To Restore Presence: The Holocaust and Jewish People in Selected Artistic Radio Programs by Maria Brzezińska

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31261/NoZ.2021.07.11

Keywords:

Judaism, radio documentary, radio drama, sound matter, Maria Brzezińska

Abstract

This article examines the form and content of the artistic radio programs created by the Lublin-based journalist Maria Brzezińska, in particular reportage and radio plays [słuchowiska]. These programs introduce the topic of the Holocaust into the domain of audio culture texts. The journalist’s methods of constructing narrative and composing audio pieces
represent different ways to talk about the Holocaust, in particular through documentary forms and fictional genres. The analysis of the programs at hand has allowed the author to enumerate the singular stylistic features of the artist, among them the dominating distinct perspective of the narration as it builds, the condensing of content, and the awareness of the author’s presence during the recording.

References

Bachura-Wojtasik J.: Literatura audialna między fikcją a niefikcją. „Upowieściowienie” dokumentu a narracje fikcyjne. W: Między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy (1). Red. M. Hopfinger, Z. Ziątek, T. Żukowski. Warszawa 2016, s. 184–212.

Bachura-Wojtasik J.: Między fikcją a nie-fikcją. O formie wybranych audycji radiowych Marii Brzezińskiej. „Forum Artis Rhetoricae” 2015, nr 3, s. 34–52.

Bachura-Wojtasik J.: Narracyjne formy radiowe jako przykłady artystycznych realizacji audiosfery. W: Radio w dobie nowych mediów. Red. U. Doliwa. Olsztyn 2014, s. 63–80.

Bachura-Wojtasik J.: Odsłony wyobraźni. Współczesne słuchowisko radiowe. Toruń 2012.

Bachura-Wojtasik J.: Prawda literatury i prawda życia. O słuchowiskach autorskich Marii Brzezińskiej. W: Świat (w) polskiej dramaturgii najnowszej. W radiu. Red. J. Kopciński. Warszawa 2016, s. 69–75.

Barthes R.: Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Przeł. J. Trznadel. Warszawa 1996.

Borkowski I.: Techniki dziennikarskie jako narzędzie odkrywania, rekonstruowania i referowania historii. Współczesne relacje o Holocauście. W: Przemiany świata mediów. Red. I. Borkowski, K. Stasiuk-Krajewska. Wrocław 2012, s. 45–74.

Brzezińska M.: „Wszystko jest możliwe”, czyli kilka zwierzeń praktyka na marginesie słuchowisk autorskich z lat 2001–2014. W: Świat (w) polskiej dramaturgii najnowszej. W radiu. Red. J. Kopciński. Warszawa 2016, s. 77–79.

Chmielewska K.: Literackość jako przeszkoda, literackość jako możliwość wypowiedzenia. W: Stosowność i forma. Jak opowiadać o Zagładzie? Red. M. Głowiński i in. Kraków 2005, s. 21–32.

Glatsztejn J.: Lublinie, moje święte miasto. Przeł. M. Adamczyk-Garbowska. „Scriptores” 2003, nr 1 (27), s. 187.

Halina Birenbaum: Jak ja chciałam wejść do tego obozu! Marzyłam o ciepłym baraku. Nie wiedziałyśmy jeszcze, że tam są komory gazowe. Rozmawiała M. Tutak-Goll. „Wysokie Obcasy”, 2.12.2017. Dostępne w Internecie: http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,53662,22714682,halina-birenbaum-kiedys-w-auschwitz-uslyszalam-jakie-to.html [data dostępu: 25.09.2018].

Hopfinger M.: Literatura i media. Po 1989 roku. Warszawa 2010.

Jankowska J.: Internetowa Szkoła Reportażu, lekcja 2. Dostępne w Internecie: http://www.tnn.pl/Internetowa_szko%C5%82a_reporta%C5%BCu_Janiny_Jankowskiej,2062.html [data dostępu: 12.12.2012].

Jedliński R.: Aksjologiczne nacechowanie audialnych tekstów kultury (na przykładzie baśni radiowej). W: Czytanie tekstów kultury. Metodologia, badania, metodyka. Red. B. Myrdzik, I. Morawska. Lublin 2007, s. 81–92.

Jeziorska-Haładyj J.: Tekstowe wykładniki fikcji na przykładzie reportażu i powieści autobiograficznej. Warszawa 2013.

Klimczak K.: Reportaże radiowe o krzywdzie i cierpieniu. Łódź 2011.

Klimczak K., Czarnek P.: Rola muzyki we współczesnym reportażu radiowym. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2012, nr 17, s. 171–181.

Landwehr J.: Fikcyjność i fikcjonalność. Przeł. A. Nasiłowska. „Pamiętnik Literacki” 1983, R. 74, z. 4, s. 279–326.

Leociak J.: Literatura dokumentu osobistego jako źródło do badań nad zagładą Żydów. Rekonesans metodologiczny. „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2005, nr 1, s. 13–31.

Leociak J.: Wstęp. W: Literatura polska wobec Zagłady. Red. A. Brodzka-Wald, D. Krawczyńska, J. Leociak. Warszawa 2000, s. 7–10.

Nacher A.: Komponować świat, słuchając – dźwięk jako komunikacja. „Przegląd Kulturoznawczy” 2010, nr 1 (7), s. 75–86.

Pleszkun-Olejniczakowa E.: Muzy rzadko się do radia przyznają. Szkice o słuchowiskach i reportażach radiowych. Łódź 2012.

Sapir E.: Mowa jako rys osobowości. W: E. Sapir: Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje. Przeł. B. Stanosz, R. Zimand. Wstęp A. Wierzbicka. Warszawa 1978, s. 69–84.

Szabłowska M.: Pamięć ocalonych w twórczości Henryka Grynberga, Hanny Krall i Bogdana Wojdowskiego. W: Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętniania. Red. T. Majewski, A. Zeidler-Janiszewska. Współpraca red. M. Wójcik. Łódź 2011, s. 827–836.

Weksler-Waszkinel R.J.: Jak Pawłowski ukrywał Grinera. „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2005, nr 1, s. 273–282.

Zagłada Biłgoraja. Księga pamięci. Materiały zebrane przez A. Kronenberga. Przeł. A. Adamczyk-Garbowska, A. Trzciński, M. Zawanowska. Gdańsk 2009.

Published

2021-05-18

How to Cite

Bachura-Wojtasik, J. (2021). To Restore Presence: The Holocaust and Jewish People in Selected Artistic Radio Programs by Maria Brzezińska. Narracje O Zagładzie [Narrations of the Shoah], (1(7), 194–210. https://doi.org/10.31261/NoZ.2021.07.11