Syntax in the stories by children with the fetal alcohol syndrome

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2021.10.01.10

Keywords:

fetal alcohol syndrome (FAS), syntax, syntactic competence, language and communication difficulties, syntactic disorders

Abstract

When a pregnant woman consumes alcohol, the child may end up having physical, mental, cognitive, and social problems. The most dangerous among these problems is known as the fetal alcohol syndrome (FAS). An important indicator of the level of functioning of people with FAS is provided by the syntactic system, the structure of utterances being an exponent of sentence-forming skills. This article presents the results of a study of the syntactic skills of FAS children. An analysis
of the utterances of six- and ten-year-olds suffering from FAS has shown differences in the scope of the application of syntactic formulas and rules in comparison to their peers from control groups. The reduced level of syntactic competence in children with FAS is indicated by the limited number of syntactic constructions used to make a story, the low average sentence length, the more frequent use of single rather than compound utterances, and the low variation in syntactic constructions in texts produced by FAS children.

References

Aase, J.M. (1998). Kliniczne rozpoznawanie Alkoholowego Zespołu Płodowego (FAS). Trudności w wykrywaniu i diagnostyce. W: M. Ślósarska (red.), Uszkodzenia płodu wywołane alkoholem. Alkohol a zdrowie (s. 1–11). Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Aitchison, J. (1976). Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Burd, L., Cotsonas-Hassler, T.M., Martsolf, J.T., Kerbeshian, J. (2003). Recognition and management of fetal alcohol syndrome. Neurotoxicology and Teratology, 25, 681–688. https://doi.org/10.1016/j.ntt.2003.07.020.

Chomsky, N. (1982). Zagadnienia teorii składni. Tłum. I. Jakubczak. Wrocław: Ossolineum.

Church, M.W., Gerkin, K.P. (1988). Hearing disorders in children with fetal alcohol syndrome: findings from case reports. Pediatrics, 82(2), 147–154.

Edwards, W.J., Greenspan, S. (2010). Adaptive behavior and Fetal Alcohol Spectrum Disorders. Journal of Psychiatry & Law, 38, 419–447. https://doi.org/10.1177/009318531003800404.

Eliot, L. (2003). Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Poznań: Media Rodzina.

Filipiak, E. (2002). Konteksty aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Bydgoszcz: Akademia Bydgoska.

Gleason, J.B., Ratner, N.B. (2005). Psycholingwistyka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Gopnik, A., Meltzoff, A.N., Kuhl, P.K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Grabias, S., Kurkowski, Z.M., Woźniak, T. (2002). Logopedyczny test przesiewowy dla dzieci w wieku szkolnym. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego, Polskie Towarzystwo Logopedyczne.

Gray, D.D. (2010). Adopcja i przywiązanie. Praktyczny poradnik dla rodziców. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Green, J.H. (2007). Fetal alcohol spectrum disorders: understanding the effects of prenatal alcohol exposure and supporting students. Journal of School Health, 77(3), 103–108. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2007.00178.x.

Horecka-Lewitowicz, A., Lewitowicz, P., Adamczyk-Gruszka, O., Skawiński, D., Szpringer, M. (2013). Objawy, przebieg i postępowanie w alkoholowym zespole płodowym. Studia Medyczne, 29(2), 195–198.

Hoyme, H.E., et al. (2005). A practical clinical approach to diagnosis of fetal alcohol spectrum disorders: Clarification of the 1996 Institute of Medicine criteria. Pediatrics, 115(1), 39–47. https://doi.org/10.1542/peds.2004-0259.

Hryniewicz, D. (2007). Specyfika pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom z FAS. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA.

Jadczak-Szumiło, T. (2009). Neuropsychologiczny profil dziecka z FASD. Studium przypadku. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA.

Janzen, L.A., Nanson, J.L., Block, G.W. (1995). Neuropsychological evaluation of preschoolers with fetal alcohol syndrome. Neurotoxicology and Teratology, 17(3), 273–279. https://doi.org/10.1016/0892-0362(94)00063-J.

Kaczmarek, L. (1953). Kształtowanie się mowy dziecka. Poznań: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Kaczyńska, L. (2008). FAS – płodowy zespół alkoholowy – zagrożenia wynikające z działania alkoholu na płód. W: A. Steciwko, M. Wojtal, D. Żurawicka (red.), Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi. Wybrane zagadnienia (t. 1, s. 44–50). Wrocław: Continuo.

Klecka, M. (2004). Alkoholowy Zespół Płodowy FAS. Zaburzenia pierwotne i wtórne. Bliżej Przedszkola. Wychowanie i edukacja, 4(31), 26–27.

Klemensiewicz, Z. (1981). Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Klimczak, J. (2011). Fetal Alcohol Syndrome – czyli skutki oddziaływania alkoholu na płód. W: M. Banach (red.), Alkoholowy zespół płodu. Teoria– diagnoza – praktyka (s. 147–156). Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.

Kodituwakku, P.W. (2009). Neurocognitive profile in children with fetal alcohol spectrum disorders. Developmental Disabilities Research Reviews, 15(3), 218–224. https://doi.org/10.1002/ddrr.73.

Kołodziejczyk, A. (2011). Późne dzieciństwo – młodszy wiek szkolny. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki (s. 234–258). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kowalski, S. (1962). Rozwój mowy i myślenia dziecka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Krakowiak, M. (2019). Umiejętność analizy fonemowej dzieci z alkoholowym zespołem płodowym. Logopedia Silesiana, 8, 206–235. https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2019.08.10.

Kurcz, I. (2005). Psychologia języka i komunikacji. Warszawa: Scholar.

Lewicka, M. (2015). O składni wypracowań gimnazjalistów (na podstawie wybranych prac pisemnych). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 22(2), 183–198. https://doi.org/10.14746/pspsj.2015.22.2.10.

Lis, M. (2011). Zdążyć przed FAS. Wychowawca, 9, 5–6.

Liszcz, K. (2010a). Jestem nauczycielem dziecka z FAS. Toruń: Fundacja „Daj Szansę”.

Liszcz, K. (2010b). Rozpoznaję Alkoholowy Zespół Płodowy – FAS. Materiały informacyjne dla lekarzy. Toruń: Fundacja „Daj Szansę”.

Łuczyński, E. (2010). Akwizycja gramatyki języka polskiego. Psychologia Rozwojowa, 15(1), 9–18.

Mazurkiewicz-Sokołowska, J. (2006). Transformacje i strategie wiązania w lingwistycznych badaniach eksperymentalnych. Kraków: Universitas.

Michaelis, E.K., Michaelis, M.L. (1998). Komórkowe i molekularne podstawy teratogennych właściwości alkoholu. W: M. Ślósarska (red.), Uszkodzenia płodu wywołane alkoholem. Alkohol a zdrowie (s. 25–34). Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Musiołek, K. (1978). Równoważnik zdania we współczesnym języku polskim. Wrocław: Ossolineum.

Michalik, M. (2011). Kompetencja składniowa w normie i w zaburzeniach. Ujęcie integrujące. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Mystkowska, H. (1970). Właściwości mowy dziecka sześcio–siedmioletniego. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.

Niccols, A. (2007). Fetal alcohol syndrome and the developing socio-emotional brain. Brain and Cognition, 65, 135–142. https://doi.org/10.1016/j.bandc.2007.02.009.

Pawłowska-Jaroń, H. (2011). Sfery zaburzonego rozwoju dziecka z FAS. W: M. Michalik (red.), Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy (t. 2, s. 123–140). Kraków: Collegium Columbinum.

Pirogowicz, I., Hoffmann, K., Gwiazda, E. (2008). Alkoholowy zespół płodowy (FAS) jako przyczyna wcześniactwa i hipotrofii wewnętrznej. W: I. Pirogowicz, A. Steciwko (red.), Dziecko i jego środowisko. Noworodek przedwcześnie urodzony – trudności i satysfakcje (s. 58–65). Wrocław: Continuo.

Porayski-Pomsta, J. (2011). Zagadnienie periodyzacji rozwoju mowy dziecka. Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne, 20, 173–198.

Rittel, T. (1994). Podstawy lingwistyki edukacyjnej. Nabywanie i kształcenie języka. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.

Siudzińska, N., Brzeszkiewicz, K. (2020). Kompetencje składniowe dzieci w wieku 6,5–7,5 (na przykładzie wypowiedzi z czasownikami ruchu). Slavistica Vilnensis, 65(1), 103–117. https://doi.org/10.15388/SlavViln.2020.65(1).39.

Smoczyński, P. (1955). Przyswajanie przez dziecko podstaw systemu językowego. Wrocław: Ossolineum.

Sokol, R.J., Clarren, S.K. (1989). Guidelines for use of terminology describing the impact of prenatal alcohol on the offspring. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 13(4), 578–598. https://doi.org/10.1111/j.1530-0277.1989.tb00384.x.

Święcicka, M. (1991). Środowiskowe uwarunkowania składni dzieci sześcio- i siedmioletnich. W: J. Porayski-Pomsta (red.), Zagadnienia komunikacji językowej dzieci i młodzieży (s. 63–69). Warszawa: Elipsa.

Święcicka, M. (1997). Umiejętności zdaniotwórcze dzieci w wieku przedszkolnym. W: J. Ożdżyński, T. Rittel (red.), Sprawności językowe (s. 237–243). Kraków: Edukacja.

Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A. (2004). Psychologia dziecka. [Tłum. M. Babiuch et al.]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Published

2021-06-29

How to Cite

Krakowiak, M. (2021). Syntax in the stories by children with the fetal alcohol syndrome. Logopedia Silesiana, 10(1), 1–57. https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2021.10.01.10