Grupy Bojowe Unii Europejskiej. Istota, bilans funkcjonowania, perspektywy
Abstract
Abstrakt: Grupy Bojowe Unii Europejskiej. Istota, bilans funkcjonowania, perspektywy
W artykule przedstawiono rolę, jaką odgrywają Grupy Bojowe Unii Europejskiej (GB UE) w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Minęło dwanaście lat od uzyskania przez te formacje pełnej gotowości bojowej, co okazuje się wystarczającym czasem na refleksję, czy formuła grup bojowych jest adekwatna do współczesnych zagrożeń i spełnia oczekiwania państw, które je tworzą. W szczególności analizie poddano genezę powstania GB UE (w odniesieniu do prób budowania europejskich sił militarnych zapoczątkowanych w latach 50. ubiegłego wieku), ich zadania wraz z przewidywanymi scenariuszami działań, strukturę oraz proces formownia i szkolenia. Ponadto porównano stanowiska poszczególnych państw europejskich, w tym Polski, wobec projektu grup bojowych i ich dotychczasowe zaangażowanie w budowanie zdolności sił.
Słowa kluczowe: Grupy Bojowe Unii Europejskiej, wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony, operacje reagowania kryzysowego
Abstract: European Union Battlegroups. The essence, functioning, perspectives
The article outlines the role that European Union Battlegroups (EU BG) play in The Common Security and Defence Policy. Twelve years after gaining by them the full operational capacity is convenient time for analysing whether the concept of battlegroups is adequate to contemporary threats and if it meets expectations of the countries that contribute to them.
References
Bobryk‑Deryło N.: Uwarunkowania ewolucji Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej. Rozprawa doktorska. Warszawa 2012 — https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/item/126/UE%20WPbiO.pdf?sequence=1 (dostęp: 14.04.2018)
Brajer‑Marczak R.: Efektywność organizacji z perspektywy modelu dojrzałości procesowej. „Zarządzanie i Finanse” 2012, R. 10, nr 1, cz. 3.
Central European Policy Institute: DAV4 Full Report. Towards a Deeper Visegrad Defence Partnership. Bratislava 2012.
Ciupiński A.: Geneza europejskiej wspólnoty bezpieczeństwa „Bellona” 2013, R. 7, nr 4.
Ciupiński A.: Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Warszawa 2009.
Ciupiński A.: Zdolności wojskowe Unii Europejskiej. Perspektywy grup bojowych. „Rocznik Integracji Europejskiej” 2014, nr 8.
Council of The European Union: EU Battlegroup Preparation Guide (12904/2/08). Brussels 2008.
Council of The European Union: EU Concept for Force Generation (10690/08). Brussels 2008.
Council of The European Union: EU Concept for Military Command and Control (10688/5/08). Brussels 2008.
Council of The European Union: EU Concept for Military Planning at the Political and Strategic Level (10687/08). Brussels 2008.
Council of The European Union: EU Military Rapid Response Concept (5654/09). Brussels 2003.
Council of The European Union: EU Suggestions for Procedure for Coherent, Comprehensive EU Crisis Management (7116/03). Brussels 2003.
Council of The European Union: European Union Battlegroup Concept (13618/06). Bruksela 2006.
Decyzja ministra obrony narodowej z 6 czerwca 2014 r. w sprawie określenia kompetencji w zakresie formowania oraz przygotowania sił i środków na potrzeby Grupy Bojowej państw Grupy Wyszehradzkiej, a także utrzymania jej w gotowości w okresie dyżuru od 1 stycznia do 30 czerwca 2016 r., rozkaz szefa Sztabu Generalnego WP, rozkaz dowódcy generalnego RSZ, Wytyczne zastępcy dowódcy generalnego RSZ, Wytyczne dowódcy 12. Dywizji Zmechanizowanej.
Decyzja nr 295/MON ministra obrony narodowej z 16 lipca 2014 r. w sprawie prowadzenia kontroli w dowództwach, jednostkach i komponentach zadaniowych SZ RP zadeklarowanych do struktur wojskowych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oraz Unii Europejskiej i realizowanych w ramach ich systemów kontroli.
Decyzja Rady 2011/871/WPZiB z 19.12.2011 r. ustanawiająca mechanizm zarządzania finansami wspólnych kosztów operacji Unii Europejskiej mających wpływ na kwestie wojskowe lub obronne (ATHENA). Dz. Urz. UE L 343/35.
Gawliczek P., Pawłowski J.: Zagrożenia asymetryczne. Warszawa 2003.
Górka‑Winter B., Posel‑Częścik E.: Wspólna Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej. „Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Biuletyn” 2001, nr 11.
Górka‑Winter B.: Grupy bojowe Unii Europejskiej — koncepcja, proces formowania, perspektywy. „Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Biuletyn” 2006, nr 69 (409).
http://www.defence24.pl/359063,demilitaryzacja‑unii‑europejskiej (dostęp: 19.04.2018).
http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze‑osw/2017‑06‑28/renesans‑wspolnej‑polityki‑bezpieczenstwa‑i‑obrony‑ue‑szanse (dostęp: 19.04.2018).
http://www.twojaeuropa.pl/347/unia‑zachodnioeuropejska (dostęp: 31.10.2017).
https://www.globalfirepower.com/ (dostęp: 10.12.2017).
https://www.globalsecurity.org/military/world/europe/eu‑battlegroups.htm (dostęp: 10.04.2018).
https://www.globalsecurity.org/military/world/europe/eu‑battlegroups.htm (dostęp: 19.12.2017).
Informacje uzyskane w Dowództwie Operacyjnym Rodzajów Sił Zbrojnych (listopad 2017 r.).
Iwanowski N.: Teoria i praktyka wykorzystania Grup Bojowych Unii Europejskiej. Warszawa 2014.
Jóźwiak V.: Przewodnictwo Węgier w Grupie Wyszehradzkiej. „Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Biuletyn” 2017, nr 77.
Jurczyszyn Ł.: Reformy UE według prezydenta Macrona: oferta adresowana do Niemiec. „Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Biuletyn” 2017, nr 101(1543).
Kania M.: Europejskie Grupy Bojowe: Od założeń do praktyki. W: Bezpieczeństwo w wymiarze Soft Power i Hard Power. Red. R. Korzeniowski, P. Schmidt. Olsztyn 2017.
Kasprzyk M.: Użycie Grup Bojowych UE w operacjach reagowania kryzysowego. W: Wybrane zagadnienia z teorii i praktyki obronności. Red. A. Polak. Warszawa 2014.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski plan działań w sektorze obrony. COM/2016/0950 final. Bruksela 2016.
Kozłowski D., Ligęza K.: Budowanie zasobów i zdolności w ramach Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej” 2009, nr 1(176).
Kupiecki R.: Visegrad Defence Cooperation: From Mutual Support to Strengthening NATO and the EU. A Polish Perspective. “Report” 2013, No 35.
Kuźniar R.: Wzlot i upadek Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. „Bezpieczeństwo Narodowe” 2014, nr 32.
Leksykon obronności. Polska i Europa. Red. M. Huzarski, J. Wołejszo. Warszawa 2014.
Long Term of the Visegrad Countries on Deepening their Defence Cooperation. Visegrad 2014.
Materiały Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych (listopad 2017 r.).
Milewski E., Figurski J.: Potrzeba i możliwości zabezpieczenia logistycznego systemów uzbrojenia. „Problemy Techniki Uzbrojenia” 2013, R. 42, z. 126.
Notatka informacyjna Attaché Obrony w Berlinie z dnia 27.11.2017 r.
Notatka informacyjna Attaché Obrony w Londynie z dnia 22.09.2017 r.
Nye J.S. jr.: Przyszłość siły. Przeł. B. Jałoszyński. Warszawa 2012.
Parzymies S.: Integracja europejska w dokumentach. Warszawa 2008.
Rutkowska A.: Teoretyczne aspekty efektywności — pojęcie i metody pomiaru. „Zarządzanie i Finanse” 2013, R. 11, nr 1, cz. 4.
Serowaniec M., Kacała T.: Międzyparlamentarny wymiar współpracy w ramach Grupy Wyszechradzkej. „Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea” 2015 — http://kpsw.edu.pl/pobierz/wydawnictwo/miscellanea/nr5/11_1_serowaniec_kacala.pdf (dostęp: 14.04.2018).
Soja M.: Stosunki UE—NATO w dziedzinie bezpieczeństwa europejskiego i obrony na przełomie XX i XXI wieku. Toruń 2011.
Stolarczyk M.: Problemy współpracy transatlantyckiej w dziedzinie politycznej i bezpieczeństwa. W: Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy międzynarodowej w Europie. Red. S. Parzymies, R. Zięba. Warszawa 2004.
Tekst Traktatu o ustanowieniu Europejskiej Wspólnoty Obronnej — aei.pitt.edu/5201/1/5201.pdf (dostęp: 2.11.2017).
Terlecki R.: Wolniej ku dwóm prędkościom. „Dziennik Polski” 10.11.2017.
Urbański M., Dołęga K.: Regionalny wymiar bezpieczeństwa na przykładzie Grupy Wyszehradzkiej w kontekście przynależności do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej. „Obronność — Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej” 2016, nr 1(17).
Wspólna wizja, wspólne działanie: Silniejsza Europa. Globalna strategia na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Bruksela 2016.
Zasady finansowania operacji wojskowych UE zostały określone w decyzji Rady 2011/871/WPZiB z 19.12.2011 r. ustanawiającej mechanizm zarządzania finansami wspólnych kosztów operacji Unii Europejskiej mających wpływ na kwestie wojskowe lub obronne (ATHENA) Dz. Urz. UE L 343/35.
Zięba R.: Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony: Koncepcja — struktura — funkcjonowanie. Warszawa 2000.
Zięba R.: Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Warszawa 2007.
Zięba R.: Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Akty prawne, dokumenty normatywne. Warszawa 2007.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
