Wawrzyniec of Słupca’s Bologna Doctorate in Law (1517)
DOI:
https://doi.org/10.31261/SPiP.2021.17.10Keywords:
University of Bologna in the sixteenth century, Wawrzyniec of Słupca, canon law, University of Krakow in the sixteenth century, Kielce scholasticsAbstract
Stanisław Sroka’s article presents the career of (Lawrence) of Słupca, with particular emphasis on his obtaining a doctorate in canon law in Bologna in 1517. The Bologna doctorate opened a way for Wawrzyniec to a university career, because earlier he was a public notary and he also accepted the minor orders (acolyte). In 1521, he became a member of the law college of the University of Kraków. He also obtained church benefices in the form of the Kielce scholastery (scholasteria) and the Sandomierz canonry. Due to his imminent death in 1528, the university career of Wawrzyniec of Słupca was short. During the doctoral exam, he was accompanied in Bologna by his fellow students or other Poles who were there at the time and wanted to witness the doctoral proceedings. This group included: Jan Rybieński, provost of Kruszwica and canon of Gniezno and Poznań, Jan Łącki, canon of Poznań, as well as Jan Międzyrzecki, Jan Łaski, Maciej Śliwnicki and Stanisław Szczawiński. In the sources at the University of Bologna, they were referred to as students of Bologna and seminarians of the Dioceses of Gniezno, Poznań and Olomouc. Sroka discusses their intellectual paths, often omitted in historiography, and briefly describes their subsequent careers.
References
Źródła rękopiśmienne
Archivio di Stato di Bologna: Studio, T. 22, 126, 217 (Liber doctorum Ludovici de Paleotis).
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie: Akta kapituły kruszwickiej, sygn. I/1, T. 1 (1516—1614).
Archiwum Diecezjalne we Włocławku: Akta posiedzeń kapituły 2 (216); S. Chodyński: Katalog prałatów i kanoników włocławskich. Włocławek 1914 (rękopis).
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie: Księgi grodzkie sieradzkie, Inscriptiones 57, 64.
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie: Acta Episcopalia, T. 7, 9, 14; Acta Officialia, T. 29, 34, 37, 44, 47.
Biblioteka Czartoryskich w Krakowie: rkps 990 (rachunki żup bocheńskiej i wielickiej 1507—1508), 1775, 1777.
Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu: rkps 805 (Acta Officialia 1522—1531).
Biblioteka Jagiellońska w Krakowie: Inc. 2272 (J. Stoefflerinus, J. Pflaum: Almanach 1499—1531. Ulmae 1499).
Zemský archiv v Opavě: pobočka Olomouc, sygn. P-50/2 (rękopis: M. Zemek: Posloupnost prelátů a kanovníků olomoucké kapituly od počátku až po nynĕjší dobu. Díl. 1: 1131—1652).
Źródła drukowane
Acta capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta. Wyd. B. Ulanowski. T. 1: Acta capitulorum Gneznensis, Poznaniensis et Vladislaviensis (1408—1530). Kraków 1894.
Acta graduum academicorum Gymnasii Patavini ab anno 1501 ad annum 1525. Ed. E. Martellozzo Forin. Padova 1969.
Acta rectoralia Almae Universitatis studii Cracoviensis inde ab anno MCCCCLXIX. T. 1. Ed. W. Wisłocki. Kraków 1893—1897.
Akta kapituł z wieku XVI wybrane. Wyd. B. Ulanowski. T. 1. Cz. 1: (Akta kapituł poznańskiej i włocławskiej 1519—1578). Kraków 1908.
Katalog zbioru dokumentów pergaminowych Biblioteki Jagiellońskiej. Oprac. K. Nabiałek, W. Świeboda, M. Zdanek, przy współpr. R. Tatarzyńskiego. Red. K. Nabiałek. T. 1. Kraków 2014.
Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej. T. 1: (1387—1507). Wyd. J. Fijałek, W. Semkowicz. Kraków 1938—1994.
Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber retaxationum). Wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa. Wrocław 1968.
Kujawski W.: Wykazy święconych z najstarszej księgi akt działalności biskupów włocławskich (Kurozwęckiego i Przerębskiego — lata 1496—1511). „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 1999, T. 72.
Liber diligentiarum Facultatis Artisticae Universitatis Cracoviensis. Pars 1: (1487—1563). Ed. W. Wisłocki. Cracoviae 1886.
Librowski S.: Inwentarz realny dokumentów Archiwum Diecezjalnego we Włocławku. Dział 2: Dokumenty w kopiariuszach. T. 3: Kopiariusz i częściowo formularz wikariuszy generalnych i oficjałów włocławskich przeważnie z drugiej ćwierci XVI wieku. Włocławek 2000.
Librowski S.: Inwentarz realny dokumentów Archiwum Diecezjalnego we Włocławku. T. 2: (lata 1551—1760). Włocławek 1995.
Matĕjek F.: Moravské zemské desky 1480—1566. 2: Kraj olomoucký. Praha 1947.
Materiały do historii prawa i heraldyki polskiej. Wyd. B. Ulanowski. W: „Archiwum Komisji Historycznej”. T. 3. Kraków 1886.
Matricularum Regni Poloniae Summaria. Ed. T. Wierzbowski. T. 3. Varsoviae 1908; T. 4/1. Varsovie 1910; T. 4/2, T. 5/1. Varsoviae 1912—1919.
Metryka czyli album Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1509—1551. Wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, przy współpr. R. Grzesika. Warszawa 2010.
Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400—1508. Wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, przy współpr. R. Grzesika. T. 1. Kraków 2004.
Najstarsza księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1402—1541. Wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska. Warszawa 2011.
Wypisy źródłowe do dziejów Wawelu z archiwaliów kapitulnych i kurialnych krakowskich 1516—1525. Oprac. B. Przybyszewski. Kraków 1970.
Opracowania
Ališauskas V., Jaszczołt T., Jovaiša L., Paknys M.: Lietuvos katalikų dvasininkai XIV—XVI a. Vilnius 2009.
Baletka T.: Dvůr olomouckého biskupa Stanislava Thurza (1497—1540), jeho kancelář a správa biskupských statku. „Sborník archivních prací“ 2004, roč. 54, č. 1.
Bartel O.: Jan Łaski. Cz. 1: (1499—1556). Warszawa 1955.
Barycz H.: Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu. Kraków 1935.
Barycz H.: Polacy na studiach w Rzymie w epoce Odrodzenia (1440—1600). Kraków 1938.
Barycz H.: Z dziejów polskich wędrówek naukowych za granicę. Wrocław 1969.
Błaszczyk G.: Regesty dokumentów diecezji wileńskiej z lat 1507—1522 Jana Fijałka i Władysława Semkowicza. „Lituano-Slavica Posnaniensia. Studia Historica” 2003, T. 9.
Chachaj M.: Zagraniczna edukacja Radziwiłłów od początku XVI do połowy XVII wieku. Lublin 1995.
Chorążyczewski W.: Przemiany organizacyjne polskiej kancelarii królewskiej u progu czasów nowożytnych. Toruń 2007.
Dalton H.: Johannes a Lasco. Beitrag zur Reformationsgeschichte Polens, Deutschlands und Englands. Gotha 1881.
Dembiński P.: Śliwnicki (Mathias de Slywnyky) Maciej h. Korab (ok. 1490—1551). W: Polski słownik biograficzny. T. 51. Warszawa—Kraków 2016.
Dzieje Gniezna, pierwszej stolicy Polski. Red. J. Dobosz. Gniezno 2016.
Gąsiorowski A.: Święcenia w diecezji kujawskiej na przełomie XV i XVI wieku. „Roczniki Historyczne” 2001, T. 67.
Gładyszewski L.: Korespondencja studentów bolońskich z prymasem Janem Łaskim w 1515 roku. „Studia Gnesnensia” 1977, T. 3.
Gładyszewski L.: La corrispondenza degli studenti bolognesi con il primate Jan Łaski nel 1515. In: Commentationes historicae. Almae Matri studiorum Bononiensi novem saecula feliciter celebranti ab Universitate Iagellonica Cracoviensi oblatae. Warszawa—Kraków 1988.
Guerrini M.T.: “Qui voluerit in iure promoveri…”. I dottori in diritto nello Studio di Bologna (1501—1796). Bologna 2005.
Hermán J.M.: Johannes á Lasco 1499—1560. Kolozsvár 2010.
Hudyka E.: Jak bawiono się w średniowiecznym Krakowie. „Rocznik Krakowski” 1998, T. 64.
Janakowski M.: Między faktami i panegiryzmem. Śladami młodzieńczych lat i peregrynacji Hieronima, Jana i Stanisława Łaskich. „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, T. 17, nr 2.
Janišová J., Janiš D.: Úřad moravského zemského hejtmana v 15.—17. století. (Přehled působnosti a pravomoci). V: Hejtmanská správa ve vedlejších zemíh Koruny české. Edd. L. Bobková, M. Čapský, I. Korbelářová. Opava 2009.
Kaczmarek K.: Święcenia duchowieństwa w diecezji gnieźnieńskiej w latach 1482—1493. Poznań 2018.
Knapek E.: Akta oficjalatu i wikariatu generalnego krakowskiego do połowy XVI wieku. Kraków 2010.
Korolko M.: Seminarium Rzeczypospolitej Królestwa Polskiego. Humaniści w kancelarii królewskiej Zygmunta Augusta. Warszawa 1991.
Korytkowski J.: Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. T. 3. Gniezno 1883.
Kowalska H.: Działalność reformatorska Jana Łaskiego w Polsce. Wrocław 1969.
Kowalska H.: Łaski Jan h. Korab (1499—1560). W: Polski słownik biograficzny. T. 18. Wrocław 1973.
Lutyński K.: Kapituła katedralna w Poznaniu w XVI wieku. Organizacja i majątek. Poznań 2000.
Nowacki J.: Dzieje archidiecezji poznańskiej. T. 2. Poznań 1964.
Orczyk A.: Kształcenie i formacja duchownych w średniowieczu. Lublin 2013.
Ottův Slovník naučný. Díl. 17. Praha 1901.
Ożóg K.: Zakres i metody nauczania septem artes na Wydziale Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego w XV wieku. W: Septem artes w kształtowaniu kultury umysłowej w Polsce średniowiecznej. Wybrane zagadnienia. Red. T. Michałowska. Wrocław 2007.
Ożóg K., Fokt K., Mikuła M., Zdanek M., Wójcik-Zega D., Kuras K.: Profesorowie Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. T. 1: (1364—1780). Red. W. Uruszczak. Kraków 2015.
Pociecha W.: Ze studiów bolońskich Jana Łaskiego. „Reformacja w Polsce” 1926, T. 4.
Rybus H.: Kolegiata w Kruszwicy w latach 1514—1531. „Studia Theologica Varsaviensia” 1970, T. 8, nr 2.
Skibniewska J.: Dwór królewski Aleksandra Jagiellończyka w latach 1501—1506. Lublin 2015.
Skupieński K.: Notariat publiczny w średniowiecznej Polsce. Lublin 1997.
Słomski M.: Urzędnicy i personel zamku arcybiskupów gnieźnieńskich w Łowiczu (XIV w.—1531 r.). Warszawa 2017.
Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu. Cz. 3. Z. 1. Oprac. K. Górska-Gołaska, T. Jurek, J. Luciński, G. Rutkowska, I. Skierska. Poznań 1993.
Sroka S.A.: Dyplom doktorski Uniwersytetu Bolońskiego z 1472 r. „Studia Źródłoznawcze” 2012, T. 50.
Sroka S.A.: Studenci z Polski dopuszczeni do prowadzenia zajęć na Uniwersytecie Bolońskim na początku XVI wieku. „Roczniki Historyczne” 2018, T. 84.
Sułkowska-Kurasiowa I.: Polska kancelaria królewska w latach 1447—1506. Wrocław 1967.
Szudrowicz A.: Kapituła kruszwicka. W tysiąclecie powołania biskupstwa w Kruszwicy. Kruszwica 2013.
Szymczakowa A.: Kilka uwag o wójtostwie i wójtach w Szadku w średniowieczu. „Biuletyn Szadkowski” 2005, T. 5.
Szymczakowa A.: Szlachta sieradzka w XV wieku. Magnifici et generosi. Łódź 1998.
Tafiłowski P.: Finanse prymasa Jana Łaskiego. Na podstawie raptularza z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. „Przegląd Historyczny” 2004, T. 95, z. 1.
Tafiłowski P.: Jan Łaski (1456—1531), kanclerz koronny i prymas Polski. Warszawa 2007.
Tomczak A.: Kancelaria biskupów włocławskich w okresie księgi wpisów (XV—XVIII w.). Toruń 1964.
Windakiewicz S.: Informacyja o aktach Uniwersytetu Bolońskiego. „Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce” 1892, T. 7.
Windakiewicz S.: Materiały do historii Polaków w Padwie. „Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce” 1892, T. 7.
Wyczański A.: Między kulturą a polityką. Sekretarze królewscy Zygmunta Starego (1506—1548). Warszawa 1990.
Zeissberg H.: Johannes Łaski Erzbischof von Gnesen (1510—1531) und sein Testament. Wien 1874.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
