Переводческие сноски в ретрокриминале
DOI:
https://doi.org/10.31261/pr.10209Ключевые слова:
ретрокриминал, примечания переводчика, названия реалий, имена собственныеАннотация
Предметом исследования являются подстрочные примечания переводчика в особом виде криминальной литературы – ретрокриминале. Автор обсуждает его жанровые характеристики, анализирует типы переводческих сносок и их содержание. В тексте перевода были отмечены лингвистические, энциклопедические и редакционные сноски. На основе их анализа можно говорить о некоей переводческой стратегии: стремление объяснить общий фон ретрокриминала (эпоха), в меньшей степени местный фон (город, связанные с ним имена собственные).
Библиографические ссылки
Bartos, Ewa i Niesporek, Katarzyna. Red. Literatura popularna. Tom 3. Kryminał. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019.
Białek, Ewa. Kolokacja w przekładzie. Słownik rosyjsko-polski. Kollokatsiya v perevode. Russko-pol'skiy slovar'. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2011 [Białek, Ewa. Kolokacja w przekładzie. Słownik rosyjsko-polski. Коллокация в переводе. Русско-польский словарь. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2011].
Delisle, Jean, Lee-Jahnke, Hannelore i Cormier, Monique C. Red. Terminologia tłumaczenia. Przekład i adaptacja Tomaszkiewicz, Teresa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004. 79–80.
Gałkowski, Artur. “Definicja i zakres chrematonimii”. Folia Onomastica Croatica, knj. 27/ 2018: 6 <https://dx.doi.org/10.21857/mwo1vcz00y>.
Gemra, Anna. Red. Literatura kryminalna. Śledztwo w sprawie gatunków. Kraków: emg, 2014.
Guseynova, I. A. “Credstva vossozdaniya istoricheskogo kolorita v sovremennykh otechestvennykh retrodetektivakh”. Vestnik Moskovskogo gosudarstvennogo lingvisticheskogo universiteta. Gumanitarnyye nauki, №6 (745)/2016: 48, https://cyberleninka.ru/article/n/sredstva-vossozdaniya-istoricheskogo-kolorita-v-sovremennyh-otechestvennyh-retrodetektivah (30.10.20)] [Гусейнова, И. А. “Cредства воссоздания исторического колорита в современных отечественных ретродетективах”. Вестник Московского государственного лингвистического университета. Гуманитарные науки”, №6 (745)/2016: 48, https://cyberleninka.ru/article/n/sredstva-vossozdaniya-istoricheskogo-kolorita-v-sovremennyh-otechestvennyh-retrodetektivah (30.10.20)].
von Harnack, Adolf. “Über Anmerkungen in Büchern”. Aus Wissenschaft und Leben, Bd. 1. Gießen, 1911. 148–162, http://docplayer.org/112573602-Ueber-anmerkungen-in-buechern.html (30.10.20).
Ilustrowany przewodnik po Lublinie ułożony przez M. A. R. Część 1. Nakładem autora. Warszawa: Druk G. Paprockiego, 1901.
Inny słownik języka polskiego PAN, P – Ż. Red. Bańko, Mirosław. Warszawa: PWN, 2000. 375.
Jóźwiak, Jolanta. Konteksty. Decyzje. Konsekwencje. Problemy przekładu. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2016. 77–96.
Kaczyński, Paweł. “Kryminał historyczny – próba poetyki”. Literatura kryminalna. Śledztwo w sprawie gatunków. Red. Gemra, Anna. Kraków: emg, 2014. 192.
Kozłowska, Zofia. O przekładzie tekstu naukowego (na materiale tekstów językoznawczych). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2007. 102.
Kozłowska, Zofia i Szczęsny, Anna. Tłumaczenie pisemne na język polski. Kompendium. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2018. 106.
Krzywicka, Ewa. “Polska powieść kryminalna retro. Czołowi przedstawiciele subgatunku i ich pomysły na cykle”. Literatura popularna. Tom 3. Kryminał. Red. Bartos, Ewa i Niesporek, Katarzyna. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019. 206.
Latusek, Arkadiusz i Pilarski, Przemysław. Wielki słownik wyrazów bliskoznacznych. Red. Tomczyk, Marta. Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2015. 444.
Lichański, Jakub Z. “Współczesna powieść kryminalna: powieść sensacyjna czy powieść społeczno-obyczajowa? Próba opisu zjawiska (i ewolucji gatunku)”. Literatura kryminalna. Śledztwo w sprawie gatunków. Red. Gemra, Anna. Kraków: emg, 2014. 13.
Lubocha-Kruglik, Jolanta i Małysa, Oksana. “Potyczki z przekładem, czyli Akunin po polsku”. Kultura popularna a przekład. Red. Fast, Piotr. Katowice: “Śląsk”, 2004. 91–102.
Lubocha-Kruglik, Jolanta. “Powieść kryminalna jako gatunek „zmącony”. Aleksandra Marinina w polskich przekładach”. Przestrzenie przekładu 2. Red. Lubocha-Kruglik, Jolanta i Małysa, Oksana. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2017. 99–110.
Mały słownik języka polskiego. Red. Skorupka, Stanisław, Auderska, Halina i Łempicka, Zofia. Warszawa: PWN, 1969. 671.
Markiewicz, Henryk. O cytatach i przypisach. Kraków: TAiWPN UNIVERSITAS, 2004. 59.
Mazurkiewicz, Adam. “Tendencje rozwojowe współczesnej polskiej literatury kryminalnej”. Literatura kryminalna. Śledztwo w sprawie gatunków. Red. Gemra, Anna. Kraków: emg, 2014. 167.
Mil'chin, Arkadiy E. Red. Clovar' izdatel'skikh terminov. Moskva: “Kniga”, 1983. 100 [Мильчин, Аркадий Э. Ред. Cловарь издательских терминов. Москва: “Книга”, 1983. 100].
Mironowicz-Panek, Maria. Stefan Żeromski i jego muzeum w Nałęczowie. Lublin: Muzeum Lubelskie w Lublinie, 2015.
Opros pokazal, kakiye knigi chashche vsego chitayut rossiyane, 01.10.18, https://ria.ru/20181001/1529672274.html (30.10.20) [Опрос показал, какие книги чаще всего читают россияне, 01.10.18, https://ria.ru/20181001/1529672274.html (30.10.20)].
Skibińska, Elżbieta. Red. Przypisy tłumacza. Wrocław – Kraków: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009.
Słownik języka polskiego. Red. Doroszewski, Witold, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/komentarz;5441081.html (30.10.20).
Stalo izvestno otnosheniye rossiyan k chteniyu knig, 8.08.19, https://lenta.ru/news/2019/08/08/bookworm/ (30.10.2020) [Cтало известно отношение россиян к чтению книг, 8.08.19, https://lenta.ru/news/2019/08/08/bookworm/ (30.10.2020)].
Stanisz, Marek. “Mickiewiczowska sztuka przypisu. Część II (Konrad Wallenrod i Dziady cz. III)”. Komentarze i przypisy w książce dawnej. Red. Mazurkowa, Bożena. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019. 345–364.
Superanskaya, Aleksandra V., Suslova, Anna V. O russkikh imenakh. Sankt-Peterburg: “Avalon, Azbuka-klassika”, 2007. 92, 98 [Суперанская, Александра В., Суслова, Анна В. О русских именах. Cанкт-Петербург: “Авалонъ, Азбука-классика”, 2007. 92, 98].
Vron'skiy, Marchin. Netsenzurnoye ubiystvo, per. c pol'skogo Ye. Barzova, G. Muradyan. Moskva: Mosty kul'tury / Gesharim, 2012 [Вроньский, Марчин. Нецензурное убийство, пер. c польского Е. Барзова, Г. Мурадян. Москва: Мосты культуры / Гешарим, 2012].
Wielki słownik języka polskiego PAN, P. Żmigrodzki (red. nauk.), https://www.wsjp.pl/index.php?id_hasla=70509&id_znaczenia=5182480&l=9&ind=0 (30.10.20).
Wroński, Marcin. Morderstwo pod cenzurą. Redhorse, 2007.
Bio dłuższe, żartobliwe, w stylu „Przekroju” , https://marcinwronski.art.pl/files/3xbio.pdf (30.10.20).
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
