Obrazy przeszłości i przyszłości w prozie Władimira Sorokina i Siergieja Lebiediewa. Twórcze drogi rosyjskich emigrantów do zrozumienia teraźniejszości

Autor

DOI:

https://doi.org/10.31261/RSL.2024.34.11

Słowa kluczowe:

Władimir Sorokin, Siergiej Lebiediew, przeszłość w literaturze, literatura profetyczna

Abstrakt

Celem podjętym w niniejszym opracowaniu jest analiza obrazów przeszłości i przyszłości w prozie dwóch współczesnych rosyjskich pisarzy emigracyjnych — Władimira Sorokina i Siergieja Lebiediewa. Autor wybrał dwa odpowiednie teksty z ich twórczości, które wykazują pewne podobieństwo w rozumieniu relacji między przeszłością a teraźniejszością. Dystopia Sorokina przedstawia Nową Rosję, która ma dopiero nadejść, ale dziwnie przypomina jej głęboką przeszłość. Z kolei Lebiediew stosuje literacki motyw nieliniowego postrzegania i przepływu czasu, co ukazuje niejednoznaczny związek między teraźniejszością a przeszłością.

Biogram autora

Mateusz Jaworski - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Mateusz Jaworski - adiunkt w Zakładzie Literatury Rosyjskiej (Instytut Filologii Rosyjskiej i Ukraińskiej, Uniwersystet im. A. Mickiewicza w Poznaniu), sekretarz czasopisma "Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog, autor rozprawy doktorskiej dotyczącej twórczości Wiktora Pielewina. Zainteresowania badawcze: najnowsza literatura rosyjska, teoria literatury, filozofia postmodernistyczna. Najważniejsze publikacje:

Jaworski M., Проблема автотеличности языка в романах Виктора Пелевина, „Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog”, nr 7/2017, s. 65-78.

Jaworski M., Солипсизм в романной поэтике Виктора Пелевина, "Studia Rossica Posnaniensia" nr 42/2017, s. 5-17.
Jaworski M., Категории времени и пространствав творчестве Михаила Шишкина. На материале романа Венерин волос, [w:] Знаковые имена современной русской литературы: МИХАИЛ ШИШКИН, red. A. Skotnicka, J. Świeży, Kraków 2017, s. 395-402.

Jaworski M., Historiozofia alternatywna w prozie Wiktora Pielewina. Na przykładzie powieści „Empire V” i „Batman Apollo”,  „Studia Rossica Posnaniensia”, nr 41/2016, s. 95-104.

Jaworski M., Глобализация и постсоветская идентичность в прозе Виктора Пелевина, [w:] (Non)Belonging: (Re)Reading Identities, red. L. Sikorska, J. Jarząb, M. Frątczak, Poznań 2016, s. 176-185.

Bibliografia

Arendt, Hannah. Banal’nost’ zla. Eykhman v Iyerusalime. Transl. Kasmal’skiy, Sergey, Rudnitskaya, Nataliya. Moskva: Yevropa, 2008 [Арендт, Ханна. Банальность зла. Эйхман в Иерусалиме. Перев. Касмальский, Сергей,

Рудницкая, Наталия. Москва: Европа, 2008].

Duda, Katarzyna. “Zapomnienie a pamięć zmanipulowana (‘Granica zapomnienia’ Siergieja Lebiediewa).” Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU, no. 18, 2022: 203–216.

Etkind, Alexander. “Magical Historicism.” Russian Literature since 1991. Ed. Dobrenko, Evgeny, Lipovetsky, Mark. 104–119. Cambridge: Cambridge University Press, 2015.

Kowalska, Martyna. “Powieść generacyjna jako konfrontacja z ‘pierwszą pamięcią’ (‘Granica zapomnienia’ Siergieja Lebiediewa).” Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU, no. 18, 2022: 303–315.

Lebedev, Sergey. Titan. Rasskazy. Moskva: Izdatel’stvo AST, 2023 [Лебедев, Сергей. Титан. Рассказы. Москва: Издательство АСТ, 2023].

Lunde, Ingunn. “The Incarnation of the Past: Sergei Lebedev’s Poetics of Memory.” Slavica Bergensia, no. 13, 2020: 177–199.

Milczarek, Michał. “Krew rosyjskiej geografii. ‘Granica zapomnienia’ Siergieja Lebiediewa.” Przegląd Rusycystyczny, no. 4 (184), 2023: 99–113.

Sorokin, Vladimir. Den’ oprichnika. Moskva: Izdatel’stvo AST, 2017 [Сорокин, Владимир. День опричника. Москва: Издательство АСТ, 2017].

“Vladimir Sorokin: ‘Vo vremya voyn literatura derzhit pauzu’.” https://www.golosameriki.com/a/sorokin-columbia-university-/6777244.html. Accessed 18 Jun. 2024 [“Владимир Сорокин: ‘Во время войн литература держит паузу’.” https://www.golosameriki.com/a/sorokin-columbia-university-/6777244.html. Дата обращения: 18.06.2024].

Pobrania

Opublikowane

2024-10-25

Jak cytować

Jaworski, M. (2024). Obrazy przeszłości i przyszłości w prozie Władimira Sorokina i Siergieja Lebiediewa. Twórcze drogi rosyjskich emigrantów do zrozumienia teraźniejszości. Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze, 34, 1–11. https://doi.org/10.31261/RSL.2024.34.11

Numer

Tom 34 (2024): LITERATURA I KULTURA POSOWIECKIEJ EMIGRACJI ROSYJSKIEJ

Dział

Dział główny

Licencja

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).