samoskuteczność, trauma, obrony psychologiczne, rozwój po traumie, adaptacja po traumie, brak adaptacji po traumie
Abstrakt
Artykuł stanowi próbę analizy samoskuteczności jako jednego z czynników pozytywnie wpływających na sposób reagowania na traumę. Wyróżnia się w nim trzy możliwe stany będące wynikiem reakcji na zdarzenie traumatyczne: brak adaptacji, adaptację i potraumatyczny rozwój. Wychodząc z założeń ujęcia funkcjonalno-czynnościowego obrony psychologicznej, poczucie własnej skuteczności traktuje się tu jako czynnik umożliwiający zadaniowe podejście do traumy, wyrażające się w traktowaniu jej nie tylko w kategoriach zagrożenia ale również jako wyzwania. Umożliwia to umiejscowienie aktualnej sytuacji życiowej w szerszej perspektywie życia, przyczyniającej się do braku fiksacji na traumie. W artykule podano przykładowe pożądane kierunki kształtowania i rozwijania poczucia samoskuteczności w trakcie edukacji dziecka oraz zaproponowano kilka aplikacyjnych metod kształtowania poczucia samoskuteczności u dzieci.
