(Re)wizje naturalizmu w świetle badań nad zwierzętami (animal studies). Rekonesans

Autor

Słowa kluczowe:

naturalism, naturalists, animal hero, animal studies, empathy, ecosystem

Abstrakt

The main question discussed in this article is: Can we re-interpret naturalism’s novels or short stories from a non-human perspective? The researchers of animal studies perceive the world as an ecosystem where humans, animals, and plants live in a symbiosis. They also perceive the human as a part of nature. Moreover, with regard to Charles Darwin’s discoveries, it is worth to mention that the theorists of naturalism called the human being an animal. Naturalists introduce a new protagonist into literature called the animal hero. Thanks to animal studies, he is perceived as a subject, not a thing (as was the case earlier). What is more, we can reconstruct different relations between species. One of the most important problems for naturalism and animal studies is empathy towards other creatures. Naturalists, as well as the researchers of animal studies, use different tools to analyse and interpret novels and short stories. First of all, they introduce different narrators in order to be objective. Furthermore, they indicate parallelisms between the human and animal world, they avoid subjective comments, and sometimes they use the strategy called the stream of consciousness to present other creatures’ thoughts.

Biogram autora

Dariusz Piechota - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Dr, polonista i anglista. Jego zainteresowania badawcze obejmują literaturę drugiej połowy XIX wieku, zagadnienia dotyczące genologii fantastyki (takie jak: utopia, science fiction i  fantasy w  piśmiennictwie polskim oraz anglojęzycznym XIX–XXI wieku), współczesną kulturę popularną, ekokrytykę oraz animal studies. Autor książki Między utopią a melancholią. W kręgu nowoczesnej i ponowoczesnej literatury fantastycznej (Lublin 2015) oraz artykułów drukowanych w tomach zbiorowych oraz czasopismach, m.in.: „Czas Kultury”, „Fragile”, „Maska”, „Nasza Rota”.

Bibliografia

Bakke Monika. 2012. Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu. Poznań: wydawnictwo Naukowe UAM.

Barcz Anna. 2013. „Posthumanizm i jego zwierzęce odgłosy w literaturze”. Teksty Drugie. Nr 1–2:

Borkowska Grażyna. 1999. Pozytywiści i inni. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Domańska Ewa. 2013. „Humanistyka ekologiczna”. Teksty Drugie”. Nr 1–2.

Ihnatowicz Ewa. 2000. Literatura polska drugiej połowy XIX wieku (1854–1914). Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Kulczycka-Saloni Janina. 2002. Naturalizm. W Słownik literatury polskiej XIX wieku. 2000. Red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.

Kulczycka-Saloni Janina. 1997. Naturalizm w literaturze polskiej w XIX wieku. W Pozytywizm. Opracowania. Wyb. D. Knysz-Tomaszewska. Warszawa: Wydawnictwo uW

Linzey Andrew. 2010. Teologia zwierząt. Tłum. W. Kostrzewski. Kraków: Wydawnictwo uAM.

Paczoska Ewa. 1997. Adolf Dygasiński – drogi i bezdroża naturalizmu. W Naturalizm i naturaliści w Polsce. Poszukiwania, doświadczenia, kreacje. Red. J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska. Warszawa: Wydawnictwo Uw.

Peterson Daniel. 2011. Jedząc śmiejące się zwierzę. W W obronie zwierząt. Red. P. Singer. Tłum. M. Betley. Warszawa: Wydawnictwo Czarna OWca.

Piechota Dariusz. 2012. „Nowoczesny wizerunek laboratorium doktora Moreau w twórczości Robina Cooka”. Czas Kultury. nr 6: 37–43.

Piechota Dariusz. 2014. Literatura drugiej połowy XIX wieku w świetle studiów nad zwierzętami (animal studies). W Pongo. T. 6. Ludzie i zwierzęta. Red. R. Chymkowski, A. Jaroszuk. Warszawa: Wydawnictwo UW.

Weil Keil. 2012. Thinking Animals. Why Animal Studies Now?. New York: Columbia University Press.

Opublikowane

2015-12-23

Jak cytować

Piechota, D. (2015). (Re)wizje naturalizmu w świetle badań nad zwierzętami (animal studies). Rekonesans. Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies, (1), 165–173. Pobrano z https://trrest.vot.pl/ojsus/index.php/ZOOPHILOLOGICA/article/view/4812