Danuty Abrahamowicz szkoła przekładu
Abstract
Danuta Abrahamowicz’s school of translation
The author of the article focuses on the specific school of translation formulated by the well‑known Polish translator of Slovak literature, Danuta Abrahamowicz in the Slovak environment of the second half of the 20th century. The article defines all aspects of Abrahamowicz’s translatological activities. Her literary studies, critical, publishing, editorial and translation activity are examined in the article and finally, the article shows the ways in which Abrahamowicz perceived translation and the various ways of implementing it in a new horizon of reception to become a fact of the target culture.
Key words: translation, Slovak literature in Polish translation, Danuta Abrahamowicz, Polish literature in Slovakia, Polish and Slovak literary contacts
References
Abrahamowicz D.: Dominik Tatarka: Farská republika / Republika proboszczów. Archiwum Biblioteki Slawistycznej. Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec.
Abrahamowicz D.: Dramatyczny rozdział historii slawistyki. „Slavia Occidentalis” 1978, nr 35, s. 1—13.
Abrahamowicz D.: Hlasiści wobec Polski i polskiej literatury. „Pamiętnik Słowiański” 1968, t. 16, s. 258—264.
Abrahamowicz D.: Jan Baudouin de Courtenay i Słowacy. „Slavica Slovaca” 1967, nr 4, s. 379—406.
Abrahamowicz D.: Jozef Škultéty a Poliaci. W: Jozef Škultéty 1853—1948. Martin, Matica slovenská, 1970, s. 168—174.
Abrahamowicz D.: Literatura słowacka. Wybór tekstów. Archiwum Biblioteki Slawistycznej. Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec.
Abrahamowicz D.: Mały słownik słowacko‑polski. Warszawa, WSiP, 1994.
Abrahamow icz D.: „Miesięcznik Małopolski”. W: Wydawnictwa podziemne w powojennym Krakowie. Kraków 1993, s. 79—80.
Abrahamowicz D.: Nowe spojrzenie na modernizm słowacki. „Pamiętnik Słowiański” 1966, s. 379—406.
Abrahamowicz D.: Polonica w Słowacji w latach 1880—1918. W: Rocznik Komisji Historycznoliterackiej II. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964.
Abrahamowicz D.: Polonika w czasopismach słowackich w latach 1880—1918. Zarys problematyki. Warszawa, PAN, 1962, s. 83—108.
Abrahamowicz D.: Poľská literatúra na Slovensku na prelome 19. a 20. storočia, vzťahy slovenskej a poľskej literatúry. Bratislava, SAV, 1972.
Abrahamowicz D.: Posłowie. W: Ołowiany ptak. Opowiadania słowackie. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1982, s. 481—487.
Abrahamowicz D.: Przekład jako wykładnik recepcji (H. Sienkiewicz). W: Związki i paralele literatur polskiej i słowackiej. Red. M. Bob row n ick a . Wrocław, PAN, 1972, s. 149—157.
Abrahamowicz D.: Recenzja powieści J.C. Hronskiego „Jozef Mak”. Archiwum Biblioteki Slawistycznej. Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec.
Abrahamowicz D.: Recepcja Kazimierza Przerwy‑Tetmajera w Słowacji. „Slavia Occidentalis” 1967, nr 26, s. 3—16.
Ba snet t S.: Culture and Translation. W: A Companion to Translation Studies. Ed. P. Kuhiwczak, K. Littau. Clevedon, Buffalo, Toronto, Multilingual Matters ltd, 2007.
Bassnett S.: Translation Studies. 3rd. Edition. New York, Routledge, 2002.
Berman A.: Przekład jako doświadczenie obcego. W: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Tłum. K. Jaśtal. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2009, s. 249—264.
Bukowski P., Heydel M.: Przekład — język — literatura. W: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2009.
Chrobák D.: Las / Les. Tłum. D. Abrahamowicz . Katowice, „Śląsk”, 1979.
Drug Š.: Danuta Abrahamowiczová a slovenská literatúra. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 29—37.
Ďuríčková M.: Królowa Dunaju: baśnie, podania i legendy o Bratysławie. Tłum. D. Abrahamowicz. Katowice, „Śląsk”, 1989.
Fabrý R.: Ja, to ktoś inny. Tum., wybór i posł. J. Waczków. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1980.
Hviezdoslav P.O.: Dzieci Prometeusza. Tłum. A. Babuchowsk i, L. Engelking, J. Litwiniuk, A. Czcibor‑Piotrowski. Kraków, Towarzystwo Słowaków w Polsce, 1999.
Hvišč J.: Prekladateľské postupy Danuty Abrahamowiczowej. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 38—46.
Jarunková K.: Ciche burze. Tłum. D. Abrahamowicz. Katowice, „Śląsk”, 1981.
Jesenský J.: Demokraci. Tłum. S. Dębski. Wstęp J. Dutkowski. Wyd. 2. Katowice, „Śląsk”, 1986.
Juchniewiczová V.: Danuta Abrahamowiczová ako autorka učebníc slovenského jazyka pre základné školy na pľskej časti Spiša a Oravy. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 60—69.
Kolasa W.M.: Prasa krakowskiej „Solidarności” 1980—2000 (Tradycje i rozwój). „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 2013, 17.
Lenčo J.: Rozpamiętywanie. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1982.
Michálik V.: Płomień i pocałunek. Tłum. A. Brosz, S. Grochowiak, M. Janusz et al. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1978.
Nord Ch.: Wprowadzenie do tłumaczenia funkcjonalnego. W: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Tłum. K. Jaśtal. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2009, s. 173—191.
Odarci ze skóry: mini‑antologia różnych odmian nadrealizmu czeskiego i słowackiego. Tłum. M. Grześczak, J. Waczków, J. Włodek. Warszawa, Miniatura, 1989.
Papierz M.: Ćwiczenia przekładowe — teoria i praktyka przekładu. W: Slovakistika v Poľsku. Zborník materiálov z 1. slovakistickej konferencie. Słowacystyka w Polsce. Materiały z I konferencji słowacystycznej. Red. J. Siatkowski, P. Káša. Warszawa—Kraków 1999, s. 67.
Papierz M.: Danuta Abrahamowicz (18.1.1937—27.3.1995). W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita 2000, s. 12—13.
Papierz M.: Danuta Abrahamowicz — propagatorka literatury słowackiej. W: Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na
FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000, s. 18—23.
Pisarze świata. Red. J. Skrunda, J. Herma n. Warszawa, PWN, 1999.
Reisel V.: Smutne rozkosze. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1984.
Rúfus M.: Wiersze. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1977.
Sloboda R.: Armagedon na Grbie. Tłum. H. Bielawska‑Adamik, Š. Adamik. „Dialog” 2002, nr 4, s. 52—69.
Sloboda R.: Moja bratowa. Tłum. E. Chojnacka. W: Miejsce w zdarzeniu: antologia współczesnych opowiadań słowackich. Wyb. P. Darovec. Red. M. Papierz. Kraków, Towarzystwo Słowaków w Polsce, 1998.
Slovensko‑poľské vzťahy v reláciách interkultúrnej komunikácie. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie na počesť Danuty Abrahamowiczovej, prvej lektorky poľského jazyka na FF UPJŠ v Prešove. Red. J. Dudášová. Prešov, Filozofická fakulta v Prešove, Prešovská univerzita, 2000.
Spyrka L.: Bliskość kulturowa przekładów w obrębie literatury polskiej i słowackiej. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2012, t. 3, cz. 1, s. 184—199.
Steiner G.: Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu. Kraków, Universitas, 2000.
Šikula V.: Nie na każdej górce karczma. Z Rozarką. Tłum. D. Abrahamowicz. Katowice, „Śląsk”, 1970.
Šikula V.: Z Rozarką. Tłum. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1983.
Tatarka D.: Gmina boża (kwiecień—maj 1968). Tłum. H. Janaszek‑Ivaničková. „Dziś” 1996, nr 7, s. 36—42.
Tatarka D.: Kogucik w agonii. Tłum. D. Abrahamowicz. „Literatura na Świecie” 1991, nr 3, s. 35—96.
Tatarka D.: Nagadywanki. Tłum. L. Engelking. „Literatura na Świecie” 1991, nr 3, s. 179—199.
Tatarka D.: Opowiem ci o Uli. Tłum. L. Engelking. „Gazeta Wyborcza” z 4—5.05.1996.
Tatarka D.: Sen o trzech kapeluszach. Tłum. K. Moćko. „Literatura na Świecie” 1991, nr 3, s. 102—158.
Ťažký L.: Dunajskie groby / Krdeľ Divých Adamov. Tłum. D. Abrahamowicz, C. Caputa, M. Sosnal et al. Katowice, „Śląsk”, 1970.
Tokarz B.: Przekład w dialogu międzykulturowym. W: Dialog czy nieporozumienie? Z zagadnień krytyki przekładu. Red. P. Fast, P. Janikowski. Katowice 2006.
Tokarz B.: Spotkania. Czasoprzestrzeń w przekładzie artystycznym. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
Válek M.: Niepojęte rzeczy. Tłum. wybór i posł. D. Abrahamowicz. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1984.
Válek M.: Z głową w ogniu. Tłum. i wybór J. Waczków. Warszawa, PIW, 1971.
Žáry Š.: Uśmiechnięta dolina. Tłum. A. Kroh. Warszawa, LSW, 1983.
Downloads
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
