Analiza zmienności znaczeń wyrazu <i>kwiat</i>
Abstrakt
Analysis of Semantic Changes on the Example of the Word kwiat [‘flower’]
The article is mainly concerned with issues related to semantic changes in the Polish language. The lexeme kwiat (eng. flower) have been described based on material from historical and modern Polish dictionaries. The word kwiat has been in the Polish language since the 15th century, initially meaning ‘colored stain’. The first definition transformed into a botanical meaning (kwiat as a plant or part of a plant). The pre-Slavic botanical meaning of the word *cvětъ gave rise to the next definitions, which have formed over the years. Kwiat means among others: ‘best thing’, ‘best part of something’, ‘youth’, ‘purity, innocence’, ‘menstruation’, ‘pustules’. However, not all of these meanings have endured to the present time. Nowadays, the potted plant is called kwiat.
Key words: semantics, semantics transformations, historical dictionaries, the history of Polish language
Bibliografia
Słowniki
Bańkowski A., 2000: Etymologiczny słownik języka polskiego. T. 1. Warszawa.
Boryś W., 2005: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków.
ISJP – Bańko M., red., 2000: Inny słownik języka polskiego. T. 1. Warszawa.
Kania S., 1995: Słownik argotyzmów. Warszawa.
Lewinson J., 1999: Słownik seksualizmów polskich. Warszawa.
Linde S.B., 1855: Słownik języka polskiego. T. 2. Lwów.
NSGU – Zgółkowa H., red., 2004: Nowy słownik gwary uczniowskiej. Wrocław.
SJPDor – Doroszewski W., red., 1961: Słownik języka polskiego. T. 3. Warszawa.
SJPSob – Sobol E., red., 2014: Słownik języka polskiego. Warszawa.
SPXVI – Mayenowa M.R., Pepłowski F., red., 1978: Słownik polszczyzny XVI wieku. T. 11. Wrocław.
SPXVII – Gruszczyński W., red.: Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku [online: http://sxvii.pl/index.php?strona=haslo&id_hasla=3128&forma=KWIAT#3147; data dostępu: 19.05.2015].
SW – (słownik warszawski) Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W., red., 1902: Słownik języka polskiego. T. 2. Warszawa.
USJP – Dubisz S., red., 2003: Uniwersalny słownik języka polskiego. T. 2. Warszawa.
Literatura
Bondkowska M., 1994: Szkic pola leksykalno-semantycznego kwiatów w polszczyźnie. „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 16–27.
Buttler D., 1978: Rozwój semantyczny wyrazów polskich. Warszawa.
Kleparski G.A., 1999: Kierunki typologiczne w badaniach nad zmianą znaczeniową wyrazów. „Bulletin de la Société Polonaise de Linguistique” LV, s. 77–90 [online: http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/PTJ/b/b55_077-092.pdf; data dostępu: 19.05.2015].
Krawczyk-Tyrpa A., 2001: Kwiat i kobieta. „Język a Kultura” XVI, s. 9–16.
Lurker M., 1994: Język kwiatów. W: Tegoż: Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach. Wojnakowski R., tłum. Kraków, s. 225–241.
Nowakowska A., 2005: Świat roślin w polskiej frazeologii. Wrocław.
Paul H., 1886: Principien der Sprachgeschichte. Halle.
Rozwadowski J., 1973: O poezji w języku. W: Stylistyka polska. Wybór tekstów. Miodońska-Brookes E., Kulawik A., Tatara M., wyb. i oprac. Warszawa, s. 197–201.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
