Between inspiration and imitation – about the stylistic material of Józef Goj's pilgrimage works
Keywords:
The Holy Land, folk culture, religious songs, vagaboom's songs, pilgrimages, SilesiaAbstract
The article attempts to indicate the sources used by Józef Goj upon creating "Description of a Pilgrimage to the Holy Land", as well as a collection of "Pilgrim Songs Composed from Seeing and Visiting (...) Holy Places". Published at the beginning of the 20th century, they testify to the wealth of inspiration of the uneducated author. The pilgrim from Upper Silesia, probably serving as the song leader, the so-called Śpiewok although rooted in folk culture, tried to transcend its boundaries, referring to traditional old man's songs, religious texts, guidebooks, and a work that is now a literary classic - "Quo Vadis" by Henryk Sienkiewicz. The wealth of sources was accompanied by a variety of ways of referring to them: quoting larger fragments or quoting specific sentences, phrases or expressions, paraphrasing, as well as drawing inspiration from the language and style of the original.
References
Źródła
Modlitewniki i śpiewniki
Chadam A., Śpiewnik kalwaryjski, Kalwaria Zebrzydowska 1989.
Chociszewski J., Ołtarzyk polski katolickiego nabożeństwa, Grudziądz 1883.
Gillar R., Zbiór melodyi dla użytku kościelnego i prywatnego, Bytom 1903.
Gillar R., Hoffmann, Śpiewnik dla ludu katolickiego oraz książka do nabożeństwa, Bytom 1895.
Książka katolicka i kancjonał dla pospolitego ludu katolickiego, Opole 1864.
Miarka K., Kantyczki, kolędy i pastorałki w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane z dodatkiem pieśni przygodnych w ciągu całego roku używanych, Warszawa – Mikołów 1911.
Mioduszewski M.M., Dodatek II i III do Śpiewnika kościelnego z melodyjami, Kraków
Mioduszewski M.M., Śpiewnik kościelny, czyli pieśni nabożne z melodyjami w Kościele katolickim używane, Kraków 1838.
Siedlecki J., Śpiewniczek zawierający pieśni kościelne z melodiami dla użytku młodzieży szkolnej, Kraków 1908.
Skowronek L., Droga do nieba, Racibórz 1905.
Śpiewnik kościelny katolicki: czyli największy podręcznik dla ludu i organistów w kościołach katolickich, cz. 1., Kraków 1903.
Inne
Cinciała A., Przysłowia, przypowieści i ciekawsze zwroty językowe ludu polskiego na
Śląsku w Księstwie Cieszyńskiem, Cieszyn 1885.
Sienkiewicz H., Quo vadis, Warszawa 1896.
Pelczar J.S., Ziemia Święta i Islam, czyli szkice z pielgrzymki do Ziemi Świętej, Lwów
Pielgrzymki Józefa Goja do Ziemi Świętej w 1902 i 1905 roku, red. J. Myszor, Katowice
Wiadomości z najnowszych listów, „Towarzystwo Bożego Grobu” 2 (1869), nr 2, s. 53-54.
Wspomnienie z pielgrzymki odbytej do Ziemi Świętej, „Towarzystwo Bożego Grobu”
(1869), nr 2, s. 27-42.
Strony internetowe
Chrześcijanie katolicy, proszę posłuchajcie, https://soundcloud.com/pie-ni-do-mierci/adampol-chrze-scijanie-katolicy-prosze-posluchajcie.
Responsorium do świętego Antoniego z Padwy, ttps://mszeswiete.pl/modlitewnik/
responsorium-do-sw-antoniego-z-padwy/56.
Opracowania
Bednorz Z., Dyszlem i parą. Z dziejów polskiej literatury podróżniczej na Górnym Śląsku, Opole 1978.
Breviarium kanonu kultury, oprac. P. Milcarek, Warszawa 2022.
Cennik pieśni odpustowych, książek do nabożeństwa oraz broszurków religijnych i do zabawy, Niemieckie Piekary [1900].
Dylus D., Szata językowa tekstów Józefa Goja, w: Pielgrzymki Józefa Goja do Ziemi Świętej w 1902 i 1905 roku, red. J. Myszor, Katowice 2023, s. 181-197.
Górecki J., Pielgrzymki na Górnym Śląsku w latach 1869-1914, Katowice 1994.
Grochowski P., Dziady. Rzecz o wędrownych śpiewakach i ich pieśniach, Toruń 2009.
Grochowski P., Polskie pieśni pielgrzymkowe i kalwaryjskie, „Łódzkie Studia Etnograficzne” 55 (2016), s. 23-45.
Magiera A., Książka polska w repertuarze oficyn wydawniczych rejencji opolskiej, Katowice 2002.
Masłowska E., Epika dziadowska jako religijny tekst kultury ludowej w Polsce na tle słowiańskim, „Forum Lingwistyczne” 11 (2023), nr 1, s. 1-31.
Myszor J., wstęp do: Pielgrzymki Józefa Goja do Ziemi Świętej w 1902 i 1905 roku, red. J. Myszor, Katowice 2023, s. 9-32.
Reginek A., Uwagi na temat pieśni pątniczych do Ziemi Świętej we wspomnieniach Józefa Goja, w: Pielgrzymki Józefa Goja do Ziemi Świętej w 1902 i 1905 roku, red. J. Myszor, Katowice 2023, s. 199-208.
Slavický T., Nápěvy kramářských písní a jejich stylové vrstvy, https://www.phil.muni.cz/media/3172642/napevy-prezentace.
Strychacz-Bogacz K., Ludowa recepcja przypowieści o Dobrym Pasterzu w przekazach pieśni i żywej tradycji „Chrześcijanie katolicy proszę posłuchajcie”, „Roczniki Humanistyczne” 17 (2019), z. 12, s. 141-154.
Żywulski Ł., Po czcionce do książki. Śladami Teodora Heneczka, Piekary Śląskie 2018.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
