The Childhood Experience of War in Irena Krzywicka’s <i>Dzieci wśród nocy</i> and Aniela Gruszecka’s <i>Od Karpat nad Bałtyk</i>
DOI:
https://doi.org/10.31261/Rana.2020.2.07Keywords:
war, literature for children and young adults, Irena Krzywicka, Aniela Gruszecka, PRLAbstract
The aim of this paper is to compare and analyse two depictions of the experience of childhood, as well as the portrayal of the characters and events contained within two works: Od Karpat nad Bałtyk, written in 1946 by Aniela Gruszecka, and Dzieci wśród nocy, written in 1948 by Irena Krzywicka. Each of the novels depicts children’s wartime experiences, with particular significance being conferred upon contrasting portrayals of the experiences of German and Jewish children. The authors have successfully captured the destruction of the children’s worlds in two novels that are well worth remembering and contemplating.
References
Białek Z.: Ideowe i artystyczne właściwości prozy dla młodzieży o tematyce wojennej i okupacyjnej. W: S. Frycie: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1970. Zarys monograficzny. Materiały. T. 1: Proza. Warszawa 1979, s. 449–460.
Chojecki A.: Od Karpat nad Bałtyk. „Gazeta Ludowa”, 21.02.1947, s. 5.
Frycie S.: Proza o tematyce wojennej. W: Idem: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1970. Zarys monograficzny. Materiały. T. 1: Proza. Warszawa 1979, s. 31–42.
Gielarek‑Gorczyca K.: Wokół powieści „Od Karpat nad Bałtyk” Anieli Gruszeckiej. „Ogrody Nauk i Sztuk” 2016, nr 6, s. 423–434.
Grodzieńska W.: Zasady nowoczesnej literatury dziecięcej. „Łódź Teatralna” 1946/1947, nr 4, s. 17–21.
Gruszecka A.: Geografia serdeczna. Pociąg powrotny. Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, Spuścizna Kazimierza Nitscha, sygn. KIII‑51.
Gruszecka A.: Od Karpat nad Bałtyk. Warszawa 1946.
Kann M.: Pierwsza konferencja poświęcona zagadnieniom związanym z literaturą dla dzieci i młodzieży. W: Kim jesteś Kopciuszku, czyli o problemach współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży. Red. S. Aleksandrzak. Warszawa 1968, s. 227–245.
Krzywicka I.: Dzieci wśród nocy. Warszawa 1949.
Krzywicka I.: Wyznania gorszycielki. Warszawa 1992.
Krzywicki A.: Diabelski Młyn. Warszawa 2005.
Kuliczkowska K.: Gruszecka‑Nitschowa Aniela. W: Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Red. K. Kuliczkowska, B. Tylicka. Warszawa 1984, s. 133.
Kuliczkowska K.: „Od Karpat nad Bałtyk”. „Echo” 1947, nr 2, s. 34.
Kuliczkowska K.: Prawdziwie piękna książka. „Odrodzenie” 1947, nr 6, s. 8.
Kuryluk M.: Książka, która mówi sama za siebie. „Dziennik Polski” 1947, nr 29, s. 4.
Lipska J.: Kto może pisać dla dzieci? „Dziennik Polski” 1946, nr 19, s. 4.
Literatura dla dzieci i młodzieży – jaka jest i jaka być powinna. „Gazeta Ludowa” 1946, nr 339, s. 5.
Markiewicz A.J.: „Dzieci wśród nocy”. „Ziemia Pomorska” 1948, nr 280, s. 4.
O duszę młodego pokolenia. „Gazeta Ludowa” 1946, nr 348, s. 5.
Ostasz M.: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1956 w świetle krytyki. W: Literatura dla dzieci i młodzieży (1945–1989). Red. K. Heska‑Kwaśniewicz, K. Tałuć. T. 3. Katowice 2013, s. 166–189.
Ostasz M.: Oblicze powojennej krytyki literatury dla dzieci i młodzieży 1945–1956. Kraków 1999.
Papee S.: Z myślą o młodzieży. Gruszecka i Makuszyński. „Dziennik Polski” 1947, nr 23, s. 5.
Ramus L.: Lata okupacji w literaturze pięknej dla dzieci okresu dwudziestolecia (1945–1964). „Poradnik Bibliotekarza” 1964, R. 16, s. 243–249.
Theiss W.: Sieroctwo wojenne polskich dzieci (1939–1945). Zarys problematyki. „Przegląd Pedagogiczny” 2012, nr 1, s. 79–95.
Tylicka B.: Krzywicka Irena. W: Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Red. K. Kuliczkowska, B. Tylicka. Warszawa 1984, s. 201.
Zawodniak M.: W głównym nurcie wydarzeń. O sytuacji literatury dla dzieci i młodzieży w pierwszych latach powojennych. W: Zobaczyć dziecko: literackie i filmowe portrety dziecka w Polsce w XX wieku. Red. A. Ossowska‑Zwierzchowska. Bydgoszcz 2012, s. 36–48.
Ziółkowska‑Sobecka M.: Literatura dla dzieci i młodzieży po 1939 roku. W: Leksykon literatury dla dzieci i młodzieży. Red. S. Frycie, M. Ziółkowska‑Sobecka, W. Bojda. Piotrków Trybunalski 2007, s. 406–428.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
