Związki między inteligencją emocjonalną a retrospektywną oceną postaw rodzicielskich

Abstrakt

Inteligencja emocjonalna może być warunkowana różnymi czynnikami, związanymi z funkcjonowaniem rodziny i rodziców, w tym przejawianymi przez rodziców postawami rodzicielskimi. Dotychczasowe badania potwierdzają związki między niektórymi postawami rodzicielskimi a inteligencją emocjonalną dzieci, aczkolwiek koncentrują się przede wszystkim na adolescentach. Celem prezentowanych badań było ustalenie, czy istnieją zależności między inteligencją emocjonalną a postawami rodzicielskimi w retrospektywnej ocenie młodych dorosłych, z uwzględnieniem płci rodzica i dziecka, jak również specyfiki rodziny. Zbadano 257 młodych dorosłych, w wieku 20–25 lat, studentów różnych uczelni, stosując Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (INTE) autorstwa Schutte i in. w polskiej adaptacji i standaryzacji Jaworowskiej i Matczak (2008) oraz Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (KPR-Roc) autorstwa Plopy. W badaniu uwzględniono również zmienne demograficzne. Istnieją pozytywne zależności między postawami rodzicielskimi matek w zakresie akceptacji/odrzucenia i autonomii a inteligencją emocjonalną córek i ich zdolnością do wykorzystywania emocji w myśleniu i działaniu. Nie stwierdzono zależności między postawami rodzicielskimi matek a zdolnością młodych kobiet do rozpoznawania emocji. Istnieje niewielki związek między akceptującą postawą matek a inteligencją emocjonalną synów. Osoby pochodzące z rodzin pełnych, korzystniej niż osoby pochodzące z rodzin innych niż pełna, oceniają postawy matek w zakresie akceptacji/odrzucenia, wymagań i niekonsekwencji oraz postawy ojców w zakresie akceptacji/odrzucenia, autonomii i niekonsekwencji. Związek między postawami rodzicielskimi a inteligencją emocjonalną dzieci może być determinowany typem rodziny pochodzenia.