Macedońska recepcja polskiej literatury non-fiction

Autor

DOI:

https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.33.02

Słowa kluczowe:

utożsamianie, przekład, rynek, promocja

Abstrakt

Artykuł koncentruje się na opisaniu recepcji polskiej literatury non-fiction w kraju różniącym się od kraju powstania oryginału nie tylko liczbą czytelników, lecz także sytuacją rynkową. Ze względu na brak macedońskich recenzji wybranych dzieł odbiór poszczególnych utworów należących do omawianego gatunku przedstawiono w sposób subiektywny. W Macedonii do tej pory ukazały się przekłady twórczości Ryszarda Kapuścińskiego, Mariusza Szczygła, Agaty Tuszyńskiej, Kamila Bałuka i Wojciecha Jagielskiego. Okazuje się, że na popularność promowanej książki wpływa zarówno obecność pisarza w terenie, jak i dobra reklama oraz nagrody autorów i ich tłumaczy. Do zwiększenia sukcesu w sprzedaży przyczynia się także identyfikowanie się czytelników z treścią. Popularność danego utworu wiąże się nieraz z aktualną polityką, a niekiedy dopiero po jakimś czasie książka zaczyna być promowana. Recepcja polskiej literatury non-fiction ujęta została przez pryzmat tłumacza, a także naukowych odczytań macedońskich literaturoznawców i problemów wydawczych. Celem tekstu jest pokazanie, że konkretne dzieło za granicą może mieć zupełnie inną recepcję niż w kraju i że wpływa na to wiele czynników niezwiązanych z jakością utworu albo przekładu. Celem tekstu jest pokazać, że utwór za granicą powstania może mieć zupełnie inną recepcję niż ta w kraju i że na to wpływają dużo czynników niezwiązanych z jakością utworu albo przekładu.

Biogram autora

Lidija Tanuševska - Uniwersytet Świętych Cyryla i Metodego w Skopju

LIDIJA TANUŠEVSKA –  prof. dr hab., Wydział Filologiczny im. Blaže Koneskego, Uniwersytet Świętych Cyryla i Metodego, Skopje, Macedonia Północna. Prowadzi zajęcia z literatury polskiej, przekładoznawstwa i przekładu literackiego. Z Wydziałem Filologicznym im. Blaže Koneskiego związana od 1998 roku. Pracowała też jako lektor języka macedońskiego na Uniwersytecie Śląskim i w Szkole letniej języka, literatury i kultury macedońskiej w Ochrydzie. Przełożyła z języka polskiego na macedoński: Olgę Tokarczuk, Henryka Sienkiewicza, Cypriana Kamila Norwida, Ryszarda Kapuścińskiego, Brunona Schulza i innych. Jest dwukrotną laureatką nagrody Złote Pióro Macedońskiego Stowarzyszenia Tłumaczy Literackich, a w 2015 roku otrzymała nagrodę Fundacji Ryszarda Kapuścińskiego za „przekład na nowy język”. Najważniejsze publikacje: Прилог
кон конфронтативна граматика на македонскиот и на полскиот јазик (Функционална диференцијација според граматичките категории) (Скопје 2017), Tłumaczenie tłumaczenia (czyli William Blake w powieści Olgi Tokarczuk) („Postscriptum Polonistyczne” 2020), Słownictwo specjalistyczne w prozie Olgi Tokarczuk
jako wyzwanie translatorskie („Między Oryginałem a Przekładem” 2021).

Bibliografia

Szabłowski W., 2021, Rosja od kuchni. Jak zbudować imperium nożem, chochlą i widelcem, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.

Балук К., 2020, Сите деца на Луи, прев. Л. Танушевска, Славика-Либрис, Скопје.

Бубевска А., 2017, Упатените странци за СКо14 (4) – „Ова ѓубре од ретро спектакл навистина изгледа евтино”, Окно.мк, 19.03.2017, https://okno.mk/node/62821 [dostęp: 27.06.2023].

Вилиќ Н., 2023, Кон радикалното, 3П, Струга–Скопје.

Гринберг М., 2021, Еврејска работа, прев. Л. Танушевска, Или-или, Скопје.

Ѓорѓиева-Димова М., 2023, „Обвинета: Вјера Гран” како апокрифна историја, Зборник од Меѓународниот славистички научен собир „Славистиката во синхронија и дијахронија”одржан на 29 и 30 септември 2021, Филолошки факултет „Блаже Конески”, Универзитет „Св. Кирил и Методиј”, Скопје, s. 51–59.

Јагелски В., 2022, Сите војни на Лара, прев. Л. Танушевска, Славика-Либрис, Скопје.

Јакимовска И., 2022, Букбокс читанка: „Сите деца на Луи” од Камил Балук, 18.06.2022, https://off.net.mk/bookbox/chitanka/bukboks-chitanka-site-deca-na-lui-od-kamil-baluk [dostęp: 27.06.2023].

Јовановиќ Н., 2016, Ако државата убие – не смее да помине неказнето: злосторникот мора да ја почувствува казната!, Brif.mk, 9.05.2016, https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAIQw7AJahcKEwiQxvLH-b3_AhUAAAAAHQAAAAAQAw&url=https%3A%2F%2Fwww.brif.mk%2Fako-drzhavata-ubie-ne-smee-da-pomine-nekazneto-zlostornikot-mora-da-ja-pochuvstvuva-kaznata%2F&psig=AOvVaw2wPEav1zwxc2nUEE1eZV1k&ust=1686666173386416 [dostęp: 27.06.2023].

Капушќињски Р., 2014, Империјата, прев. Л. Танушевска, Бегемот, Скопје.

Капушќињски Р., 2017, Уште еден ден живот, прев. Л. Танушевска, Бегемот, Скопје.

Павлеска М., 2017, Солидарноста во водство, Радио Слободна Европа, 14.01.2017, https://www.slobodnaevropa.mk/a/28231623.html [dostęp: 27.06.2023].

Стојменска-Елзесер С., 2018, Историската проза на Агата Тушињска, „Folia Philologica Macedono-Polonica”, Т. 9–10, s. 223–229.

Стурис Д., 2023, Нов живот. Како Полјаците им помогнаа на бегалците од Грција, прев. Л. Танушевска, Славика Либрис, Скопје.

Танушевска Л., 2018, Наративот на фактите (Лидија Димковска vs Мариуш Шчигел), „Folia Philologica Macedono-Polonica”, Т. 9–10, s. 215–222.

Танушевска Л., 2021, Наративот на фактите како иновативност во книжевноста и во филмот (полско-македонски пример), XLVII меѓународна научна конференција на LIII летна школа на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура: Охрид, 4.9–5.9.2020 година, ред. В. Фридман и др.,

Меѓународен семинар за македонски јазик, литература и култура, Универзитет „Св. Кирил и Методиј”, Скопје, s. 499–506.

Тушињска А., 2015, Обвинета: Вјера Гран, прев. М. Миркуловска, Антолог, Скопје.

Тушињска А., 2016, Свршеничката на Бруно Шулц, прев. М. Миркуловска, Антолог, Скопје.

Шчигел М., 2016, Готленд, прев. Л. Танушевска, Или-или, Скопје.

Шчигел М., 2019, Направи си рај, прев. З. Димоски, Восток, Битола.

Pobrania

Opublikowane

2024-04-04

Jak cytować

Tanuševska, L. (2024). Macedońska recepcja polskiej literatury non-fiction. Postscriptum Polonistyczne, 33(1), 1–12. https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.33.02