Exploring a Human Being: A Metaphor of terra incognita in Bolesław Miciński’s Journeys to hells in the Perspective of Hans Blumenberg’s Metaphorology

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31261/SSP.2024.23.06

Keywords:

metaphor, journey, terra incognita, subjectivity, Bolesław Miciński, Hans Blumenberg

Abstract

The article deals with the process of formulating the subjectivity in Bolesław Miciński’s “Journeys to hells”. The main research tool for the analysis and interpretation of the essay is Hans Blumenberg’s idea of metaphorology. The interpretation is guided by the two thinkers’ shared view of issues concerning philosophical language – both, in their own way, shunned linguistic conceptualization of any sort. Blumenberg’s metaphor of terra incognita, as interpreted by Miciński, is utilized in diverse ways to present the image of the world as well as individual and social dimensions of human existence. The notion of “journey”, a problematic thread of modernity and psychoanalysis allow the author to highlight the imaginative potential inherent in the metaphor itself. Considering the “travelers” significant for Miciński, namely Odysseus and Descartes, as well as a stylistic richness of the analyzed essay, allows for showing that the metaphor of “unknown lands” can be useful in interpretation. The aim of the article aims to present the subjectivity presented in “Journeys to Hell” which, manifesting itself in a metaphorical language distant from discursive counterparts, does not fit into any conceptual forms.

References

Arendt Hannah, 1979: Filozofia i metafora. Tłum. Hanna Buczyńska-Garewicz. „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 5 (47), s. 167–187.

Bachtin Michaił, 1982: Problemy literatury i estetyki. Tłum. Wincenty Grajewski. Czytelnik, Warszawa.

Berman Marshall, 2006: „Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności. Wstęp Agata Bielik-Robson. Tłum. Marcin Szuster. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.

Bielik-Robson Agata, 1997: Na drugim brzegu nihilizmu. Filozofia współczesna w poszukiwaniu nowego podmiotu. IFiS PAN, Warszawa.

Blumenberg Hans, 2013: Światło jako metafora prawdy. Przedpole filozoficznego kształtowania pojęć. Tłum. Zbigniew Zwoliński. „Kronos”, nr 2 (25), s. 32–60.

Blumenberg Hans, 2017: Paradygmaty dla metaforologii. Tłum. Bogdan Baran. Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.

Descartes René, 1970: Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach. Tłum. Wanda Wojciechowska. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Gadamer Hans-Georg, 1993: Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej. Tłum. Bogdan Baran. Wydawnictwo PWN, Kraków.

Homer, 1972: Odyseja. Tłum. Jan Parandowski. Czytelnik, Warszawa.

Husserl Edmund, 2008: Idea fenomenologii. Tłum. Janusz Sidorek. Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Klemczak Stefan, 2013: Zadania metaforologii. „Teksty Drugie”, nr 5, s. 164–187.

Kozłowski Krzysztof, 1996: Podróże do piekieł. O eseistyce Bolesława Micińskiego. WiS, Poznań.

Marszałek Robert, 2013: Ogólne przedstawienie myśli Blumenberga w świetle jego metaforologii. W: Mit, metafora, sekularyzacja. Wprowadzenie do filozofii Hansa Blumenberga. Red. Robert Marszałek. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 19–63.

Miciński Bolesław, 1970: Pisma. Eseje, artykuły, listy. Oprac. Anna Micińska. Znak, Kraków.

Pawlik Robert, 2013: Od pracy pojęcia do pracy metafory. O metaforologii Hansa Blumenberga. „Kronos”, nr 2 (25), s. 113–125.

Ryczek Wojciech, 2018: Od metafory do metaforologii. Hans Blumenberg, „Paradygmaty dla metaforologii”, przeł. Bogdan Baran, Aletheia, Warszawa 2017. „Terminus”, T. 20, nr 1 (46), s. 155–164. Pobrano z: https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/f68aaac4-041b-40c5-9739-5596bbb2ea29/content [20.05.2024].

Salamon-Krakowska Katarzyna, 2007: Malowanie słowami. Rzecz o filozofii Bolesława Micińskiego. Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław.

Scheler Max, 1976: O zjawisku tragiczności. W: Arystoteles, David Hume, Max Scheler: O tragedii i tragiczności. Tłum. Roman Ingarden, Władysław Tatarkiewicz, Teresa Tatarkiewiczowa. Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 49–95.

Sheppard Richard, 1998: Problematyka modernizmu europejskiego. W: Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze. Red. Ryszard Nycz. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 71–140.

Wojciechowska Agata, 2021: Mąż bywały? Odyseusz jako pokutujący homo rationalis w „Podróżach do piekieł” Bolesława Micińskiego. „Roczniki Humanistyczne”, nr 3 (69), s. 139–151. https://doi.org/10.18290/rh21693-7.

Woleński Jan, 1985: Szkoła lwowsko-warszawska. „Humanitas”, T. 9, s. 199–218.

Woleński Jan, 1997: Szkoła lwowsko-warszawska w polemikach. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa

Published

2024-06-20

How to Cite

Tokarczyk, K. (2024). Exploring a Human Being: A Metaphor of terra incognita in Bolesław Miciński’s Journeys to hells in the Perspective of Hans Blumenberg’s Metaphorology. Śląskie Studia Polonistyczne [Silesian Journal of Polish Studies], 23(1), 1–14. https://doi.org/10.31261/SSP.2024.23.06