Zwrot ikoniczny w dyskursach o niepełnosprawności: Analiza memów internetowych

Abstract

W artykule poddano analizie zjawisko memów internetowych w kontekście sposobów obrazowania osób z niepełnosprawnością. Materiał zgromadzono na popularnych stronach rozrywkowych oraz w mediach społecznościowych (Demotywatory, Kwejk, Facebook, Instagram), po czym opracowano go za pomocą metody analizy dyskursu medialnego. Problemami badawczymi były następujące pytania: W jaki sposób obrazowana jest niepełnosprawność w memach internetowych? Jakie są ich funkcje w internetowych społecznościach? Jakie cechy przypisują one osobom z niepełnosprawnością? Uzyskane wyniki pozwoliły podzielić memy internetowe na trzy kategorie, zgodnie z funkcjami, które one pełnią. Pierwszą z nich są pozycje podkreślające tragedię i cierpienie, jakie pociąga za sobą niepełnosprawność. Druga kategoria to memy o charakterze motywacyjnym. Trzeci wyróżniony obszar obejmuje memy o charakterze satyrycznym, ukazujące niepełnosprawność jako zwyczajny element życia. Wszystkie wymienione sposoby obrazowania nie są wolne od stereotypów, podlegają również silnemu trendowi estetyzacji wizerunku niepełnosprawności.