Starość osób z niepełnosprawnością intelektualną w perspektywie systemowej, rodzinnej i osobistej

Abstract

Ostatnie lata przyniosły wzrost zainteresowania problematyką dotyczącą wydłużania się średniej życia społeczeństwa oraz strategii radzenia sobie z nieuchronną starością. W większości publikacji pomija się jednak niezwykle ważny aspekt – starzenie się osób z niepełnosprawnościami, szczególnie w odniesieniu do niepełnosprawności intelektualnej. Zagadnienie to nabiera znaczenia ogólnospołecznego, ponieważ wspomniane osoby coraz częściej aktywnie funkcjonują w życiu społecznym, dając świadectwo inkluzji. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi szerokich grup społecznych, a zwłaszcza osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania ośrodków opieki. Można go osiągnąć poprzez wskazanie możliwości, ograniczeń, a także zagrożeń dotyczących tej grupy osób w kontekście upływającego czasu. Analizy zostały dokonane na podstawie dostępnej literatury przedmiotu, zarówno z perspektywy pedagogiki specjalnej, jak i geragogiki. Wnioski pozwoliły ocenić, na ile bezstresowo i bezpiecznie przebiega proces wchodzenia w starość osób z niepełnosprawnością intelektualną. Istotne jest wskazanie, w jaki sposób można przygotować osoby z niepełnosprawnością intelektualną wkraczające w wiek starczy do nowej sytuacji życiowej. Najważniejsze jednak jest określenie sposobów poprawy obecnego stanu w zakresie zapewnienia profesjonalnej opieki, warunków bytowych dostosowanych do rodzaju i stopnia niepełnosprawności oraz ograniczeń wynikających z niedołężności wieku starczego.