Googlizm - nowa "religia" człowieka w erze cyfrowej
DOI:
https://doi.org/10.31261/PaCL.2023.09.1.06Słowa kluczowe:
Google, religion, spirituality, man, digital eraAbstrakt
Celem artykułu jest krytyczna prezentacja głównych założeń googlizmu oraz bliższa charakterystyka różnych możliwości jego rozumienia. W związku z tym jest on złożony z dwóch zasadniczych części. W części pierwszej zostały omówione główne elementy googlizmu (doktryna, zasady moralne, kult i społeczność), dzięki którym przypomina on klasycznie rozumianą religię. Podkreślono jednocześnie, że podobieństwo do religii jest jednak pozorne, ponieważ brakuje w nim zasadniczego elementu, którym jest afirmacja istnienia nadnaturalnego i osobowego Absolutu oraz egzystencjalnej, dynamicznej i holistycznej relacji interpersonalnej między Nim i człowiekiem. Sakralizację i deifikację przeglądarki trudno bowiem uznać za konstytutywny element religii. W części drugiej dokonano natomiast charakterystyki googlizmu jako religii świeckiej, w której sacrum zostaje sprowadzone do wymiarów naturalnych w wyniku sakralizacji technologii; religii cyfrowej, czyli przestrzeni technologicznej sprzyjającej tworzeniu nowych treści i praktyk religijnych; „nowej duchowości” człowieka żyjącego w erze rewolucji cyfrowej; czy w końcu „religii żartu” będącej parodią życia religijnego.
Bibliografia
Comte-Sponville, André. Duchowość ateistyczna. Wprowadzenie do duchowości bez Boga. Translated by Elżbieta Aduszkiewicz. Warszawa: Czarna Owca, 2011.
Czarny, Janusz. “Przyszłość religii—religia przyszłości.” Wrocławski Przegląd Teologiczny 8, no. 2 (2000): 85–98.
Davie, Grace. Socjologia religii. Translated by Renata Babińska. Kraków: Nomos, 2010.
FAQ. Questions?. Accessed October 05, 2021. https://sites.google.com/site/thechurchof/faq.
Furmanek, Waldemar. “Piąta rewolucja przemysłowa. Eksplikacja pojęcia.” Edukacja-Technika-Informatyka 2 (2018): 275–283.
Google Prayers. Accessed September 23, 2021. https://www.thechurchofgoogle.org/Scripture/google_prayers.html.
Guzowska, Beata. “Świecka religia życia – perspektywa filozoficzna.” Przegląd Religioznawczy 2 (2020): 191–198.
Heelas, Paul. “The Spiritual Revolution. From ‘Religion’ to ‘Spirituality.’” In Religions in the Modern World. Tradition and Transformation, edited by Linda Woodhead, Christopher Partridge, and Hiroko Kawanami, 357–377. London–New York: Routledge, 2002.
Kania, Mariusz. “Poszerzenie widziane poprzez sieciowe doświadczenia seksualne.” In Zwrot cyfrowy w humanistyce. Internet / Nowe Media / Kultura 2.0, edited by Andrzej Radomski and Radosław Bomba, 185–202. Lublin: E-naukowiec, 2013.
Kreft, Jan. “Władza algorytmów mediów—między reifikacją a rynkiem.” Zarządzanie w Kulturze 1 (2018): 11–28.
Leszczyńska, Katarzyna, and Zbigniew Pasek. “Nowa duchowość w badaniach społecznych.” In Nowa duchowość w społeczeństwach monokulturowych i pluralistycznych, edited by Katarzyna Leszczyńska and Zbigniew Pasek, 9–17. Kraków: Nomos, 2008.
MacPherson, Matt. “The Church of Google.” Accessed September 30, 2021. https://www.thechurchofgoogle.org/.
MacPherson, Matt. “F.A.Q.”, Accessed September 23, 2021. http://www.thechurchofgoogle.org/faq.html.
MacPherson, Matt. “Googlism.” Accessed September 30, 2021. https://churchofgoogle.org/contact.html.
MacPherson, Matt. “Proof Google Is God…” Accessed September 23, 2021. http://www.thechurchofgoogle.org/Scripture/Proof_Google_Is_God.html.
MacPherson, Matt. “10 Commandments.” Accessed September 23, 2021. http://www.thechurchofgoogle.org/Scripture/10_Commandments.html.
Mariański, Janusz. Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010.
Mariański, Janusz. Sekularyzacja, desekularyzacja, nowa duchowość. Studium socjologiczne. Kraków: Nomos, 2013.
Nowina Konopka, Maria. Infomorfoza. Zarządzanie informacją w nowych mediach. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017.
Pawluczuk, Włodzimierz. “Duchowość.” In Leksykon socjologii religii, edited by Maria Libiszowska-Żółtkowska and Janusz Mariański, 90–92, Warszawa: Verbinum, 2004.
Sleigh, Joanna. “Google a Religion. Expanding Notions of Religion Online.” In Digital Environments. Ethnographic Perspectives Across Global Online and Offline Spaces, edited by
Urte Undine Frömming, Steffen Köhn, Samantha Fox, and Mike Terry, 251–262. Bielefeld: Transcript Verlag, 2017.
Socha, Paweł. “Na tropach duchowości—czym jest i czym może być duchowość?.” Nomos. Kwartalnik Religioznawczy 43/44 (2003): 10–39.
Taylor, Charles. “The Future of the Religious Past.” In Dilemmas and Connections. Selected Essays, edited by Charles Taylor, 214–286. Cambridge, MA, London: The Belknap Press of Harvard University Press, 2011.
Taylor, Charles. A Secular Age. Cambridge, MA, London: The Belknap Press of Harvard University Press, 2007.
Zwierżdżyński, Marcin, “Religia—duchowość—postmodernizm. Problem znaczeń.” In Religijność i duchowość—dawne i nowe formy, edited by Maria Libiszowska-Żółtkowska and Stella Grotowska, 79–93. Kraków: Nomos, 2010.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
