Szlemiele. Zwierzęta wobec Zagłady w literaturze dla dzieci
DOI:
https://doi.org/10.31261/NoZ.2016.02.15Abstrakt
Schlemiels. Animals and the Shoah in Children’s Literature
The author of the article is interestedin R.M. Groński’s book, entitled Szlemiel, whose narrator and protagonist is an English bulldog, living with a Jewish intellectual family in pre‑war
and war Warsaw. Other pieces mentioned in the text – providing a context for this short story, in which the animal motif is dominant – are among others Bezsenność Jutki by D. Combrzyńska‑Nogala, XY by J. Rudniańska, Wojna na Pięknym Brzegu by A.M. Grabowski and Arka czasu… by M. Szczygielski. Firstly, it is shown how narratives aimed at children regain the issue of the fate and experiences of the companion species during World War II, with a special emphasis put on the Shoah: the issue underestimated in both so‑called literary texts for adults, and historical works. After all, Jews in certain regions of the Third Reich were not allowed to keep animals at home; many of them were hidden and then abandoned out of necessity when their owners were moved to ghettoes. Sensitivity and imagination of a child turns out to be a medium that is in particular proximity to emotions and experiences of animals, while their perspective makes it easier for the youngest readers – target audience of the analysed novels – to confront the memory of the Shoah. The important context, somewhat legitimising the narratives the author examines, is the presence of these threads in literature of personal document (for instance in V. Klemperer’s diaries) and memoir prose (for instance in I. Krzywicka’s Mieszane towarzystwo…), which so far has often been overlooked. The methodological basis of the interpretation is É. Baratay’s Point depue animal. Uneautre version de l’histoire, recently published in Polish (Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii). By formulating a thesis that literature for children on the subject of the Holocaust somewhat assert the animals’ fate, the author on the one hand thinks about therestrictions and simplifications these narratives presuppose, and on the other asks whether the inclusion of non‑human subjects breaks the schemes this literature has created.
Key words: children’s literature, Holocaust, animal studies
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).