Czas w kreowaniu sytuacji człowieka. O regulacyjnej funkcji czasu

Abstract

W artykule podjęto zagadnienie roli czasu w regulacji zachowania się człowieka. Pokazano dwojaką rolę czasu: podmiotową (subiektywną) i przedmiotową (obiektywną) w kontekście Tomaszewskiego teorii aktywności. Dwoista rola czasu jest odzwierciedleniem charakteru sytuacji zadaniowej. Czas będąc podstawowym warunkiem obiektywnym działania, ma zarówno wartość auatoteliczną, jak i instrumentalną. Zachowanie się człowieka w sytuacji zależy od umiejętności wykorzystania czasu zarówno jako kreatora działań, jak i czynnika destrukcyjnego, prowadzącego do powstawania sytuacji trudnych. W analizie zachowania się należy uwzględniać zarówno instrumentalny, jak i autoteliczny charakter czasu.