Eschatological images in folk funeral songs in the Opoczno region

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31261/SEIA.2018.18.12

Keywords:

death, soul, heaven, purgatory, hell, folk beliefs

Abstract

The article was based on the ethnographic field research on funeral rites in the Opoczno Region conducted by the author, and the literature of the subject. The elaboration presents visions of heaven, purgatory and hell described in funeral songs. Songs do not only depict the state of a soul in heaven (joy and eternal happiness with God), but they also present soul’s vision in purgatory (a period of purification and preparation for entering heaven accompanied by suffering), and in hell (a place of despair, sadness and condemnation for eternity, freely chosen by a soul not wanting to convert and ask God for mercy). Singing funerary songs at funeral ceremonies were meant not only to accompany the deceased “on the final path of life” and escort him or her to “the other world”, but they also became an opportunity for the participants to reflect on their own death and possibly correct their own actions to avoid eternal damnation.

Author Biography

Zdzisław Kupisiński SVD, Katedra Religiologii i Misjologii Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Zdzisław Kupisiński SVD, dr hab., prof. KUL, misjonarz (Australia, Papua Nowa Gwinea, lata 1986–1988). Od 1994 roku zatrudniony w Katedrze Historii i Etnologii Religii w Instytucie Teologii Fundamentalnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, ak‑ tualnie kierownik Katedry Religiologii i Misjologii. Zainteresowania badawcze: religijność ludowa, doroczna obrzędowość ludowa, rytuały przejścia, tanatologia, etnologia religii,
religioznawstwo, nowe ruchy religijne, religia Słowian, misjologia. Opublikował około 80 artykułów, redaktor prac zbiorowych, autor monografii poświęconych przede wszystkim religijności ludowej, wierzeniom, zwyczajom i obrzędom w regionie opoczyńskim. Członek m.in. Anthropos Institut w Sankt Augustin, Polskiej Sekcji Międzynarodowej Organizacji Sztuki Ludowej (IOV), Polskiej Akademii Nauk Oddziału w Lublinie,
Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Polskiego Towarzystwa Religioznawczego, Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych w Polsce

References

Budzyk K.: Szkice i materiały do dziejów literatury staropolskiej. Warszawa 1955.

Bylina S.: Człowiek i zaświaty. Wizje kar pośmiertnych w Polsce średniowiecznej. Warszawa 1992.

Forsner D.: Świat symboliki chrześcijańskiej. Przeł. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński. Warszawa 1990.

Granat W.: Czyściec. W: Katolicyzm A–Z. Red. ks. Z. Pawlak. Poznań 1982, s. 71–72.

Granat W.: Eschatologia. W: Katolicyzm A–Z. Red. ks. Z. Pawlak. Poznań 1982, s. 98–99.

Grzybek S.: Wiem, komu zawierzyłem. Katechizm dla dorosłych. Olsztyn 1985.

Jagodziński M.: Jak dziś mówić o sądzie. „Studia Theologica Varsaviensia” 2004 (R. 42), nr 2, s. 27–41.

Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań 2012.

Kopaliński W.: Słownik symboli. Warszawa 1990.

Kupisiński Z., SVD: Śmierć jako kontynuacja życia. „Roczniki Teologiczne” 2008 (R. 55), z. 9, s. 141–158.

Kupisiński Z., SVD: Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe oraz zaduszkowe mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego. Lublin 2007.

Kupisiński Z., SVD: Śmierć w tradycji ludowej regionu opoczyńskiego i radomskiego. „Roczniki Teologiczne” 2007 (R. 54), z. 9, s. 121–136.

Kupisiński Z., SVD: Wielki post i Wielkanoc w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej. Warszawa 2000.

Lurker M.: Słownik obrazów i symboli biblijnych. Przeł. bp K. Romaniuk. Poznań 1989.

Makselon J.: Fatum czy szansa? Postawy wobec własnej śmierci. W: Śmierć i wiara w życie pośmiertne w świetle nauk przyrodniczych i humanistycznych. Red. M. Machinek. Olsztyn 2003, s. 31–41.

Mędała S.: Eschatologia biblijna. W: Religia. Encyklopedia PWN. T. 3. Red. T. Gadacz, B. Milerski. Warszawa 2001, s. 436–441.

Michałowska T.: „Dusza z ciała wyleciała”: próba interpretacji. „Pamiętnik Literacki. Czasopismo

Kwartalne Poświęcone Historii i Krytyce Literackiej Polskiej” 1989 (R. 80), z. 2, s. 3–26.

Minois G.: Sąd nad zmarłymi. Przeł. S. Piłaszewicz. W: Encyklopedia religii świata. T. 2:

Zagadnienia problemowe. Red. F. Lenoir et al. Warszawa 2002, s. 1912–1921.

Nadolski B.: Liturgika. T. 2: Liturgia i czas. Poznań 1991.

Pełka L.: Śladami pierwszych wierzeń. Warszawa 1968.

Perszon J.: Na brzegu życia i śmierci. Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia pogrzebowe i zaduszkowe na Kaszubach. Lublin 1999.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia. Oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich. [Red. A. Jankowski, L. Stachowiak, K. Romaniuk. Przeł. W. Borowski et al.]. Poznań–Warszawa 1980.

Przybyś E.: Eschatologia. W: Religia. Encyklopedia PWN. T. 3. Red. T. Gadacz, B. Milerski. Warszawa 2001, s. 435–436.

Skwierczyński A.: Miłość oczyszczająca. Współczesna interpretacja katolickiej nauki o czyśćcu. Warszawa 1992.

Strzelecka K.: Czyściec. W: Encyklopedia katolicka. T. 3. Red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz. Lublin 1979, kol. 939–942.

Wieczorek K.: Bycie-ku-śmierci? Śmierć we współczesnej filozofii. W: Śmierć i wiara w życie pośmiertne w świetle nauk przyrodniczych i humanistycznych. Red. M. Machinek. Olsztyn 2003, s. 207–228.

Wyka K.: „Dusza z ciała wyleciała…”. W: Literatura – Komparatystyka - Folklor. Księga poświęcona Julianowi Krzyżanowskiemu. Red. M. Bokszczanin, S. Frybes, E. Jankowski. Warszawa 1968, s. 614–646.

Zielonka Z.: „Dusza z ciała wyleciała…”. „Punkt po Punkcie” 2002, z. 3, s. 85–92.

Zimoń H.: Eschatologia. Encyklopedia katolicka. T. 4. Red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz. Lublin 1983, kol. 1105–1106.

Zowczak M.: Biblia ludowa. Interpretacja wątków biblijnych w kulturze polskiej. Wrocław 2000

Published

2018-07-18

How to Cite

Kupisiński SVD, Z. (2018). Eschatological images in folk funeral songs in the Opoczno region. Studia Etnologiczne I Antropologiczne, 18(18), 200–211. https://doi.org/10.31261/SEIA.2018.18.12

Issue

Section

Symbolical and axiological interpretations of the world