Polsko amerykańska współpraca w dziedzinie politycznej i bezpieczeństwa na początku XXI wieku (wybrane aspekty)
Abstract
Abstract: Polish‑American cooperation in political and security field at the beginning of twenty‑first century (selected aspects)
Presented study is devoted to the issue of bilateral relations between Poland and United States of America in mentioned fields of cooperation. Analysis is divided into four main parts. First of them focuses on the tender for the multi‑purpose aircraft for the Polish army, eventually won by an American company Lockheed Martin. Second — on Polish military involvement in operations in Afghanistan and Iraq (as a part of the Border issue of so‑called war on terror). Third part emphasizes the issue of missile shield and the last one — by comparing amount of money obtained from FMF and IMET programs — show Poland as the biggest recipient of U.S. military assistance in the region of Central Europe.
Key words: bilateral relations, political corporation, security corporationReferences
(PAP) Przetarg na samolot zaawansowanego szkolenia: Koreańczycy złożyli ofertę, „Polska the Times”, http://www.polskatimes.pl/fakty/333168,przetarg-na-samolot-zaawansowanego-szkolenia-koreanczycy,id,t.html (dostęp: 02.02.2011).
About ISAF. History, oficjalna strona International Security Assistance Force-ISAF, http://www.isaf.nato.int/history.html (dostęp: 03.02.2011).
Bieszyński B.: Zakup samolotów F-16 i umowa offsetowa. „Infos” 2007, nr 11 (28.03.2007), http://parl.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/319A0BFAE2D8FC94C12572AD002C5518/$file/infos_011.pdf (dostęp: 25.01.2011).
Bosacki M. (współpraca Wroński P.): Ruchoma tarcza. Nie będzie w Polsce bazy USA, „Gazeta Wyborcza.pl” 18.09.2009, http://wyborcza.pl/1,76842,7052758,Ruchoma_tarcza_Nie_bedzie_w_Polsce_bazy_USA.html (dostęp: 15.06.2011).
Bosacki M.: Ameryka tłumaczy się z tarczy, „Gazeta Wyborcza.pl”, 20.09.2009, http://wyborcza.pl/1,76842,7059078,Ameryka_tlumaczy_sie_z_tarczy.html (dostęp: 20.06.2011).
Bosacki M.: Bez wiz do USA pojadą Czesi, Węgrzy, ale nie Polacy. „Gazeta Wyborcza”, 16-17 lutego 2008.
Bratkiewicz J.: Zaangażowanie Polski w wojnę i stabilizację Iraku. „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej” 2004.
Briefing dotyczący wprowadzania na wyposażenie SP samolotu F-16. Oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.mon.gov.pl/pl/artykul/1979 (dostęp: 25.01.2011).
Briefing prasowy poświęcony przygotowaniom do przyjęcia samolotów F-16, 30.10.2006, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.mon.gov.pl/pl/artykul/2355 (dostęp: 25.01.2011 r.).
Brzeziński: Ta decyzja nie ma nic wspólnego ze stosunkiem USA do Polski (rozmawiał M. Bosacki), „Gazeta Wyborcza.pl”, 18.09.2009, http://wyborcza.pl/1,93609,7052792,Brzezinski_Ta_dezyzja_nie_ma_nic_wspolnego_ze_stosunkiem.html (dostęp: 15.06.2011).
Cimoszewicz W.: Polska racja stanu a nowe środowisko międzynarodowe. „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej” 2003.
Deklaracja o współpracy strategicznej, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych, http://www.msz.gov.pl/Deklaracja,o,wspolpracy,strategicznej,29965 (dostęp: 15.05.2011).
Deklaracja w sprawie współpracy strategicznej między Rzeczypospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych, http://www.msz.gov.pl/Deklaracja,w,sprawie,wspolpracy,strategicznej,miedzy,Rzeczapospolita,Polska,a,Stanami,Zjednoczonymi,Ameryki,20779.html (dostęp: 15.05.2011).
Fakty TVN, 17 marca 2011.
Fiscal Years Series, As of September 30, 2009 prepared by Financial Policy And Internal Operations Business Operations, DSCA, http://www.dsca.osd.mil/programs/bizops/factsbook/Fiscal_Year_Series_2009.pdf. (dostęp: 02.03.2011).
Fita-Czuchnowska M.: Sojusznik na doczepkę. „Wprost” 2007, nr 23.
Foreign Military Financing Account Summary, oficjalna strona internetowa Departamentu Stanu USA, http://www.state.gov/t/pm/ppa/sat/c14560.htm (dostęp: 02.03.2011).
Górka M.: Afganistan-pułapka czy szansa?, Gazeta Wyborcza.pl, 02.12.2009, http://wyborcza.pl/1,75515,7324064,Afganistan_pulapka_czy_szansa_.html (dostęp: 2.02.2011).
Górka M.: Skąd nadleci nowy samolot szkolno-bojowy. Gazeta Wyborcza.pl, 23.04. 2011, http://wyborcza.pl/1,75478,9486853,Skad_nadleci_nowy_samolot_szkolno_bojowy.html (dostęp: 20.06.2011).
Górka M.: W Afganistanie jesteśmy poza NATO. „Gazeta Wyborcza.pl” 22.05.2007 http://wyborcza.pl/1,84308,4149881.html (dostęp: 04.02.2011).
Grodzki R.: Polska polityka zagraniczna w XX i XXI wieku. Główne kierunki-fakty-ludzie-wydarzenia. Zakrzewo 2009.
International Military Education and Training Account Summary, oficjalna strona internetowa Departamentu Stanu USA, http://www.state.gov/t/pm/ppa/sat/c14562.htm (dostęp: 02.03.2011).
International Security Assistance Force (ISAF): Key Facts and Figures, oficjalna strona internetowa NATO, http://www.nato.int/nato_static/assets/pdf/pdf_2011_01/2011_02_13BBB0C1D42F4D0D886C390E9F14EBF3_ISAF-placemat-3Feb2011.pdf (dostęp: 02.02. 2011).
ISAF Placement Archives, Afghanistan International Security Assistance Force, oficjalna strona internetowa NATO, http://www.isaf.nato.int/isaf-placemat-archives.html (dostęp: 17.01.2011).
Kasjaniuk S.: LIFT: przetarg odwołany, „lotniczapolska.pl”, http://lotniczapolska.pl/LIFT:-przetarg-odwolany,21928 (17.01.2012).
Kiwerska J.: Świat w latach 1989-2009. Wydarzenia-konflikty-procesy. Poznań 2009.
Kudlicki Ł.: Wybrane aspekty polityki Stanów Zjednoczonych wobec państw Europy Środkowej, raport, „Bezpieczeństwo Narodowe” III-IV-2007/5-6, www. bbn.gov.pl/download.php?s=1&id=952 (dostęp: 02.03.2011).
Kulesa Ł.: Tarcza Obamy. Prawda czy zmyłka? „Gazeta Wyborcza.pl”, 20.10.2009, http://wyborcza.pl/1,93609,7165063,Tarcza_Obamy_Prawda_czy_zmylka_.html (dostęp: 06.06.2011).
Kuźniar R.: Droga do wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej. Warszawa 2008.
Lasoń M.: Polska misja w Iraku. Użycie sił zbrojnych jako środka polityki zagranicznej Rzeczpospolitej Polskiej na przykładzie interwencji w Iraku 2003-2008. Kraków 2010.
LIFT: przetarg bez Hawka. „lotniczapolska.pl”, http://lotniczapolska.pl/LIFT:-przetarg-bez-Hawka,19985 (dostęp: 17.01.2012).
Lorenc W.: Samoloty zamiast patriotów? „Rp.pl”, 13.06.2011, http://www.rp.pl/artykul/7,673404-Amerykanskie-samoloty-zamiast-patriotow-.html (dostęp: 20.06.2011).
Michalski A.: Stosunki Polski ze Stanami Zjednoczonymi. „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej” 2005.
Mniej nas w Afganistanie. „Gazeta Wyborcza”, 16 marca 2011.
MON czeka na ostateczne oferty samolotu szkolno-bojowego. PAP, Gazeta.pl 06.06.2011, http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,81048,9735900,MON_czeka_na_ostateczne_oferty_samolotu_szkolno_bojowego.html (dostęp: 20.06.2011).
Możdżyński B.: Pięciu graczy, a joystick trzyma szósty, 09.01.2011 (ostatnia aktualizacja 25.01.2011), „Forbes.pl”, http://www.forbes.pl/artykuly/sekcje/strategie/pieciu-graczy-a-joystick-trzyma-szosty,9893,1 (dostęp: 02.02.2011).
NIK krytykuje offset F-16. Ministerstwo nie ma zastrzeżeń. TVN24.pl (20.08.2009), http://www.tvn24.pl/12690,1615518,0,1,nik-krytykuje-offset-f_16-ministerstwo-nie-ma-zastrzezen,wiadomosc.html (dostęp: 2.02.2011).
Obrona przeciwrakietowa, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych, http://www.msz.gov.pl/Obrona,przeciwrakietowa,29957.html (dostęp: 15.05. 2011).
Osadnik B.: Polskie interesy bezpieczeństwa i rozwoju w kontekście konfliktu w Iraku. Refleksje teoretyczne. W: Bezpieczeństwo Polski i bezpieczeństwo europejskie na początku XXI wieku. Wybrane aspekty. Red. M. Stolarczyk. Katowice 2004.
Pamięci Poległych w misjach poza granicami kraju. Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa ISAF, NATO, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.pamiecipoleglych.mon.gov.pl/?a=true (dostęp: 17.01.2012).
Pamięci Poległych w misjach poza granicami kraju. Polski Kontyngent Wojskowy Irak w koalicyjnej operacji wojskowej pk. Iracka Wolność, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.mndcs.pamiecipoleglych.mon.gov.pl/?a=true (dostęp: 02.06.2011).
Parzymies S.: Stosunki międzynarodowe w Europie 1945-2004. Warszawa 2004.
Patrioty w drodze do Polski, „Gazeta Wyborcza.pl”, 17.05.2010, http://wyborcza.pl/1,93610,7890096,Patrioty_w_drodze_do_Polski.html (dostęp: 15.05.2011).
Piątkowski K.: Tarcza antyrakietowa-opcje strategicznego wyboru. W: Polityka zagraniczna Polski: Unia Europejska, Stany Zjednoczone, sąsiedzi. Red. nauk. J. Czaputowicz. Warszawa 2008.
PKW Afganistan, Grupa KAIA, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/6.html (dostęp: 14.02.2011).
PKW Afganistan, Projekty 2008 oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/117.html (dostęp: 17.01.2012).
PKW Afganistan, Projekty 2009 oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/118.html (dostęp: 17.01.2012).
PKW Afganistan, Projekty 2010 oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej; http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/119.html (dostęp: 17.01.2012).
PKW Afganistan, Projekty 2011 oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/123.html (dostęp: 17.01.2012).
PKW Afganistan, Struktura działania PRT Ghazni, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/114.html (dostęp: 14.02.2011).
PKW Afganistan. Historia PRT Ghazni, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/115.html (dostęp: 14.02.2011).
PKW Afganistan. Informacje ogólne o PKW, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/15.html (dostęp: 02.02.2011).
PKW Afganistan. IX zmiana PKW Afganistan, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/16.html (dostęp: 20.06.2011).
PKW Afganistan. PRT Ghazni, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/113.html (dostęp: 14.02.2011).
PKW Afganistan. VIII zmiana PKW Afganistan, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/16.html (dostęp: 20.02.2011).
PKW Irak, Strona główna, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.pkwirak.wp.mil.pl/pl/index.html (dostęp: 02.06.2011).
PKW Irak. Ceremonia zakończenia misji w Iraku, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.pkwirak.wp.mil.pl/pl/3_78.html (dostęp: 02.06.2011).
PKW Irak. Koszty misji, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.pkwirak.wp.mil.pl/pl/28.html (dostęp: 15.06.2011).
PKW IRAK. Podstawy prawne, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.pkwirak.wp.mil.pl/pl/26.html (dostęp: 02.05.2011).
Polska armia przygotowuje się do zakupu 16 samolotów zaawansowanego szkolenia, „lotniczapolska.pl”, 18.05.2010, http://lotniczapolska.pl/Polska-armia-przygotowuje-sie-do-zakupu-16-samolotow-zaawansowanego-szkolenia,13354 (dostęp: 01.02.2011).
Polski F-16. Cz. 1. Oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.mon.gov.pl/pl/strona/170 (dostęp: 10.01.2011).
Polski F-16. Cz. 2. Oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, http://www.mon.gov.pl/pl/strona/222 (dostęp: 25.01.2011).
Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 października 2010 r. o przedłużeniu okresu użycia Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Islamskiej Republice Afganistanu, http://www.prezydent.pl/download/gfx/prezydent/pl/defaultaktualnosci/9/1463/1/postanowienie.pdf (dostęp: 13.02.2011).
Postanowienie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 listopada 2001r., „Monitor Polski” 2001, nr 42, poz. 674, Internetowy System Aktów Prawnych, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WMP20010420674 (dostęp: 02.02.2011).
Przejmujemy strefę w Iraku. PAP, portal internetowy Wirtualna Polska, 03.09.2003, http://wiadomosci.wp.pl/kat,8311,title,Przejmujemy-strefe-w-Iraku,wid,1414648,wiadomosc.html (dostęp: 02.05.2011).
Przybylski J., Zuchowicz K.: Czechy nie chcą tarczy, 17.06.2011. „Rp.pl”, http://www.rp.pl/artykul/7,675191-Czechy-nie-chca-tarczy.html (dostęp: 20.06.2011).
Security Assistance Team, oficjalna strona internetowa Departamentu Stanu USA, http://www.state.gov/t/pm/ppa/sat/index.htm (dostęp: 02.03.2011).
Stachura J.: Rola i znaczenie stosunków dwustronnych ze Stanami Zjednoczonymi. W: Polityka zagraniczna RP 1989-2002. Red. R. Kuźniar, K. Szczepanik. Warszawa 2002.
Stolarczyk M.: Kontrowersje wokół militarnego zaangażowania Polski w Iraku „Przegląd Zachodni” 2005, nr 1.
Trzpil M.: Afganistan jako największe współczesne wyzwanie dla NATO, Raport, „Bezpieczeństwo Narodowe” III-2009/11, www.bbn.gov.pl/download.php?s=1&id=3178 (2.02.2011).
Umowa o bazie MD, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych, http://www.msz.gov.pl/Umowa,o,bazie,MD,29964.html (dostęp: 15.05.2011).
Umowa SOFA Supplemental, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych, http://www.msz.gov.pl/Umowa,SOFA,Supplemental,29969.html (dostęp: 20.06.2011).
W jaki sposób interwencja polska w Iraku zmieniła naszą armię?, oficjalna strona internetowa Ministerstwa Obrony Narodowej, PKW Irak, http://www.pkwirak.wp.mil.pl/pl/3_78.html (dostęp: 02.06.2011).
Winid B.: Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie. „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2007, nr 1 (35), http://www.pism.pl/zalaczniki/PPD_35_Winid.pdf (dostęp: 02.02.2011).
Wiśniewski B.: Polityka Polski wobec Stanów Zjednoczonych. „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej” 2010.
Wroński P.: Polska polega na USA. SOFA podpisana, „Gazeta.Wyborcza.pl”, 11.12.2009, http://wyborcza.pl/1,76842,7355269,Polska_polega_na_USA_SOFA_podpisana.html (dostęp: 20.06.2011).
Zięba R.: Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie. Warszawa 2010.
Zięba R.: Polska polityka zagraniczna: do Brukseli przez Waszyngton i co dalej?. „Rocznik Strategiczny” 2003/2004.
Żemła E.: Rakiety Patriot w Polsce. „Rp.pl”, 24.05.2010, http://www.rp.pl/artykul/484523.html (dostęp: 15.06.2011).
Downloads
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
