Zasady etyczne
ZASADY MAJĄCE ZASTOSOWANIE DO AUTORÓW
Zasada rzetelności naukowej
Autor zobowiązany jest do rzetelnego przeprowadzenia i przedstawienia badań naukowych oraz ich obiektywnej interpretacji. W tekście należy ujawnić źródła danych i informacji, które umożliwią replikację badań.
Zasada oryginalności
Tekst powinien stanowić własność intelektualną autora. Plagiat, autoplagiat, fałszowanie i wymyślanie danych i metod badawczych są niedopuszczalne. Jeśli autor korzystał z innych prac, powinny być one odpowiednio przywołane w celu usunięcia wątpliwości co do autorstwa pracy lub jej części. Informacje uzyskane prywatnie (np. w rozmowie, korespondencji, dyskusji) nie mogą być wykorzystywane bez pisemnej zgody ich autora.
Zasada dostępności danych
Redakcja nie gromadzi danych badawczych, a przedstawienie planu zarządzania danymi badawczymi nie stanowi wymogu, który musi zostać spełniony, aby artykuł został opublikowany. Jednakże w pewnych okolicznościach autorzy mogą zostać poproszeni o dostarczenie danych badawczych, również po publikacji ich artykułu.
Zasada zapobiegania konfliktom interesów
Konflikt interesów to relacje, które pociągają za sobą podporządkowanie zawodowe i zależność ekonomiczną, a także relacje społeczne, które mogą wpływać na bezstronną ocenę wartości merytorycznej tekstu. Redakcja wymaga od autora złożenia oświadczenia o braku konfliktu interesów oraz podania informacji, które pomogą zapobiec takiemu konfliktowi.
Zasady autorstwa
Autorstwo pracy powinno być ograniczone do osób, które wniosły istotny wkład w powstanie tekstu. Aby zapobiec przypadkom nieuczciwości akademickiej, takim jak "ghost-writing" i "guest authorship", wszystkie osoby, które wniosły wkład w publikację, powinny być wymienione jako współautorzy. Wszyscy autorzy muszą zatwierdzić ostateczną wersję pracy i wyrazić zgodę na jej publikację. W pisemnym oświadczeniu autorzy wskazują swój wkład w powstanie zgłoszonej pracy. Należy wskazać wszystkie osoby, które brały udział w niektórych ważnych aspektach tworzenia pracy (np. weryfikacja językowa). Jeśli są inne osoby, które uczestniczyły w niektórych merytorycznych aspektach projektu badawczego, należy je wymienić, na przykład w "Podziękowaniach". Autorzy przyjmują zbiorową odpowiedzialność za swoją pracę. Autorzy powinni również przekazać redakcji informacje o źródłach finansowania publikacji, wkładzie akademickich instytucji badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów ("financial disclosure").
Zasada wiarygodności źródeł
Publikacje, które miały wpływ na pracę autora, powinny być odpowiednio cytowane. Informacje uzyskane prywatnie nie mogą być wykorzystywane bez pisemnej zgody autora.
Nadzór etyczny
Jeśli zakres opublikowanej zgody obejmuje badania na ludziach i/lub zwierzętach, autor powinien przedstawić zgodę komisji etycznej lub inne odpowiednie zezwolenie na takie badania.
Zasady dotyczące błędów w opublikowanych pracach
Jeśli autor zauważy istotne błędy w swojej publikacji, powinien niezwłocznie powiadomić o tym Redaktora Naczelnego. W porozumieniu z Redaktorem Naczelnym i Wydawcą należy opublikować erratę, aneks lub sprostowanie albo wycofać publikację.
Zasada unikania wielokrotnych, redundantnych lub równoczesnych publikacji
Wyniki badań nie mogą być publikowane w więcej niż jednym czasopiśmie. Zgłoszenie artykułu do publikacji jest równoznaczne z oświadczeniem, że tekst nie był wcześniej nigdzie publikowany, w tym w formie elektronicznej, nie został złożony do publikacji w innych czasopismach ani nie jest częścią publikacji nieseryjnej, np. monografii.
ZASADY DOTYCZĄCE CZŁONKÓW KOLEGIUM REDAKCYJNEGO
Odpowiedzialność
Rada redakcyjna decyduje, które artykuły zostaną opublikowane, dba o jakość publikowanych materiałów i w razie potrzeby jest gotowa do opublikowania rewizji, erraty lub sprostowania. Redakcja przyjmuje odpowiedzialność za wszystkie treści publikowane w czasopiśmie.
Zasada fair play
Artykuły są oceniane na podstawie ich wartości merytorycznej i znaczenia dla czasopisma, bez względu na przynależność autora pracy, jego narodowość, pochodzenie etniczne, poglądy polityczne, płeć, rasę czy wyznanie religijne.
Zasada poufności
Rada redakcyjna czasopisma jest zobowiązana do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji związanych z procesem redakcyjnym.
Skargi i odwołania
Skarga na czasopismo i/lub redakcję powinna być złożona na piśmie lub, jeśli dotyczy czasopisma lub postępowania członków redakcji - do redaktora naczelnego; jeśli dotyczy postępowania redaktora naczelnego, skarga powinna być skierowana do wydawcy i przesłana do redaktora naczelnego. Nadzór nad Wydawnictwem sprawuje Prorektor ds. Nauki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Przedmiotem skargi może być np. naruszenie interesów skarżącego, zaniedbanie, przewlekłość lub brak reakcji w sprawie ze strony redakcji. Strona składająca skargę powinna otrzymać pisemną informację o rozstrzygnięciu sprawy złożonej w terminie 30 dni od dnia złożenia skargi.
Weryfikacja materiałów już opublikowanych i zapobieganie konfliktom interesów
Redakcja może wycofać artykuł z publikacji lub podjąć decyzję o korekcie materiałów już opublikowanych. Materiały niepublikowane nie mogą być wykorzystywane w procesie wydawniczym bez pisemnej zgody autora.
Dyskusja i poprawki
Redakcja korzysta z systemu Open Journal System, który umożliwia prowadzenie kompleksowego, elektronicznego procesu redakcyjnego, w ramach którego redaktor, recenzent i autor tekstu mogą prowadzić dyskusję i nanosić poprawki na każdym etapie procesu publikacji.
Decyzje dotyczące publikacji
Decyzję o opublikowaniu lub nieopublikowaniu tekstu podejmuje zespół redakcyjny. O decyzji redakcji decyduje przede wszystkim wartość naukowa tekstu oraz jego zgodność z zakresem tematycznym czasopisma.
Zasada rzetelności naukowej
Członkowie redakcji są zobowiązani do dbania o rzetelność naukową publikowanych prac. W przypadku podejrzenia nieuczciwych praktyk redakcja zobowiązana jest do wycofania tekstu z publikacji oraz podjęcia kroków mających na celu wyjaśnienie i naprawienie zaistniałej sytuacji. Wykryte przypadki naruszenia zasad etyki (plagiat, fałszowanie wyników badań, manipulowanie wynikami badań, wymyślanie wyników badań itp.) należy zgłaszać pisemnie do Redaktora Naczelnego czasopisma. Zgłoszenia może dokonać członek redakcji, recenzent, czytelnik czasopisma lub inna osoba, która ma podejrzenia co do rzetelności tekstu. Redakcja działa zgodnie z zasadami sformułowanymi przez Committee on Publication Ethics (COPE) https://publicationethics.org. W przypadku, gdy naruszenie zasad etyki dotyczy tekstu, który został już opublikowany, redakcja usunie artykuł ze strony internetowej, informując o przyczynach wycofania, a w przypadku tekstu opublikowanego drukiem redakcja opublikuje stosowne oświadczenie w kolejnym wydaniu czasopisma. Redakcja powiadomi o sprawie autora, instytucję, z którą jest związany, recenzentów, osoby poszkodowane, a także, w razie potrzeby, inne organy nadzoru etycznego. Jeśli naruszenia etyczne w tekście są niewielkie, możliwe będzie ponowne opublikowanie poprawionego tekstu. W przypadku wystąpienia konfliktu interesów w redakcji, raport powinien zostać przekazany Wydawcy.
ZASADY OBOWIĄZUJĄCE RECENZENTÓW
Współpraca z zespołem redakcyjnym
Recenzenci uczestniczą w procesie redakcyjnym na etapie recenzji i mają wpływ na decyzje redakcji dotyczące publikacji tekstu. Mogą również, w porozumieniu z autorami, decydować o ostatecznym kształcie artykułu.
Zasada terminowości
Recenzenci zobowiązani są do dotrzymania ustalonego terminu wykonania recenzji. Recenzent powinien niezwłocznie poinformować redakcję o przyczynach opóźnień lub rezygnacji z recenzowania tekstu.
Zasada poufności
Dostęp do recenzowanych prac mają wyłącznie osoby upoważnione, tj. redakcja, autorzy i recenzenci.
Zasada obiektywizmu
Recenzja powinna dotyczyć wyłącznie merytorycznych i formalnych aspektów tekstu. Wszelkie uwagi dotyczące autorów są niedopuszczalne.
Zasada rzetelności źródłowej
Recenzent powinien ujawnić wszystkie przypadki wskazujące na podobieństwo recenzowanej pracy do innych prac oraz wskazać, na które prace autor się nie powoływał.
Zasada zapobiegania konfliktom interesów
Recenzenci nie mogą wykorzystywać recenzowanych tekstów dla własnych potrzeb i korzyści. Jeśli istnieje konflikt interesów między recenzentem (recenzentami) a autorem (autorami) tekstu, tacy recenzenci powinni zostać wykluczeni z procedury recenzowania.
ZASADY OBOWIĄZUJĄCE WYDAWCĘ
Uniwersytet Śląski w Katowicach, jako Właściciel i Wydawca czasopism naukowych Uniwersytetu, w trosce o najwyższą jakość swoich publikacji oraz zapobieganie nieuczciwym praktykom publikacyjnym (plagiat, autoplagiat, ghostwriting, guest authorship lub courtesy authorship) stosuje zasady etyki publikacyjnej zgodne z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej (COPE). Uniwersytet Śląski zapewnia swoim czasopismom wsparcie w tym zakresie w postaci:
1) systemu sprawdzającego podobieństwo tekstów Plagiat.pl (https://plagiat.pl): zapewnia możliwość podglądu treści prac, umożliwia wykrycie potencjalnego plagiatu przed przystąpieniem do procesu recenzji i rozwiązanie problematycznych kwestii; Końcowe Raporty Podobieństwa dają pewność, że opublikowane prace są oryginalne. Zawartość czasopism jest indeksowana w ramach inicjatywy CrossRef - Similarity Check, której celem jest zapobieganie plagiatom akademickim i zawodowym;
2) Open Journal Systems (OJS) - platforma do zarządzania procesem wydawniczym i publikowania czasopism online. OJS zapewnia mechanizmy umożliwiające: prowadzenie dyskusji między autorem a redaktorem oraz między redaktorem a recenzentami; rewizję, poprawianie lub wycofywanie artykułów po ich opublikowaniu;
3) w przypadku wykrycia nieuczciwych praktyk badawczych Wydawnictwo zachęca kolegia redakcyjne do korzystania z mapy rozwiązań, dostępnej w formie schematów COPE
(https://publicationethics.org/resources/translated-resources/polish-all-flowcharts).
Ponadto Wydawca zapewnia również fachową ocenę prawną sytuacji i doradztwo w zakresie nieuczciwych praktyk wydawniczych.
