Birthplace after the Shoah in Rajzel Żychlińsky’s Poetry – Towards a Different Project of Identity
DOI:
https://doi.org/10.31261/NoZ.2019.05.04Keywords:
birthplace, identity, Yiddish, Rajzel Żychlińsky, HolocaustAbstract
This article aims at exploring how the experience of the Shoah reorients a Jewish birthplace with regard to its symbolic and signifying potential, and, thereafter, conceptualises its impact on the identity. Precisely, this text attempts to describe and define the specificity of a birthplace after the Shoah, relying on Rajzel Żychlińsky’s poetry, still a marginal author writing in Yiddish. As it is shown, birthplaces depend on the duality which resurfaces at the precise moment of a homecoming: they are both spectral and real; this last fact is analysed in the text along with the project of dispersed identity, which the aforementioned binary inaugurates.
References
Bauman Z.: Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość. Przeł. K. Lebek. Warszawa 2018.
Bennett J.: Wnętrza, zewnętrza: trauma, afekt i sztuka. Przeł. A. Kowalcze-Pawlik, T. Bilczewski. W: Pamięć i afekty. Red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz. Warszawa 2014, s. 145–179.
Bieńczyk M.: Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty. Warszawa 2000.
Bojarska K.: Żałoba. W: Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba. Współpraca J. Kalicka. Warszawa 2014, s. 561–562.
Braidotti R.: Poprzez nomadyzm. Przeł. A. Derra. „Teksty Drugie” 2007, nr 6, s. 107–127.
Certeau M. de: Wynaleźć codzienność. Sztuki działania. Przeł. K. Thiel-Jańczuk. Kraków 2008.
Cohen N.: Przyczyny emigracji pisarzy żydowskich z Polski w latach 1945–1948. W: Nusech Pojln. Studia z dziejów kultury jidysz w powojennej Polsce. Red. M. Ruta. Kraków–Budapeszt 2008, s. 231–246.
Czermińska M.: Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki. „Teksty Drugie” 2011, nr 5, s. 183–200.
Freud S.: Niesamowite. W: S. Freud: Pisma psychologiczne. Przeł. R. Reszke. Warszawa 1997, s. 235–262.
Groezinger E.: Rajzel Zychlinski’s Poetical Trajectories in the Shadow of the Holocaust. In: Women Writers of Yiddish Literature: Critical Essays. Ed. R. Horowitz. Jefferson, NC 2015, s. 270–293.
Hensel J.: Ofiary i świadkowie. Wiersze czasu wojny jako źródło wiedzy o Zagładzie. W: Literatura polska wobec Zagłady. Red. A. Brodzka-Wald, D. Krawczyńska, J. Leociak. Warszawa 2000, s. 51–64.
Ingold T.: Czasowość krajobrazu. Przeł. B. Frydryczak. W: Krajobrazy. Antologia tekstów. Red. B. Frydryczak, D. Angutek. Poznań 2014, s. 141–164.
Kmiecik M.: Oblicza miejsca. Topiczne i atopiczne wyobrażenia przestrzeni w poezji Juliana Przybosia. Kraków 2013.
Koprowska K.: „Czego jeszcze tu szukam w tym miasteczku?”. Powrót do miejsca urodzenia w tużpowojennej literaturze jidysz. W: Sam początek. Lata 1944–1948
w literaturze okresu Polski Ludowej. Red. H. Gosk, B. Karwowska. Warszawa 2017, s. 263–279.
Koprowska K.: Miejsce urodzenia a projektowanie tożsamości – przymiarki. „Teksty Drugie” 2019, nr 2, s. 337–352.
…Language, a Missing Mamalangue. Z Brachą L. Ettinger rozmawia Monika Kędziora. „Wole Oko. Półrocznik historii sztuki” 2011, nr 1, s. 31–48.
Leys R.: Wstyd współcześnie. Przeł. A. Kowalcze-Pawlik, T. Bilczewski. W: Afektywne historie i polityki pamięci. Red. E. Wichrowska, A. Szczepan-Wojnarska, R. Sendyka, R. Nycz. Warszawa 2015, s. 349–401.
Lisek J.: Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.). Sejny 2018.
Manger I.: Forwort. W: R. Żychlińska: Lider. Warszawa 1936, s. 3–5.
Melchior M.: Tożsamość żydowska bez jidysz. W: Jidyszland. Polskie przestrzenie. Red. E. Geller, M. Polit. Warszawa 2008, s. 304–320.
Moja dzika koza. Antologia poetek jidysz. Wybór i oprac. K. Szymaniak, J. Lisek, B. Szwarcman-Czarnota. Kraków 2019.
Nie nad rzekami Babilonu. Antologia poezji jidysz w powojennej Polsce. Przeł., red. oraz słowo wstępne M. Ruta. Kraków 2012.
Roskies D.G.: Czym jest literatura Holokaustu? Przeł. M. Adamczyk-Garbowska. „Literatura na Świecie” 2005, nr 9–10, s. 225–249.
Ruta M.: Bez Żydów? Literatura jidysz w PRL o Zagładzie, Polsce i komunizmie. Kraków–Budapeszt 2012.
Sendyka R.: Miejsca, które straszą (afekty i nie-miejsca pamięci). „Teksty Drugie” 2014, nr 1, s. 84–102.
Sławek T.: Gdzie? Rozważania oikologiczne. „Anthropos?” 2011, nr 16–17, s. 1–22.
Szwarcman-Czarnota B.: Rejzl z Gąbina. O poezji Rejzl Żychlińskiej. „Etnografia Nowa. Etnografia żydowska do 1945 roku. Powrót do Gąbina” 2015–2016, nr 7–8, s. 139–146.
Tippelskirch K. von: „Also das Alphabet vergessen?“. Die jiddische Dichterin Rajzel Zychlinski. Marburg 2000.
Tippelskirch K. von: Rajzel Zychlinski. Dostępne w Internecie: https://jwa.org/encyclopedia/article/Zychlinski-Rajzel [data dostępu: 28.03.2019].
Żychlińska R.: Cu Lojtere Bregn [„Do jasnych brzegów”]. Łódź 1948.
Żychlińska R.: Lider [„Wiersze”]. Warszawa 1936.
Żychlińska R.: Naje Lider [„Nowe wiersze”]. Tel Awiw 1993.
Żychlińska R.: Szwajgndike tirn [„Milczące drzwi”]. Nowy Jork 1962.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
