Komunikacja lekarz – pacjent w opinii pacjentów
Słowa kluczowe:
communication, patient, doctor, communicative, skills, medspeakAbstrakt
This article is concerned with the important issue of communication between doctors and patients. A patient’s agreement to proposed therapy, his or her cooperation, and engagement in the therapeutic process to a large extent depend on the communicative skills of a doctor or therapist. This article stems from the survey carried out among the patients of the Clinical Hospital of the University Medical Centre in Gdansk, and, thereby, it attempts to evaluate the aforementioned skills.
Bibliografia
Aitini E.: Training Young Oncologists in Doctor–Patient Relationships. „Journal of Cancer Education” 2011, vol. 27, nr 1, s. 186–187.
Aitini E., Aleotti P.: Breaking Bad News in Oncology: Like Walk in the Twilight? „Annals of Oncology” 2006, vol. 17, issue 3, s. 359–360.
Aitini E., Adami F., Cetto G.L.: End of Life in Cancer Patients: Drugs or Words? „Annals of Oncology” 2010, vol. 21, issue 5, s. 914–915.
Alichniewicz A., Szczęsna A.: Drugi język medykalizacji. W: Komunikowanie się lekarza z pacjentem. Red. J. Barański, E. Waszyński, A. Steciwko. Wrocław, Astrum 2000, s. 194–201.
Baile W.F., Baron A.: Patient–Physician Communication in Oncology: Past, Present and Future. „Current Opinion in Oncology” 2005, vol. 17, issue 4, s. 331–335.
Baile W.F. et al.: SPIKES – A Six-step Protocol for Delivering Bad News: Application to the Patient with Cancer
Barrett A.: Our Language. Ourseleves. „The Journal of Medicine Humanities” 1994, vol. 15, nr 1, s. 31–49.
Błaszczak M., Zioło A., Kawiak-Jawor E.: Relation Doctor–Patient – from Paternalism to Partnership. „Zdrowie Publiczne – Polish Journal of Public Health” 2011, vol. 121, no. 1, s. 95–98.
Borys B.: Psychologiczne potencjały zdrowia. „Gazeta AMG” 2008, R. 18, nr 122, s. 19–21.
Broczek K.: Komunikacja z pacjentami w starszym wieku – klucz do sukcesu w opiece geriatrycznej. „Postępy Nauk Medycznych” 2015, t. 28, nr 7, s. 444–450.
Burnette D., SUN F.: Global Aging in the Twenty-First Century: Prospects, Challenges, and Directions for Action. W: The Oxford Handbook of Social Work in Health and Aging. Eds. D.B. Kaplan, B. Berkman. Oxford, Oxford University Press 2016, s. 575–586.
Caris-Verhallen W.M. et al.: Factors Related to Nurse Communication with Elderly People. „Journal of Advanced Nursing” 1999, vol. 30, issue 5, s. 1106–1117.
Dibbelt S. et al.: Patient–Doctor Interaction in Rehabilitation: The Relationship between Perceived Interaction Quality and Long-Term Treatment Results. „Patient Education and Counseling” 2009, vol. 76, issue 3, s. 328–335.
Drossman D.A. et al.: Sexual and Physical Abuse and Gastrointestinal Illness. Review and recommendation. „Annals of Internal Medicine” 1995, vol. 123, nr 10, s. 782–794.
Emanuel J.E., Emanuel L.L.: Four Models of the Physician – Patient Relationship. „Journal of the American Medical Association” 1992, vol. 267, no. 16, s. 2221–2226.
Flocke S.A., Miller W.L., Crabtree B.F.: Relationships between Physician Practice Style, Patient Satisfaction, and Attributes of Primary Care. „The Journal of Family Practice” 2002, vol. 51, nr 10, s. 835–840.
Grabias S.: Język w zachowaniach społecznych. Lublin, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2001.
Jarosz M. J., Kawczyńska-Butrym Z., Włoszczak-Szubzda A.: Modele komunikacyjne relacji lekarz – pacjent – rodzina. „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2012, t. 18, nr 3, s. 212–218.
Kliszcz J., Trzeciak B.: Komunikacja w relacji lekarz-pacjent. Gdańsk, Wydaw. Akademii Medycznej w Gdańsku 1991.
Komp K., Aartsen M.: Introduction: Older People under Magnifying Glass. W: Old Age in Europe: A Textbook of Gerontology. Eds. K. Komp, M. Aartsen. New York – London, Springer 2013, s. 1–14.
Konstytucja Światowej Organizacji Zdrowia. Dz.U. 1948 nr 61 poz. 477.
Kotlinowska B., Wilusz M.: Breaking bad news – information for doctors. „Przegląd Lekarski” 2010, nr 3, s. 228–230.
Laskowska E, Tulińska M.: Jakość relacji lekarz–pacjent i jej wpływ na proces zdrowienia. „Neuroskop” 2006, nr 8, s. 163–166.
Leathers D.G.: Komunikacja niewerbalna. Zasady i zastosowania. Przeł. M. Trzcińska. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 2007.
Letkiewicz S.: Relacja lekarz – pacjent w dobie komercjalizacji medycyny. „Przegląd Urologiczny” 2010, nr 64, s. 48–50.
Lin C.S., Hsu M.Y., Chong C.F.: Differences between Emergency Patients and Their Doctors in the Perception of Physician Empathy: Implication for Medical Education. „Education of Health” 2008, vol. 21, issue 2, s. 144.
Mehrabian A., Ferris S.R.: Inference of Attitudes from Nonverbal Communication in Two Channels. „Journal of Consulting Psychology” 1967, 31 (3), s. 248–252.
Mehrabian A., Wiener M.: Decoding of Inconsistent Communications. „Journal of Personality and Social Psychology” 1967, 6 (1), s. 109–114.
Milewski S., Kaczorowska-Bray K., Sulkowska A.: Doctor–Patient Communication – A Patients’ Perspective. „Вестник образования и науки. Педагогика. Психология. Медицина” 2012, выпуск 1 (3), s. 76–82.
Northouse P.G., Northouse L.L.: Health Communication: Strategies for Health Professionals. Norwalk, Appleton and Lange 1992.
Ommen O. et al.: The Relationship between Social Support, Shared Decision-Making and Patient’s Trust in Doctors: A Cross-Sectional Survey of 2,197 Inpatients Using the Cologne Patient Questionnaire. „International Journal of Public Health” 2011, vol. 56, nr 3, 2011, s. 319–327.
Osmólska-Bogucka A.: W poszukiwaniu uniwersalnego schematu relacji pacjent – lekarz i lekarz – pacjent. Przegląd piśmiennictwa. „Magazyn Stomatologiczny” 2014, nr 12, s. 128–132.
Ostrowska, A.: Modele relacji lekarz – pacjent. W: Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie, analiz. Red. A. Ostrowska. Warszawa, Wydaw. Instytutu Filozofii i Socjologii PAN 2009, s. 236–250.
Palacios R.: The Future of Global Ageing. „International Journal of Epidemiology” 2002, vol. 31, issue 4, s. 786–791.
Park E., Song M.: Communication Barriers Perceived by Older Patients and Nurses. „International Journal of Nursing Studies” 2005, vol. 42, issue 2, s. 159–166.
Porayski-Pomsta J.: O funkcji terapeutycznej mowy. W: Diagnoza i terapia w logopedii. Red. J. Porayski-Pomsta. Warszawa, Elipsa 2008, s. 13–24.
Ridd M.J. et al.: Patient-Doctor Depth-of-Relationship Scale: Development and Validation. „Annals of Family Medicine” 2011, vol. 9, nr 6, s. 538–545.
Rogiewicz M., Buczkowski K.: Porozumiewanie się lekarza z pacjentem i pacjenta z lekarzem. W: Komunikowanie się lekarza z pacjentem. Red. J. Barański, E. Waszyński., A. Steciwko. Wrocław, Astrum 2000, s. 39–62.
Rollnick S., Miller W.R., Butle C.C.: Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej. Warszawa, Wydaw. SWPS Academica 2010.
Siejka D.: Relacja lekarz – pacjent – istotny element specjalizacji nie tylko lekarza rodzinnego. W: Porozumiewanie się lekarza z pacjentem i jego rodziną. Wybrane zagadnienia. Red. A. Steciwko, J. Barański. Wrocław, Elsevier Urban & Partner 2012, s. 69–80.
Sikorski W.: Komunikacyjne i terapeutyczne znaczenie zachowań niewerbalnych terapeuty i pacjenta. „Psychoterapia” 2009, nr 151, s. 17–27.
Stangierska I., Horst-Sikorska W.: Ogólne zasady komunikacji między pacjentem a lekarzem. „Forum Medycyny Rodzinnej” 2007, nr 1, s. 58–68.
Steuden S.: Psychologia starzenia się i starości. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 2012.
Szukalski P. et al.: To idzie starość – polityka społeczna a przygotowanie do starzenia się ludności Polsk [praca naukowo-badawcza przygotowana przez zespół ekspertów Fundacji Instytut Spraw Publicznych na zlecenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych]. Warszawa, Instytut Spraw Publicznych 2008.
Szulc R.: Komunikacja lekarz–pacjent. Spojrzenie nauczyciela – klinicysty i pacjenta. „Anestezjologia i Ratownictwo” 2010, nr 4, s. 99–110.
Tlaśka K.: „Psycholingwistyczne aspekty komunikacji lekarz – pacjent”. Promotor: E. Łuczyński. Gdańsk, Uniwersytet Gdański 2018.
Thygeson M., Morrisey L., Ulstad V.: Adaptive Leadership and the Practice of Medicine: A Complexity- Based Approach to Reframing the Doctor–Patient Relationship. „Journal of Evaluation of Clinical Practice” 2010, vol. 16, issue 5, s. 1009–1015.
Tomecki R.: Komentarz do artykułu pt.: Rozpoznawanie i leczenie zespołu jelita drażliwego. „Aktualny stan wiedzy. Medycyna po Dyplomie” 2006, nr 15, s. 42–43.
Travaline J.M., Ruchinskas R., D’Alonzo G.E.: Patient–Physician Communication: Why and How. „The Journal of the American Osteopathic Association” 2005, vol. 105, no. 1, s. 13–18.
Waszyński E., Steciwko A., Barański J.: Od redaktorów. W: Komunikowanie się lekarza z pacjentem. Red. J. Barański, E. Waszyński., A. Steciwko. Wrocław, Astrum 2000, s. 9–10.
Woźniak O.: Medycyna to sztuka rozmowy. Wywiad z prof. A. Szczeklikiem. „Gazeta Wyborcza” 2011. http://wyborcza.pl/1,75402,11083642,Prof__Andrzej_Szczeklik__Medycyna_to_sztuka_rozmowy.html [data dostępu: 13.06.2017].
Wroński K. et al.: Opinie pacjentów na temat modelu paternalistycznego w relacji lekarz–pacjent. „Journal of Oncology” 2009, vol. 59, nr 8, s. 266–273.
Zembala A.: Modele komunikacyjne w relacjach lekarz – pacjent. „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Ścisłe” 2015, nr 11, s. 35–50.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
