„Pasażerskość”: A Passenger to Teheran Vity Sackville-West a przewrót majowy w Polsce

Autor

DOI:

https://doi.org/10.31261/https://doi.org/10.31261/PS_P.2021.27.05

Słowa kluczowe:

podróżopisarstwo, Grajewo, „pasażerskość”, Vita Sackville-West, przewrót majowy

Abstrakt

Dyskursy podróżnicze obfitują w różnego rodzaju anegdoty. Zdaniem Stephena Greenblatta pośredniczą one pomiędzy sekwencją podobnych do siebie chwil, a ogólniejszym schematem, na którego istnienie wskazują. Niniejsza analiza dowodzi, że anegdota zawarta w dzienniku podróży Passenger to Teheran Vity Sackville-West (1926) stanowi nie tyle odosobniony przypadek, ile wpisuje się w szersze ramy strategii dotyczących reprezentacji podróży. Vita Sackville-West odbyła podróż z Londynu do Egiptu, Indii, Persji, a następnie wróciła do Anglii przez Rosję, Polskę i Prusy. Autor szczegółowo analizuje tę część relacji, kiedy podróżni zostali zatrzymani na polsko-pruskiej granicy i zmuszeni do opuszczenia pociągu. Konsekwencje tego, co mogłoby być wyłącznie anegdotą o „nieprzyjemnym incydencie”, są dalekosiężne. Do zajść granicznych dochodzi bowiem zawsze na tle rzeczywistości społeczno-politycznej, geopolitycznej, militarnej i ideologicznej. Bez względu na to, czy tego typu wydarzenia przedstawia się jako przygody czy poważne incydenty, mają one konsekwencje wykraczające poza „lokalny moment”. Celem eseju jest ukazanie niektórych mniej oczywistych implikacji polsko-pruskiego fragmentu książki Vity Sackville-West.

Biogram autora

Zbigniew Białas - Uniwersytet Śląski w Katowicach

ZBIGNIEW BIAŁAS – prof., Institute of Literary Studies, University of Silesia in Katowice, Katowice, Poland.
Anglista, profesor nauk humanistycznych i autor pięciu powieści. Stypendysta Fundacji Humboldta, Rockefellera i Fulbrighta. Autor trzech anglojęzycznych monografii poświęconych literaturze afrykańskiej i podróżopisarstwu. Jego pierwsza powieść Korzeniec została nagrodzona Śląskim Wawrzynem Literackim i przeniesiona na deski teatralne. Zbigniew Białas tłumaczył na język polski literaturę angielską, amerykańską i nigeryjską.

Bibliografia

Ashcroft B., Griffith B., Tiffin H., 1989, The empire writes back: Theory and practice in post-colonial literatures, London: Routledge.

Asher M., 1999, Lawrence: The uncrowned king of Arabia, Harmondsworth: Penguin.

Briggs J., 2006, Virginia Woolf: An inner life, Harmondsworth: Penguin.

Byron G.G., 1988, Poems, Glover A.S.B., ed., Harmondsworth: Penguin Books.

Caws M.A., 1990, Women of Bloomsbury, London: Routledge.

Curtis V., 2002, Virginia Woolf’s women, London: Robert Hale.

Gallop J., 2002, Anecdotal theory, Durham: Duke University Press.

Geniesse J.F., 2001, Passionate nomad: The life of Freya Stark, New York: The Modern Library.

Glendinning V., 1983, Vita: The life of V. Sackville-West, London: Weidenfeld & Nicolson.

Grant J., 2008, Modernism’s Middle East: Journeys to Barbary, London: Palgrave/Macmillan.

Greenblatt S., 1991, Marvellous possessions: The wonder of the New World, London: Clarendon Press.

James L., 1995, The golden warrior: The life and legend of Lawrence of Arabia, London: Abacus.

Lawrence T.E., 1997, Seven pillars of wisdom, Ware: Wordsworth Classics.

Licence A., 2016, Living in squares, loving in triangles: The lives and loves of Virginia Woolf and the Bloomsbury Group, Stroud: Amberley Publishing.

Nicolson N., 1990, New introduction, in: Sackville-West V., Passenger to Teheran, London.

Posmysz Z., 2019, Pasażerka, Warszawa: Axis Mundi.

Sackville-West V., 1926, Passenger to Teheran, London: The Hogarth Press.

Sackville-West V., 1928, Twelve days: Across the mountains with the Bakhtiari tribe, London: Hogarth Press.

Sackville-West V., 1990, Passenger to Teheran, Heathfield: Cockbird Press.

Sattin A., 2015, Young Lawrence: A portrait of the legend as a young man, London: John Murray.

Woolf V., 1981, The diary of Virginia Woolf, vol. 3: 1925–30, Bell A.O., ed., Boston: Mariner Books.

Woolf V., 1993, Orlando: A biography, London: Penguin Books.

Wolff L., 1994, Inventing Eastern Europe: The map of civilisation on the mind of the Enlightenment, Stanford: Stanford University Press.

Opublikowane

2021-06-30

Jak cytować

Białas, Z. (2021). „Pasażerskość”: A Passenger to Teheran Vity Sackville-West a przewrót majowy w Polsce. Postscriptum Polonistyczne, 27(1), 87–103. https://doi.org/10.31261/https://doi.org/10.31261/PS_P.2021.27.05

Numer

Dział

Kobiece narracje podróży od XIX wieku do dziś