Gdy państwo depce prawo… Wywiad z Marią Rozanową i Andriejem Siniawskim (listopad 1993)

Rozmowa z Marią Rozanową i Andriejem Siniawskim (Kraków, listopad 1993)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.31261/pr.12543

Słowa kluczowe:

Andriej Siniawski, Maria Rozanowa, krwawy konflikt prezydenta Jelcyna z Radą Najwyższą, łamanie prawa przez prezydenta Jelcyna

Abstrakt

Powyższy tekst to dawna, acz nadal aktualna rozmowa ze znanym rosyjskim pisarzem na emigracji Andriejem Siniawskim (1925–1997) i jego żoną Marią Rozanową (ur. w 1921) – w latach 1983–2001 redaktorką naczelną czasopisma „Sintaxis” (wydawanego po rosyjsku w Paryżu). Wywiad ten przeprowadzony w Krakowie pod koniec 1993 roku przez dwóch współpracowników krakowskiego „Tygodnika Powszechnego”, jednocześnie filologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dotyczy gównie dramatycznej sytuacji w Federacji Rosyjskiej po krwawym konflikcie prezydenta Borysa Jelcyna z Radą Najwyższą, w październiku 1993 roku. Wbrew większości przedstawicieli ówczesnej demokratycznej inteligencji rosyjskiej, zarówno w kraju jak i na emigracji, małżeństwo Siniawskich opowiedziało się w tym konflikcie zdecydowanie przeciwko Jelcynowi. Oskarżali oni Jelcyna, iż walcząc zbrojnie przeciwko opozycji, nieważne że komunistycznej, podeptał on niewybaczalnie prawo i przyczynił się do wzrostu pogardy wobec wszelkiej demokracji ze strony rodzącego się dopiero społeczeństwa rosyjskiego.

Biogramy autorów

Grzegorz Władysław Przebinda - Uniwersytet Jagielloński

Filolog rusycysta i historyk idei, wieloletni dyrektor instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ, od 2005 kierownik Katedry Kultury Słowian Wschodnich UJ. W latach 2012–2020 — rektor Karpackiej Państwowej Uczelni im. Stanisława Pigonia w Krośnie. Redaktor naczelny rocznika „Studia Pigoniana”. Autor ponad 350 publikacji, w tym dziewięciu książek na temat kultury i historii Rosji, Ukrainy i Białorusi. W 1991 uhonorowany Nagrodą Polcul za „współpracę polsko-rosyjską w walce o demokrację”. Ostatnia książka — Между Краковом, Римом и Москвой. Русская идея в новой Польше (Moskwa 2013). W 2016 wraz z żoną Leokadią Anną i synem Igorem opublikował przekład Mistrza i Małgorzaty z filologicznym komentarzem. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2015) oraz Medalem Gloria Artis (2018). Ostatnio współredagował — wraz z Bartoszem Gołąbkiem i Wojciechem Gruchałą — zbiorową monografię Gustaw Herling-Grudziński. Między Wschodem a Zachodem (Krosno 2020).

Andrzej Romanowski

Prof. dr hab., wieloletni kierownik Katedry Kultury Literackiej Pogranicza na Wydziale Polonistyki UJ, redaktor naczelny Polskiego Słownika Biograficznego, autor wielu książek, ostatnio wydał „Pamięć gromadzi prochy” (Kraków 2021). 

Bibliografia

«Belaya kniga» o dele pisateley Andreya Sinyavskogoi Yuliya Danielya. Possev-Verlav, Frankfurt/Main 1987 [«Белая книга» о деле писателей Андрея Синявского и Юлия Даниэля. Possev-Verlav, Frankfurt/Main 1987].
Drawicz, Andrzej. Inna Rosja. NOWA, Warszawa 1980.
Drawicz, Andrzej. “Żyj długo i bądź sobą Abramie Tercu.” Arka 1987, no 17.
Przebinda Grzegorz, Smaga Józef. Kto jest kim w Rosji po 1917 roku. Znak, Kraków, 2019.
Sąd idzie! Stenogram z procesu A. Siniawskiego i J. Daniela (A. Terca i M. Arżaka). Moskwa, Luty 1966. Instytut Literacki, Paryż 1966.
Siniawski, Andrzej. “Klęska zwycięstwa.” Trans. I. Lewandowska. Gazeta Wyborcza 1993, 9 X, no 237.
Siniawski, Andrzej. “Dlaczego piszemy.” Trans. J. Darczewska. Literatura i demokracja. Bezpieczne i niebezpieczne związki. Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 1995.
Sinyavskiy, Andrey. “Apofeoz knigi.” Cahiers du Monde russe et soviétique 1988. Vol. 29 (3–4) [Синявский, Андрей. “Апофеоз книги.” Cahiers du Monde russe et soviétique 1988. Vol. 29 (3–4)].
Sinyavskiy, Andrey. “Pochemu my vse-taki pishem? Iskusstvo b’yet·sya o neokonchatel’nost’ rechi.” Khranit’ vechno (Andrey Sinyavskiy). Spetsial’noye prilozheniye v NG 1998, fevral’ [Синявский, Андрей. “Почему мы все-таки пишем? Искусство бьется о неокончательность речи.” Хранить вечно (Андрей Синявский), Специальное приложение в НГ 1998, февраль, no 1].
Terts, Abram. Spokoynoy nochi. Roman. Sintaksis, Parizh 1984 [Терц, Абрам. Спокойной ночи. Роман. Синтаксис, Париж 1984].
Wat, Aleksander. “Czytając Terca.” Wat, Aleksander. Ewokacja. Wydawnictwo KOS, Kraków 1981.
Woźniak, Anna. Ułuda i cud. W świecie sztuki Andrieja Siniawskiego – Abrama Terca. Wydawnictwo KUL, Lublin 2004.

Pobrania

Opublikowane

2022-03-14

Jak cytować

Przebinda, G. W., & Romanowski, A. (2022). Gdy państwo depce prawo… Wywiad z Marią Rozanową i Andriejem Siniawskim (listopad 1993): Rozmowa z Marią Rozanową i Andriejem Siniawskim (Kraków, listopad 1993). Przegląd Rusycystyczny, (1(177). https://doi.org/10.31261/pr.12543