Problem indywidualizmu w Stanisława Brzozowskiego filozofii czynu

Authors

  • Tomasz Tadeusz Brzozowski

Abstract

During Brzozowski’s lifetime, individualism, taken as philosophical standpoint, was one of typical theoretical tools. After the “standing on the edge of a precipice” period in 1901—1903 he was struggling with the cultural crisis, in this time a common experience, hence, the activity of the agent taken as an individual, showed up as a way beyond contemplation, opening the possibility of individual and unlimited acting, which could transform the passive subject into a real creator. Brzozowski’s individualism includes axiological and cultural relativization, which enabled him to link different aspects of Nietzsche’s, Kant’s and Fichte’s theories. This syncretism remained open to some logical difficulties, however, with which Brzozowski struggled to the end of his work. With a critique of naturalism, which he found to be scientific justification of relativism, he drew upon Kant and Fichte and formulated anew the primal standpoint of radical individualism by granting a value-creative character to subjective human thought. This way the individual self makes the world behind it the space of consolidating values.

References

S. Brzozowski: Miriam. Fragment dialogu. W: S. Brzozowski: Kultura i życie. Zagadnienia sztuki i twórczości. W walce o światopogląd. Wstępem poprzedził A. Walicki. Warszawa 1973

Mały słownik terminów i pojęć filozoficznych. Oprac. A. Podsiad, Z. Więckowski. Warszawa 1983

J. Tuczyński: Schopenhauer a Młoda Polska. Gdańsk 1969

M. Zdziechowski: Gloryfikacja pracy. Myśli z pism i o pismach Stanisława Brzozowskiego. Kraków 1921

S. Brzozowski: Filozofia czynu. W: S. Brzozowski: Idee. Wstęp do filozofii dojrzałości dziejowej. Kraków 1990

P. Pieniążek: Brzozowski. Wokół kultury: inspiracje nietzscheańskie. Warszawa 2004

S. Brzozowski: Głosy wśród nocy. Studia nad przesileniem romantycznym kultury europejskiej. Warszawa 2007

A. Mencwel: Stanisław Brzozowski. Kształtowanie myśli krytycznej. Warszawa 1976

S. Brzozowski: Wczesne pisma krytyczne. Red. M. Sroka. Warszawa 1988

P. Trzebuchowski: Filozofia pracy Stanisława Brzozowskiego. Warszawa 1971

S. Brzozowski: Legenda Młodej Polski. wydania drugie, Lwów 1910

S. Brzozowski: Kultura i życie. Wstępem poprzedził A. Walicki. Warszawa 1973

T. T. Brzozowski: Stanisław Brzozowski wobec myśli filozoficznej romantyzmu polskiego. W: „Folia Philosophica”. Red. G. Malinowski. Nr 23. Łódź 2010

S. Brzozowski: List do Salomei Perlmutter z drugiej połowy marca 1906. W: S. Brzozowski: Listy.T.1: 1900/1908. Oprac. M. Sroka. Kraków 1970

B. Baczko: Brzozowski-filozofia czynu i pracy. „Teksty” 1972, nr 3

S. Brzozowski: Monistyczne pojmowanie dziejów. W: S. Brzozowski: Kultura i życie. Zagadnienia sztuki i twórczości. W walce o światopogląd. Wstępem poprzedził A. Walicki. Warszawa 1973

M. J. Siemek: Spontaniczność i refleksja. Studium o problematyce wolności w filozofii Fichtego. „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 1967, T. 3

M. J. Siemek: Fichte: wolność i kształt wolności. W: Antynomie wolności. Z dziejów filozofii wolności. Red. M. Drużkowski i K. Sokół. Warszawa 1966

W. Mackiewicz: Brzozowski. Warszawa 1983

S. Brzozowski: Filozofia romantyzmu polskiego. Lwów 1924

A. Walicki: Filozofia dojrzałości dziejowej. W: S. Brzozowski: Idee. Wstęp do filozofii dojrzałości dziejowej. Kraków 1990

M. J. Siemek: Spontaniczność i refleksja. Studium o problematyce wolności w filozofii Fichtego. „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 1967, T. 3 - Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej

T. T. Brzozowski: Stanisław Brzozowski wobec myśli filozoficznej romantyzmu polskiego. W: „Folia Philosophica”. Red. G. Malinowski. Nr 23. Łódź 2010 - ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS. FOLIA PHILOSOPHICA

Published

2018-04-28

How to Cite

Brzozowski, T. T. (2018). Problem indywidualizmu w Stanisława Brzozowskiego filozofii czynu. Folia Philosophica, 31. Retrieved from https://trrest.vot.pl/ojsus/index.php/FOLIA/article/view/6931