Poľsko-slovenské hraničné spory 1938–1939 a ich vplyv na život miestneho goralského obyvateľstva [Polsko-słowackie spory graniczne z lat 1938–1939 i ich wpływ na życie miejscowej ludności góralskiej]
DOI:
https://doi.org/10.31261/WSN.2024.24.10Słowa kluczowe:
stosunki polsko-słowackie, 1938–1939, Spisz, Orawa, Kysuce, zmiany graniczneAbstrakt
Tematem artykułu jest wpływ zmiany granic między Polską a Słowacją pod koniec lat 30. XX wieku na ludność Spisza, Orawy i Kysuc, a więc części regionów, których zmiany te bez pośrednio dotyczyły. Opisano konsekwencje polityczne i wojskowe przesunięcia granic oraz reakcje ludności na nowy stan rzeczy. Przedstawiono skutki tych zmian w życiu codziennym mieszkańców pogranicza. Dotyczyły one m.in. dostępności podstawowych artykułów spożywczych, połączeń transportowych, kwestii języka nauczania lub języka obowiązującego w kościele czy bezpieczeństwa w czasie konfliktu wojennego.
Bibliografia
Andráš, M., Severné hranice Slovenska, Bratislava 2009.
Borák, M., Žáček R., „Ukradené“ vesnice, Český Těšín 1993.
Borák, M., Československo-polská „malá válka“ u Čadce, „Historie a vojenství“ 1998, č. 4, s. 65–90.
Deák, L., Hra o Slovensko, Bratislava 1991.
Garek, M., Poľskí kňazi na hornej Orave v rokoch 1939–1945, „Pamäť národa“ 2018, č. 3, s. 35–53.
Gotkiewicz, M., Wspomnienia z prac komisji delimitacyjnej polsko-słowackiej odbytych w listopadzie 1938 r. na odcinku Spisza, Orawy i Czadeckiego, „Wierchy“ 1998, nr 64, s. 99–148.
Kowalski R., Działania grupy operacyjnej „Podhale” na Spiszu, Orawie i w Pieninach jesienią 1938 roku, w: Od Zaolzia po Jaworzynę. Rewindykacje graniczne jesienią 1938 roku, red. R. Kowalski, Nowy Targ 2004, s. 101–140.
Majeriková, M., Vojna o Spiš, Krakov 2007.
Marchlewski, M., Pracowałem w tatrzańskich lasach, Zakopane 2009.
Šemorádiková L., Zmena československo-poľských hraníc na Spiši v rokoch 1938–1939, „Almanach Slováci v Poľsku“ 2012, č. 13, s. 108.
Šimončič, J., Denník dr. Františka Hrušovského, predsedu Delimitačnej komisie československo-poľskej roku 1938, „Studia Historica Tyrnaviensia“ 2003, č. 3, s. 305–332.
Žilinčík, I., Obsadenie časti Kysúc Poľskom v novembri 1938, ako vyvrcholenie poľských územných nárokov v medzivojnovom období 20. storočia, „Zborník Kysuckého múzea v Čadci“ 2008, č. 11, s. 175–200.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
