Kryzys ekologiczny jako edukacyjne wyzwanie poznawcze

Maciej Michalski

doi:10.31261/CHOWANNA.2021.57.01

Published: 2022-01-31
Language: PL

No. 2(57) (2021)

Kryzys ekologiczny jako edukacyjne wyzwanie poznawcze

Tytuły alternatywne

Ecological Crisis as a Cognitive Challenge in Education (EN)

Maciej Michalski

Section: Studia i eseje

https://doi.org/10.31261/CHOWANNA.2021.57.01

Abstract

W artykule omówione zostały bariery i problemy poznawcze wpływające na edukację proekologiczną. Kwestia kryzysu ekologicznego jest niezwykle trudna do zrozumienia dla każdego człowieka, między innymi ze względu na błędy i pułapki myślowe, a także z powodu złożoności tej problematyki. W edukacji rodzi to problemy z przekazywaniem wiedzy dotyczącej ekologii, jej przyswojeniem, weryfikacją i operacjonalizacją. Edukacja proekologiczna wymaga zatem innego rodzaju działań niż te podejmowane w pozostałych obszarach kształcenia, wymaga integracji nie tylko międzyprzedmiotowej, lecz także związanej z nauką krytycznego myślenia oraz kształtowaniem wrażliwości moralnej i obywatelskiej.

(PL)

In his article, Maciej Michalski discusses cognitive barriers and other challenges that have strong impact on proecological education. People find it difficult to understand the issue of the ecological crisis because of the common cognitive fallacies and logical errors as well as the complexity of this crisis. For these reasons, proecological education is finding it difficult to transmit and acquire knowledge as well as to ensure its verification and operationalization. As a result, proecological education requires new educational practices, different to those which are used in other areas of education. In particular, it requires an integration of different school courses and the development of the skill of critical thinking, moral sensitivity, and civic responsibility.

(EN)

Keywords:

edukacja proekologiczna , błędy poznawcze (PL)

proecological education , cognitive barriers (EN)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Michalski, M. (2022). Ecological Crisis as a Cognitive Challenge in Education. Chowanna, (2(57), 1–15. https://doi.org/10.31261/CHOWANNA.2021.57.01

Cited by / Share

References

Ariely D.: Potęga irracjonalności: ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje. Przekł. T. Grzegorzewska, P. Grzegorzewski, A. Nowak-Młynikowska. Smak Słowa, Sopot 2017 [e-book, epub].
Google Scholar

Aronson E.: Człowiek – istota społeczna. Tłum. J. Radzicki. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978.
Google Scholar

Bauman Z., Haffner P.: Bauman. Czynić swojskie obcym. Rozmowy Petera Haffnera z Zygmuntem Baumanem. Przeł. K. Leszczyńska. Wielka Litera, Warszawa 2019 [e-book, epub].
Google Scholar

Dehaene S.: Jak się uczymy? Dlaczego mózgi uczą się lepiej niż komputery… jak dotąd. Tłum. D. Rossowski. Copernicus Center Press, Kraków 2021.
Google Scholar

Dryl W. et al.: Knowledge Transfer in Network Organization. An Example of the Polish-Portuguese Network of Researchers (Preliminary Phase). „Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu” 2015, vol. 14 (1), s. 37–46. https://doi.org/10.19197/tbr.v14i1.11.
Google Scholar

Dutton K.: Myślenie czarno-białe: binarny mózg jako balast w skomplikowanym świecie. Tłum. R. Madejski. Muza Warszawskie Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2021 [e-book, epub].
Google Scholar

Fiedorczuk J.: Katastrofa wyobraźni. „Polityka” 2021, nr 36, s. 75. Foer J.S.: Klimat to my. Ratowanie planety zaczyna się przy śniadaniu. Przeł. A. Wojtasik. Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020 [e-book, epub].
Google Scholar

Jaskółowa E.: Uwolnić interpretację. W: Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku. Red. E. Jaskółowa, K. Jędrych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 39–45.
Google Scholar

Kahneman D.: Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym. Tłum. P. Szymczak. Media Rodzina, Poznań 2012.
Google Scholar

Karwowska A.: Za jakiś czas koronawirus stanie się nową grypą. Ale co w międzyczasie? Lockdowny i oddziały covidowe co sezon jesienno-zimowy? Z prof. Krzysztofem Pyrciem i prof. Andrzejem Rychardem rozmawia Anita Karwowska. Wyborcza.pl, 26.11.2021. https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,27840215,za-jakis-czas-koronawirus-staniesie-nowa-grypa-ale-co-w-miedzyczasie.html?disableRedirects=true [dostęp: 30.11.2021].
Google Scholar

Koc K.: Lekcje myślenia (obywatelskiego). Edukacja polonistyczna wobec współczesnego świata. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2018.
Google Scholar

Lamża Ł.: Światy równoległe. Czego uczą nas płaskoziemcy, homeopaci i różdżkarze. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020 [e-book, epub].
Google Scholar

Michalski M.: Polonistyka końca świata. Edukacja literacka wobec wyzwań współczesności. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk [w druku].
Google Scholar

Michniewicz T.: Chwilowa anomalia. O chorobach współistniejących naszego świata. Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2020 [e-book, epub].
Google Scholar

Rosińska K.: Fake news. Geneza, istota, przeciwdziałanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021 [e-book, epub].
Google Scholar

Rosling H., Rosling O., Rosling Rönnlund A.: Factfulness. Dlaczego świat jest lepszy, niż myślimy, czyli jak stereotypy zastąpić realną wiedzą. Tłum. M. Popławska. Media Rodzina, Poznań 2018 [e-book, epub].
Google Scholar

Skiba M.: Bariery przekazywania wiedzy w organizacji. „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie” 2016, nr 24, T. 2, s. 61–68.
Google Scholar

Słocińska A.: Dzielenie się wiedzą jako istotna kompetencja pracowników. „Studia Ekonomiczne” 2016, nr 258, s. 86–96.
Google Scholar

Solnit R.: Nadzieja w mroku. Nieznane opowieści, niebywałe możliwości. Przeł. A. Dierzgowska, S. Królak. Wydawnictwo Karakter, Kraków 2019.
Google Scholar

Spitzer M.: Cyberchoroby. Jak cyfrowe życie rujnuje nasze zdrowie. Przeł. M. Guzowska. Wydawnictwo Dobra Literatura–Grupa Wydawnicza Literatura Inspiruje, Słupsk 2016 [e-book, epub].
Google Scholar

Spitzer M.: Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci. Przeł. A. Lipiński. Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2013 [e-book, epub].
Google Scholar

Stawiszyński T.: Co robić przed końcem świata. Wydawnictwo Agora, Warszawa 2021 [e-book, epub].
Google Scholar

Śniatkowski S.: Język a przekazywanie wiedzy w dyskursie edukacyjnym. „Neurolingwistyka Praktyczna” 2018, nr 4, s. 26–31. https://neurolingwistyka.up.krakow.pl/article/view/4876/4587 [dostęp: 20.06.2021].
Google Scholar

Taibbi M.: Nienawiść sp. z o.o. Jak dzisiejsze media każą nam gardzić sobą nawzajem. Przeł. T.S. Gałązka. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020 [e-book, epub].
Google Scholar

Taleb N.N.: Antykruchość. Jak żyć w świecie, którego nie rozumiemy. Przeł. O. Siara. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2020 [e-book, epub].
Google Scholar

Taleb N.N.: Czarny łabędź. Jak nieprzewidywalne zdarzenia rządzą naszym życiem. Przeł. O. Siara. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2020 [e-book, epub].
Google Scholar

Wawer R.: Dziecko w procesie kształcenia – konotacje stylów przyswajania wiedzy. „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 2021, T. 40, nr 3, s. 79–88. https://doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.79-88.
Google Scholar

Welzer H.: Samodzielne myślenie. Przeł. V. Grotowicz. Dobra Literatura, Słupsk 2016 [e-book, epub].
Google Scholar

No. 2(57) (2021)
Published: 2023-02-01

ISSN: 0137-706X

eISSN: 2353-9682

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit