Beyond the Concept of the Ideal City Transformations of Nowa Huta Materiality
Keywords:
Nowa Huta, material, materiality, architecture parlante, somatic symptom disorder, utopiaAbstract
The article shows literary and documentary presentations of the first years of building Nowa Huta in the context of the avant-garde gesture of blurring the traces of the past and attempting at establishing a completely new beginning. Another equally important goal is to show how Nowa Huta, a model city of socialist visions, was organized by the dialectic of materialization and dematerialization which governed both the rhetoric of architectural visions and descriptions of human – especially women’s – corporeality. The author combines idealized (and therefore immaterial) approach whose ideological senses are projected onto the architecture of a utopian city with the socialistic approach to the body as a precisely shaped form whose biological and generally material qualities are disciplined. The author describes a few attempts of bodily disobedience to the dictate of the form, exposing the gap between postulated construction plans and the reality of everyday life entangled in the materiality of architecture and the biological nature of the body.
References
Albrecht Andrzej, Strzelecki Krzysztof, oprac., 1959: Kilofem, piórem i sercem: Nowa Huta we wspomnieniach, kronice i reportażu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.
Anioła Jan, 1954: Huta im. Lenina. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Armstrong Isobel, 2000: The Radical Aesthetic. Malden: Blackwell Publishers.
Benjamin Walter, 2015: Doświadczenie i ubóstwo. W: Idem: Twórca jako wytwórca. Przeł. Hubert Orłowski, Janusz Sikorski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Brandys Marian, 1951: Piotr i Maria. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Brandys Marian, 1952: Początek opowieści. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Calvino Italo, 2002: Niewidzialne miasta. Przeł. Alina Kreisberg. Warszawa: W.A.B.
Cembrzyńska Patrycja, 2012: Wieża Babel: nowoczesny projekt porządkowania świata i jego dekonstrukcja. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Czubała Tadeusz, 1959: Nowa Huta: przewodnik informator. Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”.
Fidelis Maria, 2012: Szukając traktorzystki – kobiety i komunizm. „Znak”, nr 689. [Online:] http://www.miesiecznik.znak.com.pl/6892012-malgorzata-fidelisszukajac-traktorzystki-kobiety-i-komunizm/[10.10.2018].
Golonka-Czajkowska Monika, 2013: Nowe miasto nowych ludzi. Mitologie nowohuckie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gołaszewski Tadeusz, 1955: Kronika Nowej Huty: od utworzenia działu projektowania Nowej Huty do pierwszego spustu surówki wielkopiecowej. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Hegel Georg Wilhelm Friedrich, 1964: Wykłady o estetyce. Przeł. Janusz Grabowski, Adam Landman. Warszawa: PWN.
Hellebust Rolf, 2012: Aleksiej Gastiew i metalizacja rewolucyjnego ciała. Przeł. Jacek Staniszewski. W: Materialność. Red. Krzysztof Gufrański et al. Gdańsk: Instytut Sztuki Wyspa.
Heynen Hilde, 2017: Awangarda. Przeł. Michał Choptiany. „Autoportret”, nr 4.
Ingold Tim, 2012: Materiały przeciwko materialności. Przeł. Marcin Wawrzyńczak. W: Materialność. Red. Krzysztof Gufrański et al. Gdańsk: Instytut Sztuki Wyspa.
Jarosz Dariusz, 1997: Główne problemy społeczne Nowej Huty w I połowie lat pięćdziesiątych z perspektywy warszawskiego centrum władzy. W: Dziedzictwo kulturowe Nowej Huty w rozwoju obszaru strategicznego Kraków-Wschód. Materiały konferencyjne. Kraków: [nakł. Wojewody Krakowskiego oraz Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa].
Klich-Kluczewska Barbara, 2005: Przez dziurkę od klucza: życie prywatne w Krakowie (1945–1989). Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Komorowski Waldemar, 1997: Urbanistyka i architektura nowej huty lat 50. Historia i współczesność. W: Dziedzictwo kulturowe Nowej Huty w rozwoju obszaru strategicznego Kraków-Wschód. Materiały konferencyjne. Kraków: [nakł. Wojewody Krakowskiego oraz Wydziału Kul tury Urzędu Miasta Krakowa].
Kwiatkowski Zbigniew, 1963: List do urlopowanych. „Życie Literackie”, nr 31 (601).
Le Corbusier, 2012: W stronę architektury. Przeł. Tomasz Swoboda. Warszawa: Fundacja Centrum Architektury.
Lebow Catherine, 2013: Unfinished Utopia: Nowa Huta, Stalinism, and Polish Society, 1949–56. Ithaca and London: Cornell University Press.
Lico Gerard Rey A., 2001: Architecture and Sexuality: The Politics of Gendered Space. „Humanities Diliman”, vol. 2, no. 1.
Miłobędzki Maciej, 2017: Nieznośna lekkość. „Autoportret”, nr 4.
Ostrowski Wacław, 1952: Kształtowanie przestrzenne miasta socjalistycznego. „Miasto”, nr 1 (15).
Pallasmaa Juhani, 2016: Materia, haptyczność i czas (I): Wyobraźnia materialna i głos materii. „Autoportret”. [Online:] http://autoportret.pl/artykuly/materia-haptycznosc-i-czas-i/2/ [10.10.2018].
Pejić Bojana, 2015: The Making of the Communist Body – Politics of Representation and Spatialization of Power in the SFR Yugoslavia. [Online:] http://www.igorzabel.org/en/news-detail/210_Bojana+Peji%C4%87+The+Making+of+the+Communist+Body+-+Politics+of+Representation+and+Spatialization+of+Power+in+the+SFR+Yugoslavia [10.10.2018].
Ptaszycki Tadeusz, 1952: Fundamenty Nowego Miasta. „Miasto”, nr 1.
Rewers Ewa, 2008: Segregacja obcych ciał: porządek i wykluczenie. „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2.
Sławek Tadeusz, 1997: Akro/nekro/polis: wyobrażenia miejskiej przestrzeni. W: Pisanie miasta, czytanie miasta. Red. Anna Zeidler-Janiszewska. Poznań: Wydanictwo Fundacji Humaniora.
Starobinski Jean, 1997: 1789: emblematy rozumu. Przeł. Maryna Ochab. Warszawa: Czytelnik.
Szczepański Jan Józef, 1952: Robotnicze miasto. „Tygodnik Powszechny”, nr 1–2.
Tarnogórski Czesław, 1956: Rozmamłane piękności. „Budujemy Socjalizm”, nr 105.
Tomasik Wojciech, 2016: Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie „propagandy monumentalnej”. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Toniak Ewa, 2009: Olbrzymki. Kobiety i socrealizm. Kraków: korporacja ha!art.
Tschumi Bernard, 1996: Architecture and Disjunction. Cambridge–London: The MIT Press.
Wigley Mark, 2003: Untitled: The Housing of Gender. In: Sexuality and Space. Ed. Beatriz Colomina. Princeton: Princeton Architectural Press.
Włodarczyk Wojciech, 1991: Socrealizm. Sztuka polska w latach 1950–1954. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
