Intensywność treści w paratekstach prozy Pavla Rankova
Abstract
The Intensity in Paratexts of Pavol Rankov’s Prose
The article concerns the issue of intensification in Polish and Slovakreviews of Pavo l Rankov’s prose. The review, as a form accompanying the main text, is treated as paratext. The linguistic category of intensification can be expressed in the text by the variety of linguistic means: derivational, morphological, lexical, and stylistic. These structures, with the collateral “intensifiers”, were cited and analysed in this study.
The main role of intensification is to attract the language users’ attention to the part of a phrase. It can be obtained by a variety of linguistic means. There should be a distinction between exponents of intensity (in context) and the function of intensifiers (in narrow view). That is why there is an important methodological new proposal to isolate intensifiers as the other part of speech in the contemporary Polish. Intensifier is a modifier, which converts the meaning of another lexical unit by giving it more power, force, in contrast to the (wider) exponent of intensity, which can be a derivational, morphological, lexical, phraseological or syntactic and stylistic phenomenon. In the Slovak linguistics, the intensification of properties (for adjectives) is next to deminutiveness, one of the clearest and most diversified, according to expressiveness, onomasiological categories.
Keywords: intensity, review, intensifiers, adverbs, modifiers, gradation, Slovak language
References
Literatura podmiotu
Rankov P., 2008: Stalo sa prvého septembra (alebo inokedy). Bratislava, Kalligram.
Rankov P., 2011: Matky. Bratislava, Host.
Rankov P., 2013: Zdarzyło się pierwszego września (albo kiedy indziej). T. Grabiński, tłum. Wrocław, Książkowe Klimaty.
Rankov P., 2015: Matki. T. Grabiński, tłum. Wrocław, Książkowe Klimaty.
Literatura przedmiotu
Bałabaniak D., 2013: Polskie intensyfikatory leksykalne na tle wyrażeń gradacyjnych. Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Bałabaniak D., Mitrenga B., 2015: Polskie intensyfikatory w ujęciu historycznym. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Bortnowski S., 2007: Warsztaty dziennikarskie.Warszawa, Stentor.
Buczek M., 2014: Słowacki klimat Europy Środkowej w Polsce. „Przekłady Literatur Słowiańskich”, t. 6, cz. 2, s. 155—166.
Danielewiczowa M., 2012: W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne. Warszawa, Bel Studio.
Górska E., 2015: Intensyfikacja treści we współczesnym arabskim języku literackim. Kraków, Księgarnia Akademicka.
Grzegorczykowa R., 1975: Funkcje semantyczne i składniowe polskich przysłówków. Wrocław—Warszawa—Kraków—Gdańsk, Ossolineum.
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., red., 1998: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa, PWN.
Hansmanová J., 2010: Intenzifikácia. W: J. Dolník, red.: Morfologické aspekty súčasnej slovenčiy. Bratislava, Veda, s. 408—416.
Kisiel A., [online]: Czy istnieją przysłówki o postaci głównie i szczególnie? Dostępne w Internecie: https://www.academia.edu/5267508/A._Kisiel_czy_istniej%C4%85_przys%C5%82%C3%B3wki_o_postaci_glownie_i_szczegolnie [dostęp: 12.01.2017].
Krauz M., 2004: Recenzja — gatunek naukowy, krytycznoliteracki czy publicystyczny? W: M. Ruszkowski, red.: Wielojęzyczność w perspektywie stylistyki i poetyki. Kielce, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, s. 135—151.
Loewe I., 2007: Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Ološtiak M., 2015: Slovotvorná motivácia a expresívna motivácia. W: M. Ološtiak, red.: Kvalitatívne a kvantitatívne aspekty tvorenia slov v slovenčine. Prešov, Prešovská univerzita, s. 778—790.
Pytel-Pandey D., 2011: Dyrektywne akty mowy — klasyfikacja ze względu na siłę oddziaływania do ich realizacji. „Slavica Wratislavensia”, 154.
Searle J.R., 1999: Umysł, język, społeczeństwo. Warszawa, WAB.
Sivčová S., 2015: Poznámky k súčasnej kritike. W: M. Ološtiak, red.: 10. Študentská vedecká a umelecká konferencia. Prešov, Prešovská univerzita, s. 364—368.
Straś E., 2008: Kategoria intensywności we frazeologii języka polskiego i rosyjskiego. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Šikra J., 1991: Sémantiká slovenských prísloviek. Bratislava.
Šimková M., [w druku]: Častice v slovenčine a v češtnie. Systémová a korpusovolingvistická analýza. [Praca doktorska].
Turanskij I.I., 1990: Semantičeskaja kategoria intensivnosti v anglijskom jazyke. Moskwa, Vysšaja škola.
Wajszczuk J., 2005: O metatekście. Warszawa, Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego.
Węgiel M., 1995: Jakie są ograniczenia w łączliwości składniowej przysłówków (na przykładzie łączliwości leksemu bardzo)? „Studia Gramatyczne”, t. 11, s. 107—112.
Wolny-Zmorzyński K., Kaliszewski A., Furman W., 2006: Gatunki dziennikarskie. Teoria, praktyka, język. Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Downloads
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
