Scriptor ludens: strategia twórcza Wiktora Pielewina
DOI:
https://doi.org/10.31261/pr.12729Słowa kluczowe:
Wiktor Pielewin, współczesna literatura rosyjska, gra/zabawa w literaturze, strategia twórcza, postmodernizmAbstrakt
Artykuł jest poświęcony ocenie postawy współczesnego rosyjskiego pisarza Wiktora Pielewina wobec czytelników i świata literackiego w kontekście tez stawianych przez Johana Huizingę w jego książce Homo ludens. Holenderski badacz wskazuje w swej publikacji, że „zabawa jest wielkością daną kulturze, egzystującą przed samą kulturą, towarzyszącą jej i przenikającą ją od samego początku”. Natomiast Pielewin skrywając własną osobę przed odbiorcami i skrzętnie oddzielając życie prywatne od zawodowego, prowadzi – w moim przekonaniu – swoistą grę z czytelnikami i krytykami jego twórczości, którą scharakteryzowałam zawartym w tytule określeniem „scriptor ludens”.
Bibliografia
Barthes, Roland. “Śmierć autora.” Przeł. Markowski, Michał Paweł. Teksty drugie 1999, no. 1/2 (54–55).
Dolin, Anton. “Viktor π-levin: novyy roman.” <http://old.russ.ru/journal/krug/99-03-11/dolin.htm> [Долин, Антон. “Виктор π-левин: новый роман.” <http://old.russ.ru/journal/krug/99-03-11/dolin.htm>].
Foucault, Michel. “Kim jest autor?” Przeł. Banasiak, Bogdan. Foucault, Michel. Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura. Wyb. i opr. Komendant, Tadeusz. Warszawa: Aletheia, 1999.
Huizinga, Johan. Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury. Przeł. Wirpsza, Witold. Warszawa: Aletheia, 2007.
Kochetkova, Natal'ya. “Vampir v Rossii bol'she chem vampir.” <https://iz.ru/news/318686> [Кочеткова, Наталья. “Вампир в России больше чем вампир.” <https://iz.ru/news/318686>].
Lipovetskiy, Mark. Russkiy postmodernizm. Ocherki istoricheskoy poetiki. Yekaterinburg: Ural'skiy gosudarstvennyy pedagogicheskiy universitet, 1997 [Липовецкий, Марк. Русский постмодернизм. Очерки исторической поэтики. Екатеринбург: Уральский государственный педагогический университет, 1997].
Numano, Mitsuyesi. “Tyukan sesetsu.” Nezavisimaya gazeta 2000, no. 232 (2294), 07.12.2000 <https://www.ng.ru/kafedra/2000-12-07/3_tukan.html> [Нумано, Мицуеси. “Тюкан сесэцу.” Независимая газета 2000, no. 232 (2294), 07.12.2000. <https://www.ng.ru/kafedra/2000-12-07/3_tukan.html>].
Ochniak, Magdalena. “Multimedialny ‘Hełm grozy’ Wiktora Pielewina.” Dialog sztuk w kulturze Słowian wschodnich. Kapuścik, Jerzy (red.). T. II. Kraków: Collegium Columbinum, 2008.
Okhnyak, Magdalena. “Mul'timediynyy ‘Shlem uzhasa’ Viktora Pelevina.” Literatura Rusistica Vilniensis 2007, no. 49 [Охняк, Магдалена. “Мультимедийный ‘Шлем ужаса’ Виктора Пелевина.” Literatura Rusistica Vilniensis 2007, no. 49].
Shaytanov, Igor'. “Buker-97: Zapiski ‘Nachal'nika’ premii.” Voprosy literatury 1998, no. 3. <https://voplit.ru/article/buker-97-zapiski-nachalnika-premii/> [Шайтанов, Игорь. “Букер-97: Записки ‘Начальника’ премии.” Вопросы литературы 1998, no. 3. <https://voplit.ru/article/buker-97-zapiski-nachalnika-premii/>].
Skoropanova, Irina. Russkaya postmodernistskaya literatura. Uchebnoye posobiye dlya studentov filologicheskikh fakul'tetov vuzov, Moskva: Izdatel'stvo “Flinta”, Izdatel'stvo “Nauka”, 2001 [Скоропанова, Ирина. Русская постмодернистская литература. Учебное пособие для студентов филологических факультетов вузов. Москва: Издательство «Флинта», Издательство «Наука», 2001].
Slapovskiy, Aleksey. “Mezhdu bol'shim i srednim pal'tsem.” Literaturnaya gazeta 1996, no. 44 (5626) [Слаповский, Алексей. “Между большим и средним пальцем.” Литературная газета 1996, no. 44 (5626)].
Smyslov, Vadim. “Vite nado vyyti.” <https://theblueprint.ru/culture/personality/pelevin-segodnya> [Смыслов, Вадим. “Вите надо выйти.” <https://theblueprint.ru/culture/personality/pelevin-segodnya>].
Szczęsna, Ewa (red.). Słownik pojęć i tekstów kultury. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 2002.
Toyshin, Danila. “Interv'yu so zvezdoy.” <http://pelevin.nov.ru/interview/o-toish/1.html> [Тойшин, Данила. “Интервью со звездой.” <http://pelevin.nov.ru/interview/o-toish/1.html>].
Ul'yanov, Semen. “Pelevin i pustota.” <http://old.russ.ru/journal/kritik/98-04-13/ulyan.htm> [Ульянов, Семен. “Пелевин и пустота.” <http://old.russ.ru/journal/kritik/98-04-13/ulyan.htm>].
Yuzefovich, Galina. “Kak chitat' Pelevina?” <https://vpobede.ru/news/galina-yuzefovich-kak-chitat-pelevina> [Юзефович, Галина. “Как читать Пелевина?” <https://vpobede.ru/news/galina-yuzefovich-kak-chitat-pelevina>].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
