Praktyczne aspekty stosowania uchwały antysmogowej dla województwa śląskiego
DOI:
https://doi.org/10.31261/PPGOS.2025.01.03Słowa kluczowe:
powietrze, ochrona powietrza, prawne instrumenty ochrony powietrza, uchwała antysmogowaAbstrakt
Przedmiotem opracowania jest analiza przepisów dotyczących uchwały antysmogowej, którą może podjąć sejmik województwa na podstawie art. 96 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, z uwzględnieniem praktycznego zastosowania takiego aktu prawnego. Tekst składa się z dwóch części: teoretycznej i empirycznej. W pierwszej przedstawiono studium treści wskazanego przepisu, gdyż budzi on liczne wątpliwości interpretacyjne, które niejednokrotnie nastręczają trudności w stosowaniu prawa. W drugiej części omówiono uchwałę nr V/36/1/2017 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 7 kwietnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji,
w których następuje spalanie paliw. Odwołano się do danych na temat karania za naruszenie przepisów wynikających z art. 334 p.o.ś. oraz, dla porównania, z art. 191 ustawy o odpadach przez wybrane jednostki straży gminnych i miejskich z terenu województwa śląskiego w latach 2019–2023. Zebranie tych informacji i ich opracowanie posłużyło określeniu, jaka jest efektywność omawianego środka prawnego, co z kolei pozwoliło wskazać przyczyny małej skuteczności wykorzystywania przepisów zawartych w uchwale.
Bibliografia
Albin A., Krajowe regulacje prawne dotyczące likwidacji niskiej emisji z sektora bytowo-komunalnego a poprawa stanu czystości powietrza, „Samorząd Terytorialny” 2021, nr 10, s. 53–70.
Bukowski Z., Możliwości prawne wprowadzenia zakazu spalania określonych paliw stałych na terenie gminy, „Studia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy” 2012, t. 1, s. 45–59.
Chojnacka I., Przesłanki legalności aktu prawa miejscowego w orzecznictwie sądów administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2012, nr 4, s. 40–57.
Dąbek D., Prawo miejscowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
Dolnicki B., Akty prawa miejscowego stanowionego przez samorząd województwa, w: Samorząd województwa. Komentarz, red. B. Dolnicki, Wolters Kluwer, Warszawa 2023, s. 659–690.
Dorosz-Kruczyński J., Gerwatowska M., Sprawne karanie za zanieczyszczenie powietrza jako instrument poprawy jakości życia – uwagi na tle karania za naruszenie przepisów „uchwały antysmogowej”, „Samorząd Terytorialny” 2023, nr 4, s. 77–91.
Dubowska A., Plan działań krótkoterminowych jako prawny instrument ochrony powietrza, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2015, nr 2, s. 95–110.
Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 2, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, wyd. 2, Wolters Kluwer, LEX/el. 2023.
Gruszecki K., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, wyd. 6, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.
Gruszecki K., Udział społeczeństwa w opracowywaniu dokumentów, w: Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Komentarz, red. T. Filipowicz, A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, wyd. 3, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2024, s. 190–197.
Kaźmierska-Patrzyczna A., Realizacja uprawnień sejmiku województwa w zakresie ochrony jakości powietrza związanych z przyjmowaniem uchwał antysmogowych, „Studia Prawnoustrojowe” 2022, nr 57, s. 245–262, https://doi.org/10.31648/sp.7982.
Kledzik P., Współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie stanowienia i stosowania prawa, w: Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Wolters Kluwer, Warszawa 2012, s. 416–447.
Krzyżanowska M.G., Artykuł 96 ustawy Prawo ochrony środowiska w świetle konstytucyjnych zasad subsydiarności i proporcjonalności, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2016, nr 3, s. 51–68.
Lipiński A., Uchwały antysmogowe, w: Zmiany klimatu w świetle prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego na tle porównawczym, red. C. Mik, A. Borek, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2021, s. 231–235.
Radecki W., Odpowiedzialność́ w ochronie środowiska, w: Prawo ochrony środowiska. Komentarz, red. M. Górski et al., wyd. 3, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2019, s. 857–970.
Rakoczy B., Odpowiedzialność w ochronie środowiska, w: Z. Bukowski et al., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2013, s. 588–677.
Szalewska M., Uchwała „antysmogowa” jako narzędzie ograniczenia zanieczyszczenia powietrza, w: Prawne aspekty ochrony powietrza, red. B. Rakoczy, Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych – Oddział Toruń, Toruń 2018, s. 21–32.
Wierczyński G., Glosa do wyroku TK z dnia 12 grudnia 2011, P 1/11, „Przegląd Sejmowy” 2012, nr 5, s. 167–176.
Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008.
Źródła internetowe:
Akty prawne i dokumenty wydane w związku z COVID-19, Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach [online], https://www.katowice.uw.gov.pl/aktualnosci/akty-prawne-i-dokumentydotyczace-zapobiegania-przeciwdzialania-i-zwalczania-covid-19 [dostęp: 26.06.2023].
Co zrobić z zalegającym mułem / flotokoncentratem węglowym?, Województwo Śląskie [online], https://powietrze.slaskie.pl/content/co-zrobic-z-zalegajacym-mulem--flotokoncentratem-weglowym [dostęp: 24.11.2024].
Poradnik przeprowadzania kontroli palenisk domowych 2019. Wykrywanie nielegalnego spalania odpadów i kontrola przestrzegania przepisów uchwały antysmogowej, red. G. Simla et al., Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Fundacja Frank Bold, Kraków 2019, https://frankbold.pl/wp-content/uploads/2023/09/FB_poradnik-przeprowadzania-kontroli-paleniskdomowych.pdf [dostęp: 24.11.2024].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
