Matrimonia mixta — Doctrine, Law, and Spirituality Reality and Challenges
DOI:
https://doi.org/10.31261/EaL.2023.11.2.06Słowa kluczowe:
mixed marriages, ecumenism, intercommunion, child rearing, marital spiritualityAbstrakt
Różna przynależność wyznaniowa małżonków stanowi wyzwanie dla ich życia oraz budowania stabilnej rodziny. Refleksja nad rzeczywistością małżeństw mieszanych stanowi pomoc dla podejmowania właściwego duszpasterstwa wobec nich. Prezentowany artykuł ukazuje specyfikę małżeństw mieszanych w zakresie duchowości, na bazie dotychczasowej doktryny, prawa i praktyki pastoralnej. Omówione zostały wspólne wartości i przejawy duchowości chrześcijańskiej, jak również te, które mogą wywoływać napięcia, a nawet kryzysy. Refleksja nie ogranicza się tylko do zreferowania obowiązującego prawa i duszpasterstwa, ale wskazuje propozycje czytelniejszych rozwiązań, zarówno na gruncie pastoralnym, jak i kanonicznym.
Bibliografia
Adamowicz L.: “Prace Konferencji Episkopatu Polski nad nową regulacją przygotowania do zawarcia małżeństwa kanonicznego (cz. II).” Stowarzyszenie Kanonistów Polskich 29 (2019), no. 32, pp. 7—29.
Benedict XVI: Encyclical “Deus caritas est”, https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/encyclicals/documents/hf_ben-xvi_enc_20051225_deuscaritas-est.html [accessed 20.10.2023].
Benedict XVI: Post-Synodal Apostolic Exhortation “Verbum Domini”, https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/apost_exhortations/documents/hf_ben-xvi_exh_20100930_verbum-domini.html [accessed 15.10.2023].
Boriello L., della Croce G., Secondin B.: Historia duchowości. Tom VI: Duchowość chrześcijańska czasów współczesnych. Trans. M. Pierzchała. Kraków 1998.
Bóg żywy. Katechizm Kościoła Prawosławnego. Opracowany przez zespół wiernych prawosławnych. Trans. A. Kuryś et al. Kraków 2001.
Code of Canon Law, https://www.vatican.va/archive/cod-iuris-canonici/cic_index_en.html [accessed 7.02.2023].
Chmielewski M.: “Duchowość.” In: Leksykon duchowości katolickiej. Ed. M. Chmielewski. Lublin—Kraków 2002, pp. 226—232.
Conferenza Episcopale Italiana: Vademecum per la pastorale delle parrocchie cattoliche verso gli orientali non cattolici, https://www.chiesadinapoli.it/wp-content/uploads/sites/2/2019/11/Vademecum-orient_non_catt.pdf [accessed 25.10.2023].
Deutschen Bischofskonferenz: Brief des Präfekten der Kongregation für die Glaubenslehre vom 25. Mai 2018, https://www.dbk.de/themen/oekumene [accessed 20.10.2023].
Deutschen Bischofskonferenz: Mit Christus gehen — Der Einheit auf der Spur. Konfessionsverbindende Ehen und gemeinsame Teilnahme an der Eucharistie, https://www.dbk.de/fileadmin/redaktion/diverse_downloads/dossiers_2018/08-Orientierungshilfe-Kommunion.pdf [accessed 25.10.2023].
Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski. Tom I. Ed. A. Baron, H. Pietras. Kraków 2001.
Evdokimov P.: Prawosławie. Trans. J. Klinger. Warszawa 2003.
Francis: General audience (10.06.2015), https://www.vatican.va/content/francesco/en/audiences/2015/documents/papa-francesco_20150610_udienza-generale.html [accessed 10.10.2023].
Francis: Post-Synodal Apostolic Exhortation “Amoris laetitia”, https://www.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20160319_amoris-laetitia_en.pdf [accessed 10.10.2023].
Gajda E.: Problem dopuszczalności małżeństwa katolika z prawosławnym w prawie kanonicznym. Toruń 2001.
Gajda P. M.: Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego. Tarnów 2000.
Instrukcja Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WE/kep/kkbids/malzenstwo1_13121989.html [accessed 6.10.2023].
John Paul II: Apostolic Exhortation “Familiaris consortio”, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_exh_19811122_familiaris-consortio.html [accessed: 7.10.2023].
John Paul II: Encyclical “Ecclesia de Eucharistia”, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_20030417_eccl-deeuch.html [accessed 7.10.2023].
John Paul II: Post-Synodal Apostolic Exhortation “Vita consecrata”, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_xh_25031996_vita-consecrata.html [accessed 10.10.2023).
Konferencja Episkopatu Polski: Dekret ogólny o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego (General Decree on Conducting Canonical and Pastoral Dialogue with the Parties Prior to Concluding Canonical Marriage), https://drive.google.com/file/d/13RJPbp3mAzJzT2W-kATAq_7CFi7hpjtt/view [accessed 18.11.2023].
Konferencja Episkopatu Polski: Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie duszpasterstwa małżeństw o różnej przynależności kościelnej — (14 III 1987), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WE/kep/kkbids/malzenstwo3_14031987 [accessed 10.10.2023].
Konferencja Episkopatu Polski, Polska Rada Ekumeniczna: Małżeństwo chrześcijańskie osób o różnej przynależności wyznaniowej. Deklaracja Kościołów w Polsce na początku Trzeciego Tysiąclecia, https://ekumenia.pl/czytelnia/dokumenty-ekumeniczne/malzenstwo-chrzescijanskie-osob-oroznej-przynaleznosci-wyznaniowej/ [accessed 10.10. 2023).
Leo XIII: Encyclical Providentissimus Deus, https://www.vatican.va/content/leo-xiii/en/encyclicals/documents/hf_l-xiii_enc_18111893_providentissimusdeus.html [accessed 10.10.2023).
Lloyd-Jones M.: Kim jest ewangelikalny chrześcijanin? Trans. J. Muranty. Włocławek 2008.
Majer P.: “Małżeństwa mieszane. Wybrane zagadnienia z praktyki kurialnej.” Studia Oecumenica 11 (2011), pp. 199—217.
Moroz A.: “Małżeństwa mieszane wyznaniowo — w stronę sekularyzacji czy akulturacji?” Pogranicze. Studia Społeczne 24 (2014), pp. 31—47.
Oświadczenie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP w sprawie dopuszczalności stosowania metody in vitro, https://old2020.luteranie.pl/o_kosciele/oswiadczenia_kosciola/w_sprawie_dopuszczalnosci_stosowania_metody_in_vitro.html [accessed 12.10.2023].
Pasek Z.: Kultura religijna protestantyzmu. Kraków 2014.
Ratzinger J.: Wprowadzenie w chrześcijaństwo. Trans. Z. Włodkowa. Kraków 1996.
Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei: “Instructio de matrimoniis mixtis.” Acta Apostolice Sedis 58 (1966), pp. 235—239.
Sawa P.: “Duchowość inkarnacyjna i jej chrystologiczne podstawy.” Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 44 (2011) no. 1, pp. 109—125.
Składanowski M.: “Małżeństwa mieszane wyznaniowo — ekumeniczna szansa i życiowe problemy. Perspektywa teologiczna i duszpasterska.” Studia nad Rodziną UKSW 15 (2011) 1—2 (28—29), pp. 43—69.
Sobczak A.: Aktualna dyscyplina Kościoła wobec małżeństw mieszanych i im podobnych, http://mateusz.pl/rodzina/as-mm.htm [accessed 20.09.2023].
“Testo comune per un indirizzo pastorale dei matrimoni tra cattolici e valdesi o metodisti.” Notiziario della Conferenza Episcopale Italiana a cura della Segreteria Generale (1997) no. 5, pp. 147—177.
The Holy Synod of Orthodox Church in America: Synodal Affirmations on Marriage, Family, Sexuality, and the Sanctity of Life, https://www.oca.org/holy-synod/statements/holy-synod/synodal-affirmations-on-marriagefamily-sexuality-and-the-sanctity-of-life#Procreation [accessed 12.10.2023].
The Holy Synod of the Church of Greece, Bioethics Committee: Basis Position of the Assisted Reproduction, http://www.bioethics.org.gr/en/10_frame_5.html [accessed 12.10.2023].
The Pontifical Council for Promoting Christian Unity: Directory for the application of principles and norms on ecumenism. http://www.christianunity.va/content/unitacristiani/en/documenti/testo-in-inglese.html [accessed 7.02.2023].
The Sacred Congregation for the Doctrine of the Faith: Instruction on infant baptism “Pastoralis actio”, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19801020_pastoralis_actio_en.html [accessed 7.02.2023].
The Second Vatican Council: Dogmatic Constitution on Divine Revelation “Dei Verbum”, https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651118_dei-verbum_en.html [accessed 10.10.2023].
The Second Vatican Council: Pastoral Constitution on the Church in the Modern World “Gaudium et spes”, https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html [accessed 10.10.2023].
Trojanowski B.: “Sposoby zawierania małżeństw mieszanych ze szczególnym uwzględnieniem miejsca ich celebrowania.” Świdnickie Studia Teologiczne 17 (2020), pp. 105—117.
Wprowadzenie do nauki o Biblii oraz doktryny i praktyki ruchu zielonoświątkowego. Eds. E. Bednarz, R. Tomaszewski. Warszawa 2010.
Zieliński T. J.: Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej. Warszawa 2013.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).