Dreamtime and Spiritual Reality: the Aboriginal Concept of the Universe and Science in Jan Maszczyszyn’s Trylogia Solarna

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31261/SSP.2022.20.03

Keywords:

Aborigines, Maszczyszyn, retrosentimentalism, steampunk

Abstract

Jan Maszczyszyn’s Trylogia Solarna [Solar Trilogy] is a steampunk saga that combines retrospective imagery of the nineteenth century with futurological visions of the cosmos. In his article, Konrad Zielonka presents one of the ways in which the Polish-Australian author creates his universe, where the world of nineteenth-century scientism and futurological considerations combine with metaphysics and cultural-religious motifs. Comparing it with Kamil Flammarion’s Urania, Zielonka points out aspects characteristic of Kardec’s romantic and spiritualist tradition, as well as direct references to Aboriginal conceptions of the world (the Age of Dreams, or Dreamtime), whose common features include the dream state, dreamlike cosmic wandering, and unity with the universe. Zielonka presents Maszczyszyn’s way of linking Aboriginal mythology directly to the scientific world. By evoking nineteenth century ideas of progress and the role of civilization as well as the opposition between “savagery” and “civilization,” Zielonka emphasises the steampunk game Maszczyszyn plays with Victorian, colonial ideals.  

References

Albrecht Kathe Hicks, 2016: The Machine Anxieties of Steampunk: Contemporary Philosophy, Victorian Aesthetics, and the Future. „Academic Research and Dissertations”, vol. 16. https://digitalmaine.com/academic/16/.

Anczyk Adam, 2018: Konceptualizacje snu i marzeń sennych w kulturach indygenicznych: perspektywa psycho-kulturowa. „Przegląd Kulturoznawczy”, nr 2 (36), s. 242–261. https://doi.org/10.4467/20843860PK.18.015.9193.

Ciupka Stanisław, 2020: Spojrzenie na problematykę Boga i religii u transhumanistów. „Polonia Journal”, nr 11, s. 151–169. https://doi.org/10.36228/PJ.11/2020.9.

Dukaj Jacek, 2017: Inne pieśni. Wyd. 2. Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Eliade Mircea, 1998: Aspekty mitu. Przeł. Piotr Mrówczyński. Wydawnictwo KR, Warszawa.

Eliade Mircea, 2004: Religie australijskie. Wprowadzenie. Przeł. Elżbieta Łagodzka, Włodzimierz Łagodzki. Wydawnictwo KR, Warszawa.

Finn Michael R., 2007: Science et paranormal au 19 siecle: la sciencefiction spiritualiste de Camille Flammarion. „Dalhousie French Studies”, vol. 78, s. 43–51.

Flammarion Kamil, 1873: Wielość światów zamieszkiwanych. Studyjum w którem wykładają się warunki zamieszkalności ziem niebieskich, roztrząsane ze stanowiska astronomii, fizyjologii i filozofii naturalnej. Przeł. Jakub Waga. Drukiem Józefa Ungra, Warszawa.

Flammarion Kamil, 1898: Urania. Przeł. Stanisław Kramsztyk. Nakładem i drukiem S. Lewentala, Warszawa.

Forajter Wacław, 2021: Dusza uraniczna. Inna lektura „Pokolenia Marka Świdy” Andrzeja Struga. „Pamiętnik Literacki”, nr 1 (112), s. 41–56.

Gorliński-Kucik Piotr, 2017: TechGnoza, uchronia, science fiction. Proza Jacka Dukaja. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Górecka Magdalena, 2013: Historie alternatywne w konwencji steampunk i cyberpunk – wariacje na temat powstania styczniowego w powieściach Konrada T. Lewandowskiego i Adama Przechrzty. „Acta Humana”, nr 1 (4), s. 37–48. https://doi.org/10.17951/ah.2013.4.37.

Górecka Magdalena, 2019: Impuls kontrfaktyczny a pamięć kulturowa. Historie alternatywne jako narodowe imaginarium. „Creatio Fantastica”, nr 1 (60), s. 59–74. https://doi.org/10.5281/zenodo.3597812.

Gross Cory, 2007: Varieties of Steampunk Experience: Nostalgic Versus melancholic Steampunk. „SteamPunk Magazine”, vol. 1, s. 60–63.

Johnston Susan et al., 2019: Allohistorie i kontrfaktyczności. Przeł. Sylwia Borowska-Szerszun, Mateusz Tokarski. „Creatio Fantastica”, nr 1 (60), s. 199–212. https://doi.org/10.5281/zendo.3597832.

Kaku Michio, 2012: Tunele czasoprzestrzenne: bramy do innego wszechświata? W: Idem: Hiperprzestrzeń. Wszechświaty równoległe, pętle czasowe i dziesiąty wymiar. Przeł. Ewa L. Łokas, Bogumił Bieniok. Prószyński i S-ka, Warszawa 2012, s. 273–335.

Kardec Allan, 1934: Księga duchów. Zasady spirytyzmu i praw moralnych z niego wynikających – Istnienie duchów – ich stosunek do ludzi. – O nieśmiertelności duszy. – O obecnem i przyszłem życiu człowieka. – podane przez wyższe duchy za pośrednictwem różnych medjów. Przeł. J.Ch. Nakładem „Hejnału”, Wisła.

Klik Marcin, 2016: Teorie mitu. Współczesne literaturoznawstwo francuskie (1969–2010). Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Kukulak Szymon P., 2016: Długi cień. Proza Jacka Dukaja wobec twórczości Stanisława Lema w perspektywie rozwoju techniki i ewolucji gatunku. W: Wyjść poza tekst. Literatura wobec tradycji i rzeczywistości. Red. Szymon P. Kukulak, Józef Olejniczak. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 77–96.

Kuper Adam, 2009: Wymyślanie społeczeństwa pierwotnego. Transformacje mitu. Przekł. Tomasz Sieczkowski, Alicja Dąbrowska. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Lemann Natalia, 2019: Historie alternatywne i steampunk w literaturze. Archipelagi badawczo-interpretacyjne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Lemann Natalia, 2020: Posthumanizm w wersji vintage: koncepcje posthumanistyczne w historiach alternatywnych i steampunku. „Sensus Historiae”, nr 1 (38), s. 135–147.

Leś Mariusz M., 2016: Nostalgia retrofuturystów. „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 9, s. 143–151. https://doi.org/10.15290/bsl.2016.09.10.

Maj Krzysztof M., 2015: Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych. Universitas, Kraków.

Maszczyszyn Jan, 2019a: Hrabianka Asperia. [Trylogia Solarna, T. 3]. Stalker Books, Olsztyn.

Maszczyszyn Jan, 2019b: Światy Alonbee. [Trylogia Solarna, T. 2]. Stalker Books, Olsztyn.

Maszczyszyn Jan, 2019c: Światy Solarne. [Trylogia Solarna, T. 1]. Stalker Books, Olsztyn.

Mazurkiewicz Adam, 2014: „Jak być mogło?...” O historii alternatywnej w polskiej literaturze fantastycznonaukowej (rekonesans). W: Literatura i kultura popularna. Badania i metody. Red. Anna Gemra, Adam Mazurkiewicz. Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław, s. 101–118.

Mudrooroo, 1997: Mitologia Aborygenów. Przeł. Mirosław Nowakowski. Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań.

Olkusz Ksenia, 2017: Materializm kontra ezoteryka. Drugie pokolenie pozytywistów wobec „spraw nie z tego świata”. Ośrodek Badawczy Facta Ficta, Kraków.

Perschon Mike D., 2012: The Steampunk Aesthetic: Technofantasies in a Neo-Victorian Retrofuture. University of Alberta, Edmonton.

Piasecka Maria, 1992: Mistrzowie snu. Mickiewicz – Słowacki – Krasiński. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.

Rose Frederick, 1973: Pierwotni mieszkańcy Australii. Przeł. Gabriela Mycielska. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Szyjewski Andrzej, 2000: Religie Australii. Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.

Tokarz Bożena, 2014: Świadomość formy w powieści Jacka Dukaja „Inne pieśni”. „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, T. 57, z. 2, s. 163–176.

Vandermeer Jeff, Chambers S.J., 2011: The Steampunk Bible. Abrams Image, New York.

Wąsowicz Magdalena, 2016: Historie alternatywne w literaturze polskiej: typologia, tematyka, funkcje. „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, T. 59, z. 2, s. 91–105.

Published

2022-09-27

How to Cite

Zielonka, K. (2022). Dreamtime and Spiritual Reality: the Aboriginal Concept of the Universe and Science in Jan Maszczyszyn’s Trylogia Solarna. Śląskie Studia Polonistyczne [Silesian Journal of Polish Studies], 20(2), 1–25. https://doi.org/10.31261/SSP.2022.20.03