O najstarszych polskich przekładach literatury słowackiej
DOI:
https://doi.org/10.31261/PLS.2018.09.01.10Abstract
About the Oldest Polish Translations of Slovak Literature
Based on J. Jarniewicz’s concept of two types of translator’s attitude: legislator and ambassador, the article concentrates on the reasons behind the oldest Polish translations of Slovak literature: a folk song, part of J. Rostworowski’s novel Zamek na Czorsztynie, a novel by J. Kalinčiak Reštavrácia translated by P. Stalmach and a drama Matka by J. Gregor Tajovský translated by F. Gwiżdż, showing the circumstances of their appearance and the attitudes of their translators.
KEY WORDS: translation, history, Slovak literature, Polish literature, translator
References
Beňová J., 2011: Jozef Gregor Tajovský. W: V. Štefko et al.: Dejiny slovenskej drámy 20. storočia. Bratislava, Divadelný ústav, s. 71—114.
Bogacki R., 1970: Paweł Stalmach a Słowacja. W: M. Bobrownicka, red.: Związki i paralele literatur polskiej i słowackiej. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 109—113.
Bogacki R., 1972: Rola Śląska Cieszyńskiego w kontaktach kulturalnych polsko-słowackich w XIX i XX wieku (do roku 1939). W: M. Bakoš, red.: Vzťahy slovenskej a poľskej literatúry od klasicizmu po súčasnosť. Bratislava, Vydavateľstvo Slovenskej akademie vied, s. 241—251.
Even-Zohar I., 2009: Miejsce literatury tłumaczonej w polisystemie literackim. M. Heydel, tłum. W: P. Bukowski, M. Heydel, red.: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Kraków, Znak, s. 197—203.
Gałązka W., [online]: Dla kogo i po co ta strona. Dostępne w Internecie: http://literaturabulgarska.vilnet.pl/ [dostęp: 10.03.2018].
Gałęzowski M., 2010: Senator z Podhala. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, nr 1—2, s. 120—126. Dostępne w Internecie: http://pamiec.pl/pa/bibliotekacyfrowa/biuletyn-instytutu-pam/ 10167,nr-1-22010.html [dostęp: 23.04.2014].
Gregor Tajovský J., 1906: Matka. „Slovenský divadelný ochotník”, zväzok 25.
Gregor Tajovský J., 1925: Matka. F. Gwiżdż, tłum. Warszawa, Biblioteka „Gazety Ludowej”.
Homola I., Brożek L., red., 1969: Korespondencja Pawła Stalmacha. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
http://slowackieklimaty.pl/cms/10/onas [dostęp: 10.03.2018].
http://www.grojcowianie.org/index.php?option=com_content&view=article&id=588:senator-feliks-gwid-1885-1952&catid=21:historia&Itemid=51 [dostęp: 23.04.2014].
http://zlatyfond.sme.sk/dielo/896/Tajovsky_Matka/bibliografia [dostęp: 10.01.2014].
https://bs.sejm.gov.pl/F/JM R8XAPPDJD RNEQME S77MMLJ V6R738KJ9P3Y8HAYJ F32FPMVV8-07198?func=full-set-set&set_number=045007&set_entry=000003&format=999 [dostęp: 23.04.2014].
Jagiełło M., 2005: Słowacy w polskich oczach. T. 2. Warszawa, Biblioteka Narodowa — Nowy Targ, Podhalańska Wyższa Szkoła Zawodowa.
Jarniewicz J., 2002: Tłumacz jako twórca kanonu. W: R. Lewicki, red.: Przekład. Język. Kultura. Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 35—42.
Kalinčiak J., 1976a: Reštavrácia. Obrazy z nedávnych čias. Bratislava, Tatran.
Kalinčiak J., 1976b: Restauracja. Obrazy z życia węgierskiego z niedawnych czasów. P. Stalmach, tłum. „Gwiazdka Cieszyńska”, nr 1—19.
Kalinčiak J., 2009: Vlastný životopis. Zlatý fond denníka „Sme”. Dostępne w Internecie: http://zlatyfond.sme.sk/ dielo/1053/ Kalin ciak_Vlastny-zivotopis/1, [dostęp: 15.03.2018].
Karta Tłumacza Polskiego wydana przez Stowarzyszenie Tłumaczy Polskich, [online]. Dostępne w Internecie: https://www.stp.org.pl/ karta-tlumaczapolskiego/ [dostęp: 14.09.2017].
Kolbuszewski J., 1970: Pierwsze polskie przekłady poezji słowackiej. W: M. Bobrownicka, red.: Związki i paralele literatur polskiej i słowackiej. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 87—99.
Kolbuszewski J., 1972: Echa słowackiego odrodzenia narodowego w Polsce. W: M. Bakoš, red.: Vzťahy slovenskej a poľskej literatúry od klasicizmu po súčasnosť. Bratislava, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, s. 91—116.
Lubosz B., 1986: Paweł Stalmach (1824—1891). Pierwszy z budzicieli ducha narodowego na Śląsku Cieszyńskim. Redaktor „Gwiazdki Cieszyńskiej”. Twórca i pierwszy prezez Macierzy Ziemi Cieszyńskiej. Katowice, Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne.
Majerek R., 2005: Literatura słowacka w Polsce. Zagadnienia recepcji i badań literackich. W: J. Purchla, M. Vášáryová, red.: Kim są Słowacy? Historia, kultura, tożsamość. Kraków, Międzynarodowe Centrum Kultury, s. 151—168.
Markiewicz H., 1994: O polskich mistyfikacjach literackich. „Dekada Literacka”, nr 8. Dostępne w Internecie: http://www.dekadaliteracka.com.pl/?id=3181&siteback=archiwum [dostęp: 17.09.2017].
Mierzwa P., 2014: Energia elektryczna. Rozmowa z Katariną Šalamun-Biedrzycką. „Dwutygodnik. com”, nr 139 / 08. Dostępne w Internecie: www.dwutygodnik.com/artykul/5374-energia-elektryczna.html [dostęp: 10.03.2018].
Orłoś T.Z., 1997: Wzajemne wpływy językowe czesko-polskie i ich uwarunkowania historyczne. W: T.Z. Orłoś, J. Damborský, red.: Konsekwencje sąsiedztwa polsko-czeskiego dla rozwoju języka i literatury. Wrocław, Uniwersytet Wrocławski.
Papierz M., 1999: „Nieprzetłumaczalna” Reštavrácia Jána Kalinčiaka w dwóch polskich przekładach. W: H. Mieczkowska, T.Z. Orłoś, red.: Odrodzenie narodowe w Czechach i na Słowacji. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 225—230.
Pauliny E., 1951: Ján Kalinčiak, Reštavrácia. „Slovenská Reč”, č. 9—10, s. 300.
Piotrowski A., 1972: Feliks Gwiżdż a Słowacja. W: M. Bakoš, red.: Vzťahy slovenskej a poľskej literatúry od klasicizmu po súčasnosť. Bratislava, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, s. 213—222.
Rostworowski J., 1918: Zamek na Czorsztynie. „Tygodnik Polski i Zagraniczny”, t. 4, nr 40—42, s. 13—24, 35—45, 52—64.
Russocka J., 1972: Literatura słowacka w polskich czasopismach okresu międzywojennego. W: M. Bakoš, red.: Vzťahy slovenskej a poľskej literatúry od klasicizmu po súčasnosť. Bratislava, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, s. 193—206.
Sadkowski W., 2013: Odpowiednie dać słowu słowo. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Smólski G., 1908: Odgłos ze Słowaczyzny. „Świat Słowiański”, nr 46, s. 906.
Spyrka L., 2016: Dramat słowacki w Polsce. Przekład w dialogu kultur bliskich. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 199—221.
Stalmach P., 1910: Pamiętniki. W: E. Grim: Paweł Stalmach: jego życie i działalność w świetle prawdy. Cieszyn, „Dziedzictwo błog. Jana Sarkandra dla ludu polskiego na Śląsku”, s. 131—310.
Toury G., 2000: Pojęcie „domniemanego przekładu”. Zaproszenie do nowej dyskusji. J. Fast, tłum. W: P. Fast, K. Zemła, red.: Komparatystyka literacka a przekład. Katowice, Wydawnictwo Śląsk, s. 19—35.
Zaleska Z.: Nic nie zgrzyta. Rozmowa z Andrzejem Jagodzińskim. „Dwutygodnik.com”, nr 135 / 06. Dostępne w Internecie: www.dwutygodnik.com/artykul/5270-nic-nie-zgrzyta.html [dostęp: 10.03.2018].
Downloads
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
