Małgorzata Krakowiak Dispute (or dialogue) in the service of thinking

Authors

  • Małgorzata Krakowiak University of Silesia in Katowice

Keywords:

Polish literary criticism of the 20th century, personalism, dialogism, Kazimierz Wyka, Ludwik Fryde

Abstract

The article depicts relations between two distinguished Polish literary critics from the interwar period – Kazimierz Wyka and Ludwik Fryde. They both represented the same literary generation (the 1910 generation) and the same programmepostulating critical model. Despite shared interests, among them responses to the same literary events (especially Maria Dąbrowska’s Noce i dnie) and shared issues of literary generations, their relationship was usually described as a dispute. Wyka and Fryde adopted a different stance on the critical and social impact of Stanisław Brzozowski and the significance of work of Wyka’s master Stefan Kołaczkowski. Their world view also differed. Although both critics were among the first proponents and promoters of personalism in Poland, Wyka was closer to Emmanuel Mounier’s way of thinking, whereas Fryde was closer to Jacques Maritain’s.

References

Bolecki W.: Co to jest krytyka? Wypowiedzi metakrytyczne 1918–1939. W: Badania nad krytyką literacką. Seria 2. Red. M. Głowiński, K. Dybciak. Wrocław–Warszawa–Kraków 1984.

Dybciak K.: Personalistyczna krytyka literacka. Teoria i opis nurtu z lat trzydziestych. Wrocław–Warszawa–Kraków 1981.

Fazan J.: Ludwik Fryde o „drogach i powołaniach” krytyki współczesnej. W: Formacja 1910. Świadkowie nowoczesności. Red. D. Kozicka, T. Cieślak‐Sokołowski. Kraków 2011.

Flaszen L.: Cyrograf. Kraków 1974.

Fryde L.: Myśli Brzozowskiego (w dwudziestą rocznicę śmierci). „Polska Zbrojna” 1931, nr 15.

Fryde L.: Wybór pism krytycznych. Warszawa 1966.

Herling‐Grudziński G.: Słowo o przyjacielu. W: Idem: Żywi i umarli. Szkice literackie. Lublin 1990.

Kłak T.: Czasopisma awangardy. Część 2: 1931–1939. Wrocław–Warszawa–Kraków 1979.

Kozicka D.: Krytyczne (nie)porządki. Studia o współczesnej krytyce literackiej w Polsce. Kraków 2012.

Krakowiak M.: Katastrofizm – personalizm – realizm. O krytyce literackiej Kazimierza Wyki w latach 1932–1948. Kraków 2001.

Krytyk żyje krócej niż książka, o której pisze. [Dyskusja panelowa o krytyce literackiej]. „Czas Kultury” 2005, nr 3–4.

Maritain J.: Filozofia przyrody. „Verbum” 1934, nr 3.

Maritain J.: Katolicyzm i filozofia. „Verbum” 1934, nr 4.

Maritain J.: Pisma filozoficzne. Przeł. J. Fenrychowa. Kraków 1988.

Skórczewski D.: Klerk wobec Brzozowskiego, czyli konfrontacja postaw krytycznych. W: Idem: Spory o krytykę literacką w dwudziestoleciu międzywojennym. Kraków 2002.

Skórczewski D.: Wyka i Fryde, czyli „brzozowszczyk” contra „klerk”. Wokół pewnego epizodu międzywojennego sporu o krytykę. „Kresy” 2001, nr 1–2.

Spytkowski J.: O Stefanie Kołaczkowskim. „Pamiętnik Literacki” 1946,z. 1–2.

Published

2015-06-30

How to Cite

Krakowiak, M. (2015). Małgorzata Krakowiak Dispute (or dialogue) in the service of thinking. Śląskie Studia Polonistyczne [Silesian Journal of Polish Studies], 6(1), 91–108. Retrieved from https://trrest.vot.pl/ojsus/index.php/SSP/article/view/8780