Well-being and anti-reductionism in terms of the essence of man
Keywords:
well-being, physical well-being, psychic well-being, biopsychonoetic well-being, anti-reductionist approach to the essence of manAbstract
The subject of the article focuses on the issue of the sense of human well-being. The concept of wellbeing, as defined by the World Health Organization, is synonymous with health, which is the state of good biological and physiological functioning of the human body, and not only the absence of disease or disability. Physical health is also related to the condition of the human psyche, then we are talking about psychophysical well-being. The individual's quest for well-being, however, does not only take place on the psychophysical level, but also has a spiritual / noetic dimension. The anti-reductionist approach to human dimensionality emphasizes that the human being is an integral unity that manifests itself in three dimensions: somatic, mental and spiritual, in which he can gain full and lasting well-being. The biopsychonoetic approach to the concept of well-being does not allow for a reductionist understanding of the dimensionality of a person, because it takes away the core of human existence, the deepest and most valuable potential of his existence.
References
Bartnik C.S., Personalizm, Lublin1995.
Chałas K., Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki, t. 1: Godność, wolność, odpowiedzialność, tolerancja, Lublin–Kielce 2006.
Chlewiński Z. i Zaleski Z., Godność, w: Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997, s. 260-262.
Cieślińska J., Poczucie dobrostanu i optymizmu życiowego kadry kierowniczej placówek oświatowych, „Studia Edukacyjne” 27 (2013), s. 95-112.
Crosby J.F., Zarys filozofii osoby. Bycie sobą, tłum. B. Majczyna, Kraków 2007.
Domaradzki J., O definicjach zdrowia i choroby, „Folia Medica Lodziensia” 40,1 (2013), s. 5-29.
Duda S., Dusza do zbawienia koniecznie potrzebna, „Znak” 644 (2009), https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6442008sebastian-dudadusza-do-zbawienia-koniecznie-potrzebna/ [dostęp: 25.08.2023].
Frankl V.E., ...trotzdem ja zum Leben sagen. Drei Vorträge, Wien 1947.
Frankl V.E., Człowiek w poszukiwaniu sensu, tłum. A. Wolnicka, Warszawa 2019.
Frankl V.E., Lekarz i dusza. Wprowadzenie do logoterapii i analizy egzystencjalnej, tłum. R. Skrzypczak, Warszawa 2017.
Frankl V.E., Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii, tłum. A. Wolnicka, Warszawa 2018.
Górniewicz J., Kategorie pedagogiczne. Odpowiedzialność – podmiotowość – samorealizacja – tolerancja – twórczość – wyobraźnia, Olsztyn 2001.
Gryżenia K., Substancjalność i tożsamość u podstaw osobowego rozwoju i wychowania człowieka, w: Pedagogika chrześcijańska. Tradycja. Współczesność. Nowe Wyzwania, red. J. M ichalski, A. Zakrzewska, Toruń 2010, s. 367-379.
Herbut J., Podmiot, w: Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997, s. 425-426.
Herbut J., Wola, w: Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997, s. 539-541.
Herbut J., Wolność, w: Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997, s. 541-542.
Judycki S., Ja, w: Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997, s. 317-319.
Kim J., Redukcjonizm w filozofii umysłu, w: Encyklopedia filozofii, t. 2, red. T. Honderich, tłum. J. Łoziński, Poznań 1999.
Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej. Od Talesa do Platona. Arystoteles, Pirron i Plotyn, Warszawa 1995.
Męczkowska A., Podmiot, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 4, red. T. Pilch, Warszawa 2005, s. 452-454.
Michalski J.T., Sens życia i pedagogika. Impulsy myśli Viktora E. Frankla, Toruń 2011.
Nadbrzeżny A., O duszy wczoraj i dziś. Panorama wybranych poglądów filozoficznych i teologicznych, „Verbum Vitae” 40,3 (2022), s. 581-612.
Niśkiewicz Z., Dobrostan psychiczny i jego rola w życiu człowieka, „Studia Krytyczne” 3 (2016), s. 139-151.
Popielski K., Noetyczne jakości życia i ich znaczenie w procesie „bycia i stawania się” egzystencji, „Chowanna” 1 (2008), s. 9-25.
Ruse M., Redukcjonizm, w: Encyklopedia filozofii, t. 2, red. T. Honderich, tłum. J. Łoziński, Poznań 1999, s. 780.
Smurzyńska A., Dusza – umysł – ciało. Rozważania nad triadyczną antropologią, „Racjonalia” 2 (2012), s. 182-192.
Syrek E., Teoretyczne podstawy współczesnej pedagogiki zdrowia jako subdyscypliny pedagogiki, „Pedagogika Społeczna” 2,72 (2019), s. 9-23.
Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 4, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.
Wojnar I., Humanistyczne intencje edukacji, Warszawa 2000.
World Health Organization, https://www.who.int/ [dostęp: 25.08.2023].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
