Grenzen, Übergänge, Grenzenlosigkeit in Dimitré Dinevs Roman Engelszungen
DOI:
https://doi.org/10.31261/WSS.2024.08.03Schlagworte:
Migrationsliteratur, Grenze, Grenzüberschreitung, Sprache, politisches System, persönliche EntwicklungAbstract
Der Aufsatz analysiert die Ursachen und Folgen der Migration am Beispiel von Dimitré Dinevs Roman Engelszungen und untersucht insbesondere die Bedeutung der Grenzüberschreitung für die Entwicklung der Protagonisten. Es zeigt sich, dass die bloße Grenzüberquerung im Leben der Migranten weniger relevant ist, als der damit verbundene Übergang in eine Fremdsprache und ein anderes politisches und soziales System. Gleichzeitig erweisen sich aber die persönlichen Prädispositionen vor der Migration als entscheidend für das Leben danach, womit der Migrationsprozess als solcher eigentlich nur als ein Schritt in der Entwicklung der Figuren gesehen werden kann.
Literaturhinweise
Arnaudova, Svetlana: Die Überwindung der Fremdheit durch Sprache. Die Prosa von Yoko Tawada, Emine Sevgi Özdamar und Dimitré Dinev. In: Sprachen und Kulturen in (Inter)Aktion. Hg. Elke Sturm-Trigonakis, Simela Delianidou. Frankfurt: Peter Lang, 2013, S. 145–155.
Blioumi, Aglaia: Kritischer Forschungsabriss zum Terminus „Migrationsliteratur“. In: Discourses on Nations and Identities. Hg. Daniel Syrovy. Berlin, Boston: De Gruyter, 2021, S. 437–450. https://doi.org/10.1515/9783110642018-033 [Zugriff am 04.04.2024].
Boehringer, Michael: Cultures of Memory, Migration, and Masculinity: Dimitre Dinev’s “Engelszungen”. In: Crossing Central Europe. Continuities and Transformations, 1900 and 2000. Hg. Helga Mitterbauer, Carrie Smith-Prei. Toronto: University of Toronto Press, 2017, S. 169–195.
Der Brockhaus in 15 Bänden. Zweiter Band. Leipzig, Mannheim: Brochkhaus, 1997.
Dinev, Dimitré: Engelszungen. München: btb Verlag, 2006.
Grömmer, Alexander Gregor: „Heimatliteratur des Fremden“ Perspektiven kultureller Differenzerfahrungen in den Texten Rafik Schamis und Dimitré Dinevs. Diplomarbeit. Universität Wien 2008. https://services.phaidra.univie.ac.at/api/object/o:1249973/get [Zugriff am 10.9.2023].
Meixner, Andrea: Von neuen Ufern. Mobile Selbst- und Weltbilder in ausgewählten Texten der neueren deutschsprachigen Migrationsliteratur. Göttingen: Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek Göttingen, 2016.
Müller-Funk, Wolfgang: Zungenkuss und kultureller Zwischenraum. Überlegungen zu Dimitre Dinevs Roman „Engelszungen“. In: Mobilität und Kontakt. Deutsche Sprache, Literatur und Kultur in ihrer Beziehung zum südosteuropäischen Raum. Hg. Slavija Kabić, Goran Lovrić. Zadar, 2009, S. 381–392.
Predoiu, Grazziella: Grenzerfahrungen. Zu Dimitré Dinevs interkulturellem Roman „Engelszungen“. In: „Germanistische Beiträge“ 2018, Band 43, S. 36–52. http://uniblaga.eu/wp-content/uploads/2018/43/Predoiu.pdf [Zugriff am 09.05.2024].
Rock, Lene: As German as Kafka: Identity and Singularity in German Literature around 1900 and 2000. Leuven University Press, 2019. https://doi.org/10.2307/j.ctvss3xg0 [Zugriff am 30.11.2023].
Schreckenberger, Helga: „Dort, wo die Logik versagt” – The Role of Coincidence in Dimitré Dinev’s Engelszungen, „Monatshefte“, 2022, 114 (1), S. 52–65.
Sievers, Wiebke: Zwischen Ausgrenzung und kreativem Potenzial: Migration und Integration in der Literaturwissenschaft. In: Migrations- und Integrationsforschung – multidisziplinäre Perspektiven. Hg. Heinz Fassmann, Julia Dahlvik. Vienna University Press, 2016, S. 213–239.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).