Rozwój umiejętności komunikacyjnych dwujęzycznego dziecka pochodzenia czesko-wietnamskiego w wieku przedszkolnym z perspektywy patologii mowy
DOI:
https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2020.09.23Słowa kluczowe:
terapia logopedyczna, pedagogika specjalna, wiek przedszkolny, umiejętności komunikacyjne, dwujęzyczność, język wietnamski, język czeskiAbstrakt
W artykule przedstawiono doświadczenia w prowadzeniu terapii logopedycznej z bilingwalnym (dwujęzyczność sekwencyjna) chłopcem pochodzenia wietnamskiego w wieku przedszkolnym. Autorzy identyfikują główne różnice między językiem czeskim i wietnamskim, a także wskazują na konkretne interferencje językowe występujące w przypadku osoby wietnamskojęzycznej uczącej się czeskiego. Celem autorów jest opis rozwoju umiejętności językowych wspomnianego chłopca oraz możliwości jego rozwoju językowego w przedszkolu oraz w trakcie zajęć przygotowawczych do edukacji szkolnej. Terapia logopedyczna ukierunkowana na wspieranie rozwoju umiejętności komunikacyjnych trwała siedem miesięcy i obejmowała włączenie gier i zabaw oddziałujących na wiele zmysłów, tak aby wspierać różne poziomy językowe. Szczególny nacisk był położony na rozróżnienie (m.in. ilości samogłosek), pamięć słuchową oraz świadomość fonologiczną (m.in. podział słowa na sylaby i analizę oraz syntezę dźwięków).
Bibliografia
Atherton, M., Davidson, B., & McAllister, L. (2019). Growing a profession: Clinician perspectives on the evolving practice of speech-language pathology in Vietnam. http://doi.org/10.6084/m9.figshare.7634732.v1.
Gjurová, N. (2011). Čeština jako cizí jazyk pro začínající školáky: metodika pro učitele. Praha: Portál.
Hájková, E. (2015). Jazyková výchova dětí s odlišným mateřským jazykem v české mateřské škole. Praha: Univerzita Karlova, Pedagogická fakulta.
Kapalková, S., & Palugyayová, L. (2016). Narušená komunikačná schopnosť v multilingválnej spoločnosti. In: A. Kerekrétiová (ed.), Logopédia (45–50). Bratislava: Univerzita Komenského.
Kapalková, S., & Tokárová, O. (2019). Schopnosť opakovania pseudoslov jako doplnok informácie o rodinnej anamnéze dieťaťa. Listy klinické logopedie, 1(1), pp. 56–60. https://casopis.aklcr.cz/archive.php?filtered=1&mag=lkl&year=2017 [access: 5.05. 2020].
Kocourek, J., & Pechová, E (2010). Metodické poznámky k výuce češtiny pro Vietnamce. Praha: Klub Hanoi. https://www.inkluzivniskola.cz/sites/default/files/uploaded/metodicke_poznamky_k_vyuce_cj_pro_vietnamce.pdf [access: 5.11.2020].
Komers, P., & Slezáková, J. (2010). Čeští Vietnamci mezi dvěma jazyky. Vesmír, 89(4), pp. 250–252. https://vesmir.cz/cz/casopis/archiv-casopisu/2010/cislo-4/cesti-vietnamci-mezi-dvema-jazyky.html [access: 5.04.2020].
Lechta, V. (2007). Dějiny logopedie ve světovém, evropském a domácím kontextu. In: E. Škodová, & I. Jedlička (eds.), Klinická logopedie (pp. 29–35). Praha: Portál.
Linhartová, T., & Loudová Straczynská, B. (2018). Děti s odlišným mateřským jazykem v mateřských školách. Praha: Meta – Společnost pro příležitosti mladých migrantů.
Paul, R., & Norbury, C. (2012). Language disorders from infancy through adolescence. Listening, speaking, reading, writing, and communicating. London: Elsevier.
Pham, B., & McLeod, S. (2016). Consonants, vowels and tones across Vietnamese dialects. International Journal of Speech-Language Pathology, 18(2), 122–134. http://www.doi.org/10.3109/17549507.2015.1101162.
Pham, B., & McLeod, S. (2019). Vietnamese-speaking children’s acquisition of consonants, semivowels, vowels, and tones in Northern Viet Nam. Journal of speech, language, and hearing research: JSLHR, 62(8), pp. 2645–2670. https://doi.org/10.1044/2019_JSLHR-S-17-0405.
Pham, G., Dinh, K.T., Dam, Q., & Ebert, K.D. (2018). Nonword repetition stimuli for Vietnamese-speaking children. Behavior Research Methods, 50(4), pp. 1311–1326. http://doi.org/10.3758/s13428-018-1049-0.
Seidlová Málková, G., & Smolík, F. (2014). Diagnostika jazykového vývoje: diagnostická baterie pro posouzení vývoje jazykových znalostí a dovedností dětí předškolního věku: testová příručka. Praha: Grada. Psyché.
Slavická, N.T.B. (2008). Praktická fonetika vietnamštiny. Praha: Karolinum.
Slówik, O., & Tůmová, M. (2016). Percepce vietnamské češtiny. Nová čeština doma a ve světě, (pp. 15–30). Praha: Univerzita Karlova, Filozofická fakulta 2. http://sea-l.cz/media/1098/vietnamskacestina.pdf [access: 5.4.2020].
Štefánik, J. (2010). Bilingvismus. In: V. Lechta (ed.), Základy inkluzivní pedagogiky: dítě s postižením, narušením a ohrožením ve škola. Praha: Portál.
Teofilová, T. (2020). Vývoj komunikační schopnosti bilingvního dítěte v předškolním věku z logopedického hlediska. [Diploma thesis, Mgr.; Supervisor: J. Mironova Tabachová]. Olomouc: Univerzita Palackého v Olomouci, Pedagogická fakulta.
Titěrová, K., et al. (2019). Průvodce pro poradny při práci s dětmi a žáky s OMJ. http:// https://www.inkluzivniskola.cz/pruvodce-pro-poradny-pri-praci-s-detmi-zaky-s-omj [access: 12.05.2020].
Vasiljev, I. (2010). Vietnamština – jazyk na protipólu. Praha: Muzeum hlavního města Prahy.
Vitásková, K. (2010). Multikulturní prostředí. In: V. Lechta (ed), Základy inkluzivní pedagogiky: dítě s postižením, narušením a ohrožením ve škola (pp. 400–416). Praha: Portál.
Vitásková, K. (2016). Interkulturalismus – od multikulturality k plurikulturnímu pedagogickému přístupu. In: V. Lechta (ed.), Inkluzivní pedagogika (pp. 419–436). Praha: Portál.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
