Przedawnienie kar pieniężnych za naruszenie warunków korzystania ze środowiska lub zasad prowadzenia działalności w zakresie jego ochrony

Abstrakt

Podstawą ochrony środowiska jest zasada „zanieczyszczający płaci”, wyrażona w art. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska. Nie ma ona jednak charakteru nieograniczonego, jej egzekwowanie musi się bowiem odbywać z zachowaniem reguł gwarantujących podmiotom korzystającym ze środowiska możliwość obrony własnych praw i przedstawienia swoich racji. Równocześnie powinno to następować w sposób gwarantujący bezpieczeństwo obrotu prawnego. Dlatego ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw wprowadzono art. 189g k.p.a. określający generalne zasady przedawnienia kar pieniężnych. Niestety, zapomniano dostosować do nich analogiczne zasady wynikające z aktów prawnych, na podstawie których owe kary są wymierzane. W rezultacie przepisy szczególne zawierają wiele rozwiązań określających w całości lub częściowo autonomiczne zasady przedawnienia kar pieniężnych. Problem ten ze szczególnym nasileniem występuje w dziedzinie ochrony środowiska, zatem w opracowaniu scharakteryzowano podstawy przedawnienia poszczególnych rodzajów kar pieniężnych za naruszenie warunków korzystania ze środowiska lub prowadzenia działalności związanej z jego ochroną oraz wynikające z tego problemy. Dlatego też de lege ferenda zaproponowano podjęcie starań ukierunkowanych na ujednolicenie podstaw prawnych przedawnienia omawianego rodzaju kar. Mogłoby się to odbyć przez wyeliminowanie z aktów prawnych, które stanowią podstawę ich wymierzania, polecenia, by stosować odpowiednie przepisy Ordynacji podatkowej, gdyż odkąd rozwiązania poświęcone wymierzaniu kar pieniężnych wprowadzono do Kodeksu postępowania administracyjnego, stało się ono zbędne.