Time of Generations. Literary Generations vs. Post-Modern Identity
DOI:
https://doi.org/10.31261/SSP.2019.13.21Keywords:
literary generation, identity, engaged poetry, Kazimierz WykaAbstract
The work attempts at defining the category of “literary generation” from the standpoint of literary criticism and sociology of literature. The author summarizes the theses of Kazimierz Wyka’s Pokolenia literackie [Literary Generations] and shows how the notion itself lost its interpretative potential. Later on, he focuses on such notions as “generational experience” and “humanist rightness.” By analysing the notion of “identity” in post-modern discourse, in turn, he shows that in fact it impossible today to think about generations in a way proposed by Wyka. Finally, a conclusion is presented regarding “generation” as still viable analytical category, but only when treated as a conscious self-proclamation of writing projecting themselves as such.
References
Artwińska Anna et al., 2016: Pożytki z „pokolenia”. Dyskusja o „pokoleniu” jako kategorii analitycznej. „Teksty Drugie”, nr 1.
Artwińska Anna, Mrozik Anna, 2016: O pokoleniach z perspektywy niemieckiej. „Teksty Drugie”, nr 1.
Bauman Zygmunt, 2007: Tożsamość. Rozmowy z Benedetto Vecchim. Przeł. Jacek Łaszcz. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bhabha Homi K., 2010: Miejsca kultury. Przeł. Tomasz Dobrogoszcz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bielik-Robson Agata, 2008: „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności. Kraków: Universitas.
Bourdieu Pierre, 2001: Reguły sztuki: geneza i struktura pola literackiego. Przeł. Andrzej Zawadzki. Kraków: Universitas.
Burska Lidia, 2005: „Pokolenie” – co to jest i jak używać? „Teksty Drugie”, nr 6.
Burska Lidia, 2013: Awangarda i inne złudzenia. O pokoleniu ’68 w Polsce. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Buryła Sławomir, 2013: Tematy (nie)opisane. Kraków: Universitas.
Butler Judith, 2008: Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości. Przeł. Karolina Krasuska. Wstęp Olga Tokarczuk. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Chałasiński Józef, 1938: Młode pokolenie chłopów. T. 1–4. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Czapliński Przemysław, 2009: Polska do wymiany. Późna nowoczesność i nasze wielkie narracje. Warszawa: W.A.B.
Czapliński Przemysław, 2016: Poruszona mapa. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Derrida Jacques, 2015: O duchu: Heidegger i pytanie. Przeł. Barbara Brze zicka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Domagalski Michał, [b.r.]: Przenikanie. [Online:] http://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/debaty/przenikanie/ [6.01.2019].
Foucault Michel, 1977: Archeologia wiedzy. Przeł. Andrzej Siemek. Wstęp Jerzy Topolski. Warszawa: PIW.
Foucault Michel, 1988: Gry władzy. Przeł. Tadeusz Komendant. „Literatura na Świecie”, nr 6.
Foucault Michel, 2000: Nietzsche, genealogia, historia. W: Idem: Filozofia, historia, polityka. Wybór pism. Tłum. i wstęp Damian Leszczyński i Lotar Rasiński. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault Michel, 2002: Porządek dyskursu. Wykład inauguracyjny wygłoszony w Collège de France 2 grudnia 1970. Przeł. Michał Kozłowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Foucault Michel, 2009: Nadzorować i karać. Przeł. Tadeusz Komendant. Warszawa: Aletheia.
Garewicz Jan, 1983: Pokolenie jako kategoria socjofilozoficzna. „Studia Socjologiczne”, nr 1.
Giddens Anthony, 2010a: Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przeł. Alina Szulżycka. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Giddens Anthony, 2010b: Socjologia. Przeł. Alina Szulżycka. Wyd. 2. uzup., 5. dodr. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Giddens Anthony, Sutton Philip W., 2014: Socjologia. Kluczowe pojęcia. Przeł. Olga Siara. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hall Stuart, 2000: Introduction: Who Needs ‘Identity’? In: Questions of Cultural Identity. Eds. Stuart Hall, Paul du Gay. London: Sage Publications.
Hegel Georg Wilhelm Friedrich, 1999: Pozytywność religii chrześcijańskiej. W: Idem: Pisma wczesne z filozofii religii. Przeł. Grzegorz Sowiński. Posłowie Tomasz Węcławski. Kraków: Znak.
Heidegger Martin, 1994: Bycie i czas. Przeł. Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jędrzejewski Marek, 2015: Młodzi poeci w PRL. Młoda poezja jako wyraz świadomości pokolenia lat 1976–1980. Toruń: Adam Marszałek.
Kaczmarski Paweł, Koronkiewicz Marta, red., 2016: Zebrało się śliny. Stronie Śląskie: Biuro Literackie.
Khayati Mustapha, 2015: Słowa na uwięzi (przedmowa do sytuacjonistycznego słownika). Tłum. Mateusz Kwaterko. „Przerzutnia”, nr 1.
Kubera Jacek, 2013: Po postmodernizmie, czyli silne identyfikacje i słabe tożsamości. „Nauka”, nr 1.
Lasota Irena, red., 1991: Czy koniec historii? Warszawa: Pomost.
Lovell Stephen, ed., 2007: Generations in Twentieth-Century Europe. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Lyotard Jean-François, 1997: Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy. Przeł. Małgorzata Kowalska, Jacek Migasiński. Warszawa: Aletheia.
Lyotard Jean-François, 1998: Postmodernizm dla dzieci. Korespondencja 1982–1985. Przeł. Jacek Migasiński. Warszawa: Aletheia.
Markowski Michał Paweł, 2003: Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura. Wyd. 2. rozszerz. Kraków: Homini.
Miłosz Czesław, 2013: Poezje wybrane. Wybór i oprac. Zdzisław Łapiński. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Nasiłowska Anna, 2016: O pokoleniach literackich – głos sceptyczny. „Teksty Drugie”, nr 1.
Nowak Stefan, red., 1991: Studenci Warszawy. Studium długofalowych przemian postaw i wartości. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Orłowski Hubert, wybór, wstęp i oprac., 2015: Pokolenie albo porządkowanie historii. Poznań: Poznańska Biblioteka Niemiecka.
Pokolenie. W: Słownik języka polskiego PWN.[Online:] https://sjp.pwn.pl/sjp/pokolenie;2503544.html [23.08.2017].
Rodak Piotr, 2000: Wizje kultury pokolenia wojennego. Wrocław: Funna.
Różewicz Rafał, [b.r.]: Nasza (?) pełzająca rewolucja. [Online:] www.poecipolscy.pl/aktualnosci/ [30.09.2015].
Skarga Barbara, 1998: Zbiorowa tożsamość i zagrożenia z nią związane.„Kultura i Społeczeństwo”, T. 17, nr 3.
Sławiński Janusz, 1963: Funkcje krytyki literackiej. W: Z teorii i historii literatury. Prace poświęcone V Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów w Sofii. Red. Kazimierz Budzyk. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Strzyczkowski Konstanty, 2010: Tożsamość czy identyfikacja i kategoryzacja? W: Stałość i zmienność tożsamości. Red. Leon Dyczewski, Justyna Szulich-Kałuża, Robert Szwed. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Szydłowska Agata, 2018: Typografia a tożsamości zbiorowe w Polsce po roku 1989. Wrocław: Ossolineum.
Świda-Ziemba Hanna, 2010: Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Vattimo Gianni, 1997: Postnowoczesność i kres historii. Przeł. Barbara Stelmaszczyk. W: Postmodernizm. Antologia przekładów. Wybrał, oprac. i przedmową opatrzył Ryszard Nycz. Kraków: Baran i Suszyński.
Vattimo Gianni, 2006: Koniec nowoczesności. Przeł. Monika Surma-Gawłowska. Wstęp Andrzej Zawadzki. Kraków: Universitas.
Wierling Dorothee, 2010: Generations as Narrative Communities. So me Private Sources of Public Memory in Postwar Germany. In: Histories of the Aftermath. The Legacies of the Second World War in Europe. Eds. Frank Biess, Robert G. Moeller. Oxford–New York: Berghahn Books.
Wyka Kazimierz, 1968: Modernizm polski. Wyd. 2. zm. i poszerz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Wyka Kazimierz, 1977: Pokolenia literackie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zmiana warty. Wprowadzenie do debaty. [Online:] http://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/debaty/zmiana-warty/ [6.01.2019].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
