Przypowieść o kąkolu w pszenicy (Mt 13,24-30.36-43) w duszpasterskiej interpretacji św. Augustyna

Abstrakt

Problem „świętości” Kościoła należy do tych wątków teologicznych, które pomimo upływu wieków zachowują swoją aktualność. Dla św. Augustyna w podjęciu tego problemu niezwykle cenną była przypowieść o kąkolu w pszenicy (Mt 13,24-30.36-43). Choć w jej interpretacji kwestie związane z eklezjologią, a także problematyka herezji, zajmowały wiele miejsca, to jednak w homiliach na pierwszy plan wysuwały się kwestie pastoralne oraz sugestie, jak wobec problemu niedoskonałości i grzechu w Kościele powinni zachować się wierzący. W symbolu ziaren zbóż i chwastów widział kaznodzieja dobrych i złych członków wspólnoty. Owo „wymieszanie” dotyczy każdego kościelnego środowiska, a jego odczuwalność jest wskaźnikiem żywotności wspólnoty. Odrębne miejsce w interpretacji perykopy zajmowali heretycy, którzy sami wykluczali się ze wspólnoty. Zwłaszcza donatyści chcieli widzieć w Kościele wspólnotę wolną od grzeszników, przez co sprzeciwiali się nauczaniu Chrystusa, który wzywał do powstrzymania się od przedwczesnego oddzielenia. Nauczanie pastoralne Augustyna koncentrowało się więc na członkach wspólnoty kościelnej, wśród której znajdowali się dobrzy i źli chrześcijanie. Oburzonych gorszącymi sytuacjami nawoływał do cierpliwości, przebaczenia i tolerancji.
Tych, którzy swoją postawą bliscy byli „chwastom”, wzywał do nawrócenia. „Dobre ziarna” zachęcał do wierności i wytrwałości, przypominając, że na „roli Pańskiej” zawsze możliwa jest zmiana. Osąd postępowania i życia chrześcijan zalecał pozostawić do Dnia Sądu, kiedy to nastąpi ostateczne i bezbłędne oddzielenie, zaś wiernych i sprawiedliwych czekać będzie nagroda.