Przygotowanie przyszłych polonistów do wyzwań edukacji ekologicznej

Abstrakt

Problematyka artykułu wpisuje się w nurt interdyscyplinarnych badań, których przedmiotem jest kształcenie przyszłych nauczycieli języka polskiego do wyzwań współczesnego świata. Należą do nich problemy związane ze zmianami klimatu i z wynikającymi z nich konsekwencjami dla ludzi i naszej planety. Efektywna edukacja ekologiczna zależy w dużym stopniu od przygotowania nauczycieli do jej realizacji. Język polski jako przedmiot szkolny pełni kluczową funkcję w edukacji młodego pokolenia, ponieważ uczy myślenia, wyrażania uczuć i poglądów, dialogu oraz dyskusji. Analizy podstawy programowej kształcenia ogólnego wykazały, iż nie zawiera ona satysfakcjonujących zapisów i nie spełnia oczekiwań nowoczesnej edukacji ekologicznej. Również standard kształcenia nauczycieli wymaga poszerzenia i uzupełnienia o niezbędne zapisy, zarówno w części ogólnej, jak i szczegółowej. Do katalogu efektów uczeni należy wpisać zagadnienia dotyczące edukacji ekologicznej oraz sposobów jej realizacji, projektowania i realizowania programów związanych z ekologią, kreowania sytuacji dydaktycznych służących popularyzacji wiedzy i zachowań proekologicznych, opracowania ekokrytycznego odczytania starych lektur czy wskazywania nowych kontekstów do znanych tekstów. Trzeba również zreformować praktyki pedagogiczne, tak, by studenci mogli w czasie ich realizacji obserwować i włączać się w działania proekologiczne polonistów i szkoły. W artykule zwrócono uwagę na konieczność kształcenia kompetencji komunikacyjnych niezbędnych w rozmowie o zmianach klimatycznych. Kształcenie merytoryczne powinno się wzbogacić o zagadnienia z obszaru ekokrytyki, praktyki interpretacyjne twórczości literackiej w aspekcie jej możliwości proekologicznych i postantropocentrycznych.