“…to the park… to the park” A Prelude to the Interpretation of the Park Scene
Keywords:
park, Witold Gombrowicz, Lawyer Kraykowski's Dancer, conditio humana, mannersAbstract
A park is described in this article as a scene of public life where members of the modern society develop their shared forms of behaviour. This is also the perspective of interpretation for the final scene of Witold Gombrowicz’s short story Lawyer Kraykowski’s Dancer. A humorous portrait of manners drawn by the author could constitute a peculiar commentary to the nightlife of the Warsaw parks of the 1920s. A park seems to be a suitable metaphor chosen to tell the story of a lawyer and “a dancer”, as well as of the complex social relations determined by humanizing actions and the feeling of uncertainty about human nature which constantly evades them. The authors of the article are particularly interested in this “uncertain” aspect of nature inscribed in the figure of an urban garden, which reminds us that all our calls for regulation are just an appearance, a veil hiding an always distant phantasm.
References
Böhme Gernot, 2002: Relacja człowiek–przyroda na przykładzie miasta. W: Idem: Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego. Przeł. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Bolecki Włodzimierz, 1996: Narracja jako gra konwencji i jej „głębsze znaczenie”: przedwojenna proza Witolda Gombrowicza. W: Idem: Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym. Kraków: Universitas.
Corbin Alain, 1998: We władzy wstrętu. Społeczna historia poznania przez węch. Od odrazy do snu ekologicznego. Przeł. Andrzej Siemek. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Doroszewski Witold, red., 1961: Słownik języka polskiego. T. 3. Warszawa: „Wiedza Powszechna”. https://sjp.pwn.pl/doroszewski/ksiuty;5444550.html [dostęp: 20.10.2017].
Doroszewski Witold, red., 1964: Słownik języka polskiego. T. 6. Warszawa: „Wiedza Powszechna”. http://sjp.pwn.pl/doroszewski/park-I;5469891.html [dostęp: 15.10.2017].
Gombrowicz Witold, 1987: Dzieła. T. 1: Bakakaj. Red. Jan Błoński. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Harbison Robert, 2000: Green Dreams: Gardens. In: Idem: Eccentric Space. Cambridge: MIT Press.
Hobhause Penelope, 2005: Historia ogrodów. Przeł. Bożena Mierzejewska, Ewa Romkowska. Warszawa: „Arkady”.
Janicki Kamil, 2015: Epoka hipokryzji. Seks i erotyka w przedwojennej Polsce. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Janion Maria, 1982: Dramat egzystencji na morzu. W: Witold Gombrowicz: Zdarzenia na brygu Banbury. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.
Jarzębski Jerzy, 1982: Dojrzewanie „Pamiętnika”. W: Idem: Gra w Gombrowicza. Warszawa: PIW.
Jarzębski Jerzy, 2007: Gombrowicz i natura. W: Idem: Natura i teatr. 16 tekstów o Gombrowiczu. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Krajewski Marek, 2005: Kultury kultury popularnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Lis Aleksandra, 2004: Struktura relacji pomiędzy człowiekiem a parkiem i ogrodem miejskim w procesie rekreacji. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
Łapiński Zdzisław, 1997: Wstęp do metody: „Tancerz mecenasa Kraykowskiego”. W: Idem: Ja, Ferdydurke. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Margański Janusz, 2005: Geografia pragnień. Opowieść o Gombrowiczu. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Marzec Andrzej, 2012: Poza zasadą podręczności – niepodzielne rządy podmiotu i nieunikniona emancypacja rzeczy. „Lingua ac Communitas”, z. 22.
Paczoska Ewa, 1995: Ogrody Wokulskiego. W: Eadem: „Lalka”, czyli rozpad świata. Białystok: „Trans Humana”.
Piątkowska Monika, 2012: Życie przestępcze w przedwojennej Polsce. Grandesy, kasiarze, brylanty. Warszawa: PWN.
Pismo Święte, 1980: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. [Biblia Tysiąclecia]. Wyd. 3. popr. Poznań–Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum.
Prus Bolesław, 1956: Lalka. T. 1. Warszawa: PIW.
Przybylski Ryszard, 1978: Ogrody romantyków. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Rymkiewicz Jarosław Marek, 2010: Myśli różne o ogrodach. Wyd. 1. w tej ed. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Salwa Mateusz, 2016: Estetyka ogrodu. Między sztuką a ekologią. Łódź: Wydawnictwo Przypis.
Sennett Richard, 2009: Upadek człowieka publicznego. Przeł. Hanna Jankowska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A.
„Separator”..., 1924: „Separator”. Aparat do rozdzielania zbyt czułych parek.
„Amorek”, nr 5.
Tokarz Bożena, 2008: Ogrody transwersalne (przyczynek do tematu). W: Przestrzeń ogrodu, przestrzeń kultury. Red. Grzegorz Gazda, Mariusz Gołąb. Kraków: Universitas.
Wietecha Anna, 2014: Logika spojrzenia w „Ogrodzie Saskim” Bolesława Prusa. „Napis”, T. 20.
Zaleski Witold, 1927: Prostytucja powojenna w Warszawie. Warszawa: Stowarzyszenie Pracowników Księgarskich.
Zielke Tomasz, 2012: Powierzchnie Gombrowicza. „Tancerz mecenasa Kraykowskiego” i perwersja. „Twórczość”, nr 10.
Żmigrodzki Piotr, red., 2012–: Wielki słownik języka polskiego. http://wsjp.pl/index.php?id_hasla=6955 [dostęp: 20.10.2017].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
