The post-war Polish medieval studies in relation to the nineteenth-century historiography
DOI:
https://doi.org/10.31261/SPiP.2020.16.10Keywords:
medieval studies, historiography, nineteenth-century historical thought, post-war Polish historiography, historiography in communist PolandAbstract
The article presents reflection on the presence of the nineteenth-century convictions and visions of the past in the Polish post-war medieval studies practiced on the historical ground. The nineteenth century was the time when modern critical historiography started to be created. For practical reasons the article discusses only the field of history, without referring to other fields that also practice medieval studies. The author emphasizes numerous historiographic references to the nineteenth-century paradigms of perceiving the past. One of them was the paradigm of describing the “national” past. What is also signaled in this study are rather archaic manners of describing the past in the post-war period and the utilitarian character of some historical studies.
References
Źródła rękopiśmienne
Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawskie Królewskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, sygn. 25, Raport do Stanisława Staszica w sprawie prospektu historii narodu Polski.
Źródła drukowane
Odezwa Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w sprawie prospektu Historii Narodu Polskiego. W: A. Kraushar: Towarzystwo Królewskie Przyjaciół Nauk 1800—1832. T. 2, cz. 2. Warszawa 1902.
Opracowania
Achremczyk S.: Historia Warmii i Mazur: od pradziejów do 1945 roku. Olsztyn 1992.
Adamus J.: Monarchizm i republikanizm w syntezie dziejów Polski. Łódź 1961.
Bogdanowicz P.: Przynależność polityczna Śląska w X wieku. Dzieje problemu oraz próba jego rozwiązania. Wrocław 1968.
Bogucka M.: Dawna Polska. Narodziny, rozkwit, upadek. Warszawa 1985.
Bogusławski W.: Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej. Poznań 2005.
Boroń P.: Słowianie — my i nasi przodkowie. Etyczne aspekty poszukiwania pradawnej chwały ludów słowiańskich w pracach historyków polskich I połowy XIX wieku. W: Narracje — (auto)biografia — etyka. Red. L. Koczanowicz, R. Nahirny, R. Włodarczyk. Wrocław 2005.
Cetwiński M.: Historia i polityka. Teoria i praktyka mediewistyki na przykładzie badań dziejów Śląska. Kraków 2008.
Dzieje Warmii i Mazur w zarysie. T. 1. Red. J. Sikorski, S. Szostakowski. Warszawa 1981; T. 2. Red. T. Filipkowski [et al.]. Warszawa 1983.
Gawlas S.: O kształt zjednoczonego Królestwa. Niemieckie władztwa terytorialne a geneza społeczno-ustrojowej odrębności Polski. Warszawa 1996.
Grzesik R., rec.: Slavníkovci ve středovékém písemnictví úvodní studii..., ed. Rastislav Nový, Praha 1987. „Kwartalnik Historyczny” 1991, T. 98, z. 1.
Iwańczak W.: Między Europą i Azją. Sąsiedzi Polski w świetle mediewistyki XX wieku. W: Mediewistyka polska w XX wieku (wybrane problemy). Red. S. Kwiatkowski. Wrocław 2008.
Jeż T.T.: Historia o pra-pra-pra... wnuku i pra-pra-pra... dziadku. Cz. 1. Wilno 1863.
Kłoskowska A.: „Charakter narodowy” a osobowość we współczesnej problematyce badań społecznych. „Kultura i Społeczeństwo” 1957, T. 1, nr 1.
Konopczyński W.: O wartość naszej spuścizny dziejowej. W: W. Konopczyński: Od Sobieskiego do Kościuszki: szkice, drobiazgi, fraszki historyczne. Warszawa 1921.
Kosminski E.: Aktualne zagadnienia mediewistyki marksistowsko-leninowskiej. W: Pierwsza Konferencja Metodologiczna Historyków Polskich. Przemówienia — referaty — dyskusja. T. 1. Warszawa 1953.
Kostrzewski J.: Kultura prapolska. Poznań 1949.
Kuczyński S.K.: Siemowit III Mazowiecki. W: Poczet królów i książąt polskich. Red. A. Garlicki. Warszawa 1984.
Kuhn T.: The Structure of Scientific Revolutions. Chicago 1962.
Kwiatkowski S.: Polska mediewistyka historyczna w czasach maszynopisu. O wymuszonej modernizacji i okolicznościach jej przemijania. Poznań 2010.
Lewicki A.: Zarys historyi Polski i krajów ruskich z nią połączonych. Kraków 1884.
Maciejowski W.A.: Pierwotne dzieje Polski i Litwy. Poznań 2005.
Mediewistyka polska w XX wieku (wybrane problemy). Red. S. Kwiatkowski. Wrocław 2008.
Nalepa J.: Prapolski bastion toponimiczny w Bramie Przemyskiej i Lędzanie. „Onomastica” 1991, T. 36.
Norwid C.K.: Przeszłość. W: C.K. Norwid: Poezje. Poznań 1986.
Piskorski C.: Zabytki piastowskiego Szczecina. Szczecin 1946.
Polaków portret własny. Red. M. Rostworowski. Kraków 1979.
Popiołek K.: Historia Śląska od pradziejów do 1945 roku. Katowice 1984.
Rębkowski M.: Badania milenijne na Pomorzu Zachodnim. Przebieg, znaczenie, skutki. „Przegląd Archeologiczny” 2017, T. 65.
Roepell R.: Dzieje Polski do XIV stulecia. Poznań 2005.
Romek Z.: Historycy radzieccy o historykach polskich. Uwagi o Zjeździe Wrocławskim (1948) i konferencji otwockiej (1951/1952). „Polska 1944/45—1989. Studia i materiały” 1999, T. 4.
Samsonowicz H.: Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość. Wrocław—Warszawa— Kraków 1991.
Serejski M.H.: Naród i państwo w polskiej myśli historycznej. Warszawa 1977.
Stobiecki R.: Historiografia PRL. Ani dobra, ani mądra, ani piękna... ale skomplikowana. Warszawa 2007.
Szafarzyk P.J.: Słowiańskie starożytności. Poznań 2003.
Szafrański W.: Tadeusz Wieczorowski. „Z Otchłani Wieków” 1971, T. 37, z. 1.
Szczur S.: Historia Polski. Średniowiecze. Warszawa 2002.
Szumski J.: Polityka a historia. ZSRR wobec nauki historycznej w Polsce w latach 1945—1964. Warszawa 2016.
Śreniowska K.: Stanisław Zakrzewski: przyczynek do charakterystyki prądów ideologicznych w historiografii polskiej 1893—1936. Łódź 1956.
Topolski J.: Główne tendencje rozwojowe historiografii XIX i XX wieku. „Kwartalnik Historyczny” 1983, T. 90.
Topolski J.: Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Poznań 2008.
Třeštík D.: Powstanie Wielkich Moraw. Morawianie, Czesi i Europa Środkowa w latach 791— 871. Przeł. E.H. Kaczmarska. Warszawa 2009.
Wierzbicka M.: Dawne syntezy dziejów Polski. Rozwój i przemiany koncepcji metodologicznych. Wrocław—Warszawa—Kraków—Gdańsk 1974.
Wierzbicki A.: Spory o polską duszę. Z zagadnień charakterologii narodowej w historiografii polskiej XIX i XX wieku. Warszawa 2010.
Zakrzewski S.: Okres do schyłku XII w. W: Historya polityczna Polski. Cz. 1: Wieki średnie. Oprac. S. Zakrzewski et al. Kraków 1920.
Zientara B.: Bolesław I Chrobry. W: Poczet królów i książąt polskich. Red. A. Garlicki. Warszawa 1984.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
