Dog biographies in Hans Christian Andersen’s Tinderbox and Snowman fairy tales
DOI:
https://doi.org/10.31261/TPDJP.2024.33.05Abstract
The aim of the article is to analyse literary biographies of dogs in fairy tales by Hans Christian Andersen. Fairy tales as a genre accompany readers from the youngest years, becoming an importantnelement of childhood memories. Returning to them as a more mature reader allows for new interpretations, which take into account the complexity of literary characters, including the non-human ones. Special attention in Andersen’s works should be given to animals, who receive their own literary biographies. The article discusses the methodology of analysing animal biographies, and then, presents zoocritical intepretations of two selected fairy tales by the Danish writer. The ecocritical interpretation focuses on literary representation of dogs, including their symbolism and function in the narrative context. The conclusion of the article is devoted to suggestions on how to integrate animal biographies into teaching Polish in primary schools, including the teaching potential and educational value of this approach.
References
Andersen H.Ch., 1977, Baśnie, tłum. S. Beylin, I. Iwaszkiewicz, t. 1 i 3, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Andersen H.Ch., 2006, Baśnie, tłum. B. Sochańska, t. 1 i 2, Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań.
Bakke M., 2011, Studia nad zwierzętami: od aktywizmu do akademii i z powrotem?, „Teksty Drugie”, nr 3, s. 193–204, https://rcin.org.pl/Content/48025/PDF/WA248_65323_P-I-2524_bakke-studia.pdf [dostęp: 17.07.2024].
Baratay É., 2014, Zwierzęcy punkt widzenia, tłum. P. Tarasiewicz, Wydawnictwo w Podwórku, Gdańsk.
Baratay É., 2022, Animal biographies. Toward a history of individuals, The University of Georgia Press, Georgia.
Barcz A., 2016, Realizm ekologiczny, Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice.
Berendt Z., 2023, Taksydermiczne ciała i ich performatywne zoegrafie, „Czas Kultury”, nr 2, s. 79–89.
Bradshaw J., 2019, Zwierzęta wśród nas. Jak zwierzęta czynią nas ludźmi, tłum. M. Borzobohata-Sawicka, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Brandes G., 1886, Eminent authors of the nineteenth century: literary portraits, Thomas Y. Crowell Co., New York.
Descartes R., 1918, Rozprawa o metodzie dobrego powodowania swoim rozumem i szukania prawdy w naukach, tłum. T. Boy-Żeleński, Gebethner i Wolff, Warszawa, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/rozprawa-o-metodzie.html [dostęp: 17.07.2024].
Domańska E., 2013, Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 13–32, https://rcin.org.pl/Content/62034/PDF/WA248_79056_P-I-2524_domanska-humanist_o.pdf [dostęp: 12.07.2024].
Fagan B., 2018, Zażyła więź. Jak zwierzęta kształtowały historię ludzkości, tłum. P. Gołębiowski, Wydawnictwo Sonia Draga, Katowice.
Fudge E., 2004, Animal lives, „History Today”, vol. 54, no. 10, s. 21–26.
Garfield S., 2021, Najlepszy przyjaciel psa. Historia nierozerwalnej więzi, tłum. A. Kondrat, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Harraway D., 2012, Manifest gatunków stowarzyszonych, tłum. A. Gajewska, w: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, s. 241–260, http://ewa.home.amu.edu.pl/Haraway,%20Manifest%20gatunkow%20stowarzyszonych.pdf [dostęp: 17.07.2024].
Jak zapewnić psu jego fundamentalne potrzeby?, 2019, Psi Zakątek, 25.01.2019, https://www.psizakatekborowiec.pl/porady-behawioralne/artykuly/napisano/jak-zapewnic-psu-jego-fundamentalne-potrzeby [dostęp: 18.07.2024].
Jarzyna A., 2023, 1/∞ (czyli „zmiennokształtne” granice zwierzęcych biografii), „Czas Kultury”, nr 2, s. 44–63.
Kodeks Hammurabiego, 2024, tłum. M. Stępień, http://biblioteka.kijowski.pl/antyk%20azjatycki/01.%20hammurabi%20-%20kodeks.pdf [dostęp: 17.07.2024].
Kostecka W., 2014, Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku, Wydawnictwo SBP, Warszawa.
Kościelniak P., 2008, Pieska sprawiedliwość, rp.pl, 10.12.2008, https://www.rp.pl/nauka/art15897981-pieska-sprawiedliwosc [dostęp: 10.04.2024].
Kruszewicz A., 2017, Hipokryzja. Nasze relacje ze zwierzętami, Oficyna Wydawnicza Oikos, Warszawa.
Lopez B., 2021, O wilkach i ludziach, tłum. J. Mikos, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa.
Mytych-Forajter B., 2016, Wyprawa po ogień. „Krzesiwo” Hansa Christiana Andersena, w: Parcoeur. Twórczość dla dzieci i młodzieży raz jeszcze, red. I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 211–226, https://core.ac.uk/download/pdf/197751971.pdf [dostęp: 17.07.2024].
Ochwat M., 2020, Edukacja polonistyczna wobec kryzysu klimatycznego – rozpoznania i rekomendacje dydaktyczne, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio N, t. 5, s. 185–204, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/18335/4/Ochwat_edukacja_polonistyczna_wobec_kryzysu.pdf [dostęp: 17.07.2024].
Palcat P., 2023, Mania – ze schroniska na scenę, „Czas Kultury”, nr 2, s. 65–77.
Skubała P., 2014, Czy odkrycia nauk biologicznych mogą zmienić nasz stosunek do zwierząt?, w: Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze, red. J. Tymieniecka-Suchanek, t. 1: Aspekt posthumanistyczny i transhumanistyczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 17–30, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/1133/6/Skubala_Czy_odkrycia_nauk_biologicznych_moga_zmienic_nasz_stosunek_do_zwierzat.pdf [dostęp: 18.07.2024].
Wójcik-Dudek M., 2009, Baśń – powracająca lektura, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, t. 20, s. 30–37, https://core.ac.uk/reader/197745210 [dostęp: 17.07.2024].
Wróbel S., 2013, Udomowienie zwierząt, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 153–170, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r2013-t-n6_(144)/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r2013-t-n6_(144)-s153-170/Teksty_Drugie_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r2013-t-n6_(144)-s153-170.pdf [dostęp: 16.07.2024].
Wullschläger J., 2005, Andersen. Życie baśniopisarza, tłum. M. Ochab, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
