Contacts Between the Cracow Burghers and the Clergy in the Light of Mutual Witnessing on Documents (13th–14th Century)
DOI:
https://doi.org/10.31261/SPiP.2024.20.08Keywords:
Cracow, burghers, Church, documents, witnesses on documentsAbstract
This article is an attempt to present the issue of mutual witnessing between the clergy and the burghers of Cracow on documents issued by them. The analysis covers the documents from the 13th–14th centuries (up to the year 1412). Mutual witnessing is revealed by six burgher documents (with clergymen appearing on them as witnesses) and 34 documents of ecclesiastical and clerical institutions (with Cracow burghers appearing on them as witnesses). It has been found that in the testation of documents issued by the city council of Cracow and by the college of jurors there is a lack of citation of any witnesses, including clergymen. The burghers of Cracow appeared as witnesses on a total of 34 documents issued by the clergy and church institutions. This was 73 citizens of the city, giving an average of just over two per document. We can
observe the repetition of burghers’ witnesses in nine cases, most of them twice. Most burghers witnessed on monastic documents. Very numerous was the participation in the witness lists of representatives of the town elite – aldermen, councillors and jurors. In a few cases it is possible to point to family connections of burghers-witnesses with the clergy and neighbourhood in the sense of place of residence.
References
Źródła drukowane
Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tzw. Bernardyńskiego we Lwowie, t. 4, wyd. O. Pietruski, X. Liske, A. Prochaska, Lwów 1873.
Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tzw. Bernardyńskiego we Lwowie, t. 11, wyd. O. Pietruski, X. Liske, A. Prochaska, Lwów 1886.
Codex diplomaticus Poloniae, t. 3, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski, Warszawa 1858.
Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej św. Wacława, t. 1–2, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1874–1883.
Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego, wyd. W. Kętrzyński, S. Smolka, Lwów 1875.
Kodeks dyplomatyczny Małopolski, t. 1–3, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1876–1887.
Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa, cz. 1–4, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1879–1882.
Księga proskrypcji i skarg miasta Krakowa 1360–1422, wyd. B. Wyrozumska, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 2001.
Księgi ławnicze krakowskie 1365–76 i 1390–97, wyd. S. Krzyżanowski, Kraków 1904.
Najstarsze księgi i rachunki miasta Krakowa 1300–1400, wyd. F. Piekosiński, J. Szujski, Kraków 1878.
Najstarszy zbiór przywilejów i wilkierzy miasta Krakowa, wyd. S. Estreicher, Kraków 1936.
Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, cz. 1, wyd. S. Kuraś, Lublin 1965.
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 1, wyd. S. Kuraś, I. Sułkowska-Kurasiowa, Kraków–Wrocław 1962.
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 4, wyd. S. Kuraś, I. Sułkowska-Kurasiowa, Kraków–Wrocław 1969.
Zbiór dyplomów klasztoru mogilskiego przy Krakowie, wyd. E. Janota, Kraków 1865.
Opracowania
Bobowski K., Umacnianie się prawnej roli pieczęci w XII i XIII wieku na przykładzie Pomorza Zachodniego, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1986, 28, 2, s. 23–39.
Jurek T., Rozwój dokumentu polskiego w XIII wieku, w: Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, DiG, Warszawa 2015, s. 88–144.
Jurek T., Stanowisko dokumentu w średniowiecznej Polsce, „Studia Źródłoznawcze” 2002, 40, s. 1–18.
Krzyżanowski S., Dyplomy i kancelaria Przemysława II. Studium z dyplomatyki polskiej XIII wieku, Kraków 1890.
Kurdziel M., Studia nad listą świadków na dwunastowiecznych dokumentach piastowskich, „Pamiętnik Cieszyński” 2003, 8, s. 5–18.
Leszczyńska-Skrętowa Z., Dubis Querceti, w: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 1, z. 4, oprac. J. Laberschek, Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, J. Wiśniewski, Wrocław 1986, s. 624–625.
Lis A., Colloquia opatowskie z przełomu XII i XIII wieku, Wydawnictwo Armoryka, Sandomierz 2017.
Maleczyński K., Rozwój dokumentu polskiego od XI do XV w., w: K. Maleczyński, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971, s. 242–276.
Marzec A., Urzędnicy małopolscy w otoczeniu Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego (1305–1370), Societas Vistulana, Kraków 2006.
Mularczyk J., Dobór i rola świadków na dokumentach śląskich do końca XIII wieku, Wrocław 1977.
Panic I., Lista świadków w polskich dokumentach z wieku XIII na przykładzie kancelarii księcia wielkopolskiego Przemysła I (1239–1257), „Studia Źródłoznawcze” 1990, 32–33, s. 35–45.
Polak A., Kolejność testatorów w dokumentach średniowiecznych z elementami prozopografii (na przykładzie dokumentu Bolesława Pobożnego z 1261 r.), „Studia Zachodnie” 2005, 8, s. 13–18.
Rajman J., Krakowska civitas sołtysów Piotra i Salomona, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 12, red. S. Górzyński, DiG, Warszawa 2012, s. 47–68.
Rajman J., Kraków. Zespół osadniczy, proces lokacji i mieszczanie do 1333 r., Wydawnictwo Naukowe UP w Krakowie, Kraków 2004.
Rajman J., Związki rodzinne mieszczan krakowskich z duchowieństwem świeckim Krakowa w XIV w., „Kwartalnik Historyczny” 2021, 128, 2, s. 511–547.
Russocki S., Świadkowie czy współdecydenci?, „Kwartalnik Historyczny” 1978, 85, 3, s. 669–673.
Semkowicz W., Encyklopedia nauk pomocniczych historii, oprac. B. Wyrozumska, Universitas, Kraków 1999.
Sikora F., Biskupie, w: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 1, z. 1, oprac. Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, Wrocław 1980, s. 125.
Sikora F., Wójtostwo wielickie w średniowieczu, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica” 2004, 3, s. 203–222.
Skupieński K., Dokument urzędniczy w piastowskiej Małopolsce, w: Memoriae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci Prof. Wacława Korty, red. M. Derwich, W. Mrozowicz, R. Żerelik, Wydawnictwo Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001, s. 125–144.
Skupieński K., Dokumenty osób prywatnych w ziemiach krakowskiej i sandomierskiej w latach 1190–1449, „Studia Źródłoznawcze” 1990, 32–33, s. 17–33.
Skupieński K., Funkcje małopolskich dokumentów w sprawach prywatnoprawnych do roku 1306, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1990.
Skupieński K., Małopolskie dokumenty w sprawach prywatnoprawnych w latach 1306–1386, „Roczniki Historyczne” 2000, 66, s. 55–80.
Starzyński M., Krakowska rada miejska w średniowieczu, Societas Vistulana, Kraków 2010.
Wyrozumska B., Kancelaria miasta Krakowa w średniowieczu, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1995.
Zyglewski Z., Tutor – opiekun klasztoru w Koronie w XV i XVI wieku, w: Klasztor w państwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, DiG, Wrocław–Opole–Warszawa 2005, s. 125–136.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
