Aktywizacja społeczna jako element polityki senioralnej
Abstrakt
Abstrakt: Aktywizacja społeczna jako element polityki senioralnej
Istota starzejącego się społeczeństwa to wyzwanie dla wielu krajów europejskich w tym Polski. Coraz większy odsetek osób w wieku poprodukcyjnym skłania do refleksji nad zmianami systemowymi, dzięki którym seniorzy będą mogli być nadal aktywni społecznie. Naprzeciw tym oczekiwaniom wychodzi polityka senioralna z różnorodnymi narzędziami aktywizującymi. W niniejszym artykule dokonano charakterystyki seniorów, wskazano zakres definicyjny aktywności i opisano szereg różnorodnych form aktywizujących osoby starsze, w tym: Program Aktywności Społecznej Osób Starszych, Program Senior+, Program Solidarność Pokoleń, Program „60+ kultura”, Uniwersytet Trzeciego Wieku, Lubelska Szkoła Superbabci i Superdziadka.
Słowa kluczowe: polityka senioralna, senior, aktywność, gerontologia, uniwersytet trzeciego wieku, starość, społeczeństwo
Abstract: Social activation as an element of senior policy
The essence of an aging society is a challenge for many European countries, including Poland. An increasing percentage of people in the post‑working age is inclined to reflect on systemic changes, thanks to which seniors will be able to continue to be socially active. Opposite these expectations is emerging a senior policy with a variety of activating tools. This article describes seniors’ descriptions, defines the scope of activity and describes a number of various forms activating older people, including: Senior Social Activity Program, Senior+ Program, Solidarity of Generations Program, „60+ culture” Program, University of the Third Age, Lublin Super Grandma’s and Super Grandpa’s school.
Keywords: senior politics, senior, activity, gerontology, university of the third age, old age, societyBibliografia
Bień B.: Proces starzenia się człowieka. W: Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Red. T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska. Gdańsk 2006.
Dzięgielewska M.: Aktywność społeczna i edukacyjna w fazie starości. W: Podstawy gerontologii społecznej. Red. B. Szatur‑Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska. Warszawa 2006.
Gryglewska B.: Prewencja gerontologiczna. W: Podstawy gerontologii społecznej. Red. B. Szatur‑Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska. Warszawa 2006.
http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/60‑kultura‑2291.php?searchresult=1&sstring=kultura+60%2B (dostęp: 30.05.2018).
http://www.superbabcia.org.pl/ (dostęp: 30.05.2018).
https://www.mpips.gov.pl/seniorzyaktywne‑starzenie/program‑senior/program‑senior‑/ (dostęp: 30.05.2018).
https://www.mpips.gov.pl/seniorzyaktywne‑starzenie/program‑solidarnosc‑pokolen/ (dostęp: 30.05.2018).
https://www.mpips.gov.pl/seniorzyaktywne‑starzenie/rzadowy‑program‑asos/ (dostęp: 30.05.2018).
Kaczmarczyk M., Trafiałek E.: Aktywizacja osób w starszym wieku jako szansa na pomyślne starzenie. „Gerontologia Polska” 2007, T. 15, nr 4.
Kleiber M.: Memoriał Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN dla najwyższych władz Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie programu działań na rzecz poprawy sytuacji ludzi w starszym wieku. Warszawa 2008 — http://www.prognozy.pan.pl/index.php/component/content/article?id=64:starzenie‑siespoleczenstwa (dostęp: 30.05.2018).
Kwiecińska K.: 40 lat UTW w Polsce. „Polityka Senioralna” 2016, nr 2.
Leszczyńska‑Rejchert A.: Człowiek starszy i jego wspomaganie — w stronę pedagogiki starości. Olsztyn 2010.
Pędich W.: Procesy starzenia się człowieka. W: Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Red. T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska. Gdańsk 2006.
Pikuła N.: Senior w przestrzeni społecznej. Warszawa 2013.
Steuden S.: Psychologia starzenia się i starości. Warszawa 2011.
Szatur‑Jaworska B.: Fazy starości w cyklu życia człowieka — ogólna charakterystyka. W: Podstawy gerontologii społecznej. Red. B. Szatur‑Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska. Warszawa 2006.
Szczucka‑Kubisz N.: Z raportów ONZ — jesteśmy coraz starsi. „Wiedza i Życie” 2000, nr 6.
Tobiasz‑Adamczyk B.: Społeczne aspekty starzenia się i starości. W: Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Red. T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska. Gdańsk 2006.
Tomczyk Ł.: Kapitał ludzki seniorów a jego wartość społeczna w opiniach słuchaczy cieszyńskiego Uniwersytetu III Wieku. W: Aktywizacja, rozwój, integracja — ku niezależnej starości. Red. Z. Szarota. Kraków 2010.
Tomczyk Ł.: Rozwijanie aktywności seniorów na przykładzie uniwersytetów trzeciego wieku. W: Środowiskowe usługi społeczne — nowa perspektywa polityki i pedagogiki społecznej. Red. M. Grewiński, B. Skrzypczak. Warszawa 2011.
Uchwała Nr 239 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia Programu Solidarność pokoleń. Działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+ (M.P. 2014, poz. 115).
Wizner B.: Prewencja gerontologiczna. W: Podstawy gerontologii społecznej. Red. B. Szatur‑Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska. Warszawa 2006.
Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014—2020. Załącznik do uchwały Nr 238 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 roku w sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014—2020 (M.P. 2014, poz. 118).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
